"...bu yanaşma COP29-da daha da dəstəklənəcək" - İsmayıl Serageldin
Azərbaycan enerji maraqlarını COP29-un iqlim məqsədləri ilə balanslaşdırmada əhəmiyyətli uğurlar əldə edir. Bu barədə Trend-ə eksklüziv müsahibəsində Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin həmsədri İsmayıl Serageldin deyib.
"Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkə bərpa olunan enerji mənbələrinin təşviqində irəliləyiş əldə edir və iqtisadiyyatını tədricən balanslaşdırılmış və getdikcə yaşıllaşan iqtisadiyyata çevirir. Təbii ki, buna bir gündə nail olmaq olmaz. Amma məsələyə ciddi yanaşmanı hökumətin, o cümlədən Zəngilan kimi yerlərdə həyata keçirdiyi layihələrin sayı ilə qiymətləndirmək olar", - o bildirib.
O qeyd edib ki, Qoşulmama Hərəkatına rəhbərlik edən Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrdə yoxsullaşmış əhalinin mübarizə və problemlərinin müdafiəçisi olub.
İsmayıl Serageldinin sözlərinə görə, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi insanlığın rifahını və davamlı inkişafı dəstəkləyir.
O, həmçinin qeyd edib ki, COP29 zamanı Azərbaycan və BMT ilə əməkdaşlıq edərək, iqlim və rifah sahəsində fəaliyyətlərin irəliləməsi məqsədini güdür və Davamlı İnkişaf Məqsədlərinin (DIM) həyata keçirilməsini dəstəkləyir.
"Iqlim tədbirləri ilə rifah arasında əlaqəni göstərmək üçün, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi sağlamlıq, ərzaq təhlükəsizliyi, gender bərabərliyi və digər sahələrdə uğurlu siyasət və layihələr yaradır.
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi, Azərbaycanı və COP29-un sədrlik təşəbbüslərini dəstəkləmək məqsədilə üzvlərindən ibarət Beynəlxalq Müşavirə Komitəsi yaratdı. Eyni zamanda, mərkəz BMT agentliklərinin rəhbərləri və işçiləri ilə görüşlər keçirərək, COP29-da üzərində işləyə biləcəyimiz ən konstruktiv və həyata keçirilə bilən tədbirləri müəyyən etməyə çalışır.
Quraqlıqdan daşqınlara və qasırğalara qədər dəyişən iqlim şəraitinin nəticələri artıq göz önündədir. Yavaş-yavaş baş verən fəlakətlər (məsələn, kiçik ada dövlətlərinə dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi nəticəsində olan təsiri) və ya təmiz suyun çatışmazlığı problemin artımı heç də az narahatlıq doğurmur. Ədalət tələb edir ki, problemin yaranmasına ən az səbəb olanlar, onun nəticələrindən ən çox əziyyət çəkənlər olmasın.
Beləliklə, iqlim ədaləti ilə mübarizə şəraitində, inkişaf edən ölkələrə uyğunlaşma və dayanıqlılığı artıran tədbirlərin hazırlanması və həyata keçirilməsi üçün lazım olan maliyyə vəsaitlərini toplamağa çalışmalıyıq. Yüngülləşdirmə, uyğunlaşma və dayanıqlıq bir-birini tamamlamalıdır. Ümid edirik ki, bu yanaşma COP29-da daha da dəstəklənəcək", - İsmayıl Serageldin əlavə edib.
O, həmçinin Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin keçmiş dövlət başçıları və hökumət rəhbərləri ilə zəngin tərkibinin böyük üstünlük olduğunu vurğulayıb. Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi hər il yüksək səviyyəli çoxsaylı görüşlər təşkil edir, burada mərkəzin nümayəndələri və həmçinin dəvət olunmuş beynəlxalq ekspertlər (BMT sistemindən, həmçinin elmi, siyasi və özəl sektordan) mühüm mövzuları müzakirə edirlər.
"İqlim dəyişmələri üzrə regional əməkdaşlıq, ərazi bölgüsünün aqroekoloji zonalar üzrə müəyyən edilməsi ilə ən effektiv şəkildə həyata keçirilir. Məsələn, quraq bölgələr su çatışmazlığı, quraqlıqlar və qeyri-sabit yağıntılar, həmçinin buna bağlı kəskin yoxsulluq və ərzaq təhlükəsizliyi məsələlərini həll etməlidir. Tropik zonalar meşə qırılması, biomüxtəlifliyin itkisi və onların nəticələri ilə bağlı məsələləri həll etməlidir. Karib dənizinin adaları artan, güclü qasırğalar qarşısında uyğunlaşma və dayanıqlığı necə təşviq etməli olduğunu müəyyən etməlidir. Amma ümumilikdə, bütün bölgələr, o cümlədən Cənubi Qafqaz regionu (Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan) inkişaf strategiyalarının birləşdirilməsindən, həmçinin nəqliyyat və enerji dəhlizləri məsələlərinin nəzərdən keçirilməsindən faydalana bilər", - o qeyd edib.
İsmayıl Serageldin həmçinin, COP27-də Misirdə yaradılmış və COP28-də BƏƏ-də daha da inkişaf etdirilmiş itkilərin və zərərlərin kompensasiya fondu üçün maliyyələşdirmənin vacibliyini vurğulayıb.
"Ümid edirəm ki, COP29 görüşləri inkişaf edən ölkələr üçün uyğunlaşma və dayanıqlıq məsələsində irəliləyişin təmin edilməsi ilə yanaşı, emissiyaların azaldılması problemlərinin həlli və iqlim dəyişmələri üzrə fəaliyyətlərin maliyyələşdirilməsi üçün effektiv tədbirlərin qəbul olunması ilə yadda qalacaq. Ümid edirəm ki, sağlamlıq, gender məsələləri, ərzaq və kənd təsərrüfatı sektorundakı irəliləyişlər də daxil olmaqla sədrlik təşəbbüsləri də əhəmiyyətli bir töhfə olacaqdır ", - o əlavə edib.
