Durov Azərbaycanda həbs olunsaydı, bütün ABŞ və AB ayağa qalxardı - “gəlin sındıran qabın səsi çıxmadı”...
Elşən Manafov: “Bu, Qərb imperializminin Teleqramda öz senzurasını qurmaq cəhdindən başqa bir şey deyil”
Məlum olduğu kimi, Telegram sosial şəbəkəsinin yaradıcısı Pavel Durov Parisin Le Burje hava limanında saxlanılıb. O, Fransada axtarışda olan şəxslər siyahısına daxil edilib. Saxlanmasına dair order Fransa məhkəmə polisi tərəfindən ilkin istintaqa əsasən verilib.
Fransa hökuməti Teleqramda moderasiyanın olmaması səbəbindən Durovu narkotik alverində, uşaqlara qarşı cinayətlərdə və dələduzluqda günahlandırır. İddialara görə, iş adamını 20 ilə qədər həbs gözləyir.
Durov 1984-cü il oktyabrın 10-da Leninqradda ziyalı ailəsində anadan olub. O, ibtidai təhsilini İtaliyanın Turin şəhərində atası V.S.Durovun işlədiyi məktəbdə alıb. Doğma şəhərinə qayıdandan sonra isə Pavel qısa müddətə adi məktəbdə oxuyub və dörd xarici dil də daxil olmaqla bütün fənlərin dərindən öyrənilməsini təmin edən Akademik Gimnaziyanın eksperimental sinfinə daxil olub. 11 yaşında ilk dəfə proqramlaşdırma ilə maraqlanmağa başlayıb. Hətta gimnaziyada oxuyarkən məktəb kompüterlərinin ekran fotosunu “ölməlidir” başlığı ilə informatika müəlliminin şəklinə dəyişib. Buna görə də Durov kompüterlərə girişdən məhrum edilib, lakin o, ustalıqla onların parollarını sındırıb. 2001-ci ildə Akademik Gimnaziyanı fərqlənmə diplomu ilə bitirib. O, Sent Kitts və Nevis, BƏƏ və Fransa vətəndaşlığına malikdir, milyarderdir. O təkcə “Telegram”ın deyil, həm də “VKontakte” sosial şəbəkəsinin və eyniadlı şirkətin yaradıcılarından biridir. Universiteti bitirdikdən dərhal sonra o, hazırda Rusiyanın ən böyük sosial şəbəkəsi olan “VKontakte”ni yaradıb. 2011-ci ildə 7,9 milyard rubl sərvəti ilə rus milyarderlərinin reytinqində 350-ci yeri tutub. 2017-ci ildən “Telegram”ın baş qərargahının yerləşdiyi Dubayda yaşayır. 2021-ci ilin fevralında Durov Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin, avqustda isə Fransa vətəndaşlığını alıb.
Ümumilikdə, Durovun həbsi insan hüquqlarına və söz azadlığına zərbədir. Əgər demokratiya dəyərlərinə hörmət Qərb tərəfindən meyar kimi müəyyən edilibsə, onda X və Meta rəhbərliyi də həbs edilməlidirmi? Dünyaya insan hüquqları dərsi keçən Avropa İttifaqı üzv ölkə olan Fransanın bu cür represssiv addımlarına niyə sakit qalır? Aİ niyə açıqlam vermir? Bəs ABŞ Dövlət Departamenti necə? Azərbaycanda belə hal baş versəydi, artıq bəyanat verməmiş bir Qərb rəsmi dairəsi, institutu qalmamışdı. Hamı Azərbaycanın üstünə cumardı. Ölkəmizə qarşı görünməmiş propoqanda aparardılar. Bəli, Teleqramda bır sıra məqamlar narahatedicidir. Amma insan hüquq və azadlıqlarına hörmət, biznes prinsiplərinə riayət olunması tələbi belə repressiv metodlarla tənzimlənməməlidir. Ən azından Qərb özünün bəyan etdiyi prinsiplərə sadiqlik nümayiş etdirməlidir. Bu olmayınca, ABŞ, Aİ hər hansı bir ölkədə bu və ya digər hadisəyə demokratiya və insan hüquqları kontekstində münasibət bildirməkdə haqsız olacaq.
“Bütün bunlar Avropa "demokratiyasının beşiyi" olduğunu iddia edən Fransada baş verir”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən politoloq Elşən Manafov bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Teleqramın təsisçisi Pavel Durovun həbsi Qərb imperializminin Teleqramda öz senzurasını qurmaq cəhdindən başqa bir şey deyil. Bu əməliyyat Fransa xarici siyasət və hərbi kəşfiyyat, habelə ABŞ-ın Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi tərəfindən həyata keçirilib. Teleqramın dünya informasiya savaşında qlobalistlər üçün başağrısı olduğu bəlli idi. Bu sosial şəbəkə qlobalistlərin informativ maraqlarının dünya çapında realizə olunması proseslərində ciddi əngəl idi. ABŞ-ın məxfi xidmətləri bu şəbəkəyə nəzarəti Ukrayna müharibəsi başlayandan ələ keçirməyə çalışırdılar. Bunu Pavel Durov amerikalı jurnalist Taker Karlsona müsahibəsində etiraf edib. Qlobalistlərin nəzarətində olmayan şəbəkələrin susdurulması pandemiyalar dövrundə xüsusi aktuallıq kəsb edir ki, qarşıdan meymun çiçəyi ilə növbəti pandemiya müharibəsinin gəlməsi gözlənildiyindən, əməkdaşlıqdan imtina edən Durov susdurulmalı, ona təzyiqlər artmalı idi. Durovun vətəndaşlığı olduğu Fransada ABŞ və İsrailə istifadəçi məlumatlarını verməkdən imtina etməsi onun həbsinə səbəb olub. Durovu terrorçuluqda, narkotik satışinda, pedofiliyada, ümumiyyətlə 40-a yaxın cinayət tərkibli əməllərdə ittiham edib həbs ediblər. Halbuki, ona qarşı irəli sürülən rəsmi iddialar hüquqi baxımdan dəyərsizdir. Belə ki, kiminsə qanunları pozaraq Teleqramdan istifadə etməsi Durovun günahı deyil. Belə ki, Durovun məhəl qoymadığı məhkəmə qərarı olsaydı,o zaman onun həbsinə əsas olardı. Halbuki ortada belə bir qərar yoxdur. Baş verənlər Durova qarşı siyasi təzyiq vasitəsidir. Maraqlıdır ki, bütün bunlar dünyaya demokratiya dərsi keçmək istəyən, insan hüquq və azadlıqlarından dəm vuran, Avropa "demokratiyasının beşiyi" olduğunu iddia edən Fransada baş verir. Demokratiyadan dəm vuranların Teleqramda Qərb senzurasi yaratmaq istəkləri heç bir şübhə doğurmur. Qeyd etmək yerinə düşər ki,Teleqramın bütün qitələrdə təxminən bir milyard aktiv istifadəçisi var. Bu kanal Rusiya və Azərbaycanda xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Putinin Bakı səfərindən sonra rəsmi Bakıya qarşı Avropa mətbuatı və institutlarında olan reaksiyaları nəzərə alsaq, bu, Qərbdə bəlli dairələrin adiçəkilən ölkələrin siyasi isteblişmentlərinə münasibətdə də bir ismarıcdır. O anlamda ki, Durov həbsindən əvvəl Bakıda səfərdə olan Rusiya prezidenti Putinlə görüşməyə burada cəhd edib”.
Vidadi ORDAHALLI
