Ermənistanda “Arsaxı yenidən işğal” çağırışları güclənir...
Qasım Hacıyev: “Voskanyanın Qarabağı yenidən işğal etmək çağırışının erməni cəmiyyətinə ciddi təsir göstərəcəyinə inanmıram”
Ermənistanda revanşist qüvvələrin fəaliyyəti geniş miqyas alıb. Diqqətçəkən məqamlardan biri odur ki, onların sırasında adını alim, elm adamı qoyanlar da var.
Bir tərəfdən, Ermənistan hökuməti sülhdən danışır, tezliklə sülh müqaviləsinin imzalanmasında maraqlı olduqlarını, Qarabağ sevdasından əl çəkdiklərini, Qarabağı Azərbaycan ərazisi kimi tanıdıqlarını deyir, bu ölkənin konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddiasını çıxarmaq istədiklərini üstüörtülü şəkildə bildirirlər, o biri tərəfdən isə erməni alimləri sülhə balta vuran çıxışlar edirlər. Bunların alimləri sülhü yox, Qarabağın yenidən işğalının zəruriliyini təbliğ edirlər. Bu günlərdə İrəvan Dövlət Universitetinin (YDU) Şərqşünaslıq fakültəsinin İranşünaslıq kafedrasının müdiri Vardan Voskanyan çox cəfəng iddia ilə çıxış edib. Voskanyan “erməni mədəniyyət abidələrini xilas etməyin yeganə yolu Artsaxın yenidən azad edilməsidir” kimi cəfəng iddia irəli sürüb. O, erməniləri yenidən işğala sürükləyir.
Voskanyanın cəfəng fikirlərinin üstündə çox dayanmaq istəmirik. Amma onun iddia etdiyi bəzi məqamlara toxunmaq istəyirik. Yenə də ağvan (alban) məsələsini ortaya atan Voskanyan iddia edir ki, guya ağvanların Azərbaycana aidiyyəti yoxdur. Voskanyan tamamilə reallıqdan uzaq düşünür və erməni cəmiyyətini növbəti dəfə uydurma, cəfəng iddiaların ardınca salmağa çalışır.
Voskanyanın cəfəngiyatı bir daha onu sübüt edir ki, erməni alimləri Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları prosesinə qoşulublar. Yəni Ermənistan hakimiyyəti başqa söz deyir, amma erməni alimləri ictimaiyyəti başqa məsələyə, işğala hazırlayırlar.
Erməni mediasında bu cür həqiqətlə uzlaşmayan məsələlərə çox yer verilir. Voskanyanın dedikləri azmış kimi, “Artsax Respublikası parlamentüinin fraksiyaları” da birgə antiazərbaycan çağırışı ediblər. Artıq məhv edilmiş oyuncaq bir rejimin tör-töküntüləri olan bu dəstə öz ömrünü başa vursa da, yenə də özlərinin mövcudluğunu sübut etməyə cəhdlər göstərirlər. Halbuki, bu qondarma “parlament” çoxdan buraxılmalı idi. Amma təəssüf ki, bunların Ermənistanda fəaliyyəti yenidən aktivləşir.
Qondarma rejim 2023-cü ilin sentyabr ayının sonlarında özünü buraxdı. Buna görə də onlar Azərbaycandan rahatlıqla çıxıb gedə biliblər. Onu da deyək ki, Samvel Şahramanyan 2024-cü ilin yanvarından qondarma rejimin qalıqlarının tamamilə ləğv ediləcəyini bəyan etmişdi. Amma gördüyünüz kimi, onlar gedib orada ziyanlı, separatçılıq fəaliyyətlərini yenidən bərpa ediblər və Azərbaycanda keçiriləcək COP29 əleyhinə çağırışlar edirlər, cəfəng fikirlər irəli sürürlər. Yenə də baş verməyən etnik təmizləmədən, Bakıda həbsdə saxlanılan separatçı “liderlərin” azadlığa çıxarılmasının vacibliyindən danışırlar. Guya onların heç bir günahı yoxdur, guya Azərbaycan Qarabağı “işğal edib” və sair iddialar səsləndiriblər. Yalançı göz yaşları və uydurmaları ilə dünya ictimaiyyətinin diqqətini cəlb etmək istəyirlər.
Bir yandan erməni alimləri antiazərbaycan təbliğatı ilə cəmiyyəti işğalçılığa sövq edir, başqa bir tərəfdən də separatçı qurumun tör-töküntüləri İrəvanda fəaliyyətlərini bərpa ediblər.
“...Yerlərini bilsinlər və sülhə mane olmasınlar”
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, başda Voskanyan olmaqla, erməni alimlərinin bu davranışları suda boğulanın saman çöpündən yapışmasına bənzəyir. Voskanyana qədər yüzlərlə yalan uyduran erməni alimləri olub. 200 ilə yaxındır ki, Qriqoryan kilsəsi də daxil olmaqla ermənilər yalanlar uydurmaqla məşğuldurlar. Ondan əvvəl yazan erməni alimlərinin çap etdirdiyi saxta kitablar, məqalələr heç bir nəticə vermədiyi kimi, Voskanyanın da irəli sürdüyü çürük təkliflər nəticə verməyəcək. Torpaqlarımız işğalda olduğu dövrdə erməni alimlərinin yazdıqlarının bir təsiri var, o da xalqımıza əziyyət vermək idi. Həm torpaqlarımızı işğal etmişdilər, həm də yalanlar uydururdular. Bu da bizim insanlara pis təsir edirdi. Amma indi onların dedikləri də, yazdıqları da heç bir rol oynamır. Voskanyanın uydurmaları ondan əvvəl saxtakarlıqla məşğul olanların uydurmalarından çox-çox zəifdir. Nə mənada? Voskanyan yalnız özünü psixoloji cəhətdən rahatlamaq üçün, tutduğu vəzifəni qorumaqdan ötrü ermənilərin gözünə kül üfürmək üçün belə çıxışlar edir. Voskanyan özü də yaxşı bilir ki, Qarabağda heç bir erməni irsi olmayıb və o torpaqların ermənilərə aidiyyəti yoxdur. Gerçəyi bilə-bilə bədbəxt erməni xalqını aldadır, bu nağıllarla onların başını qatmaq istəyir. Voskanyanın Qarabağı yenidən işğal etmək barədə çağırışının erməni cəmiyyətinə ciddi təsir göstərəcəyinə inanmıram. Çünki artıq Ermənistan hökuməti də, ermənilərin mütləq əksəriyyəti də reallıqla barışıb. Bu mənada onun çağırışına ancaq özü kimi revanşistlər qoşula bilər”.
Q.Hacıyevin sözlərinə görə, erməni alimlərinin böyük əksəriyyəti heç zaman sülh istəməyib, xalqın sülh istəyinə qarşı çıxıblar. “Ümumiyyətlə, təkcə Voskanyan deyil, başqa erməni alimləri də heç vaxt sülh tərəfdarı olmayıblar, erməniləri hər zaman işğala, revanşizmə sürükləyiblər. Çünki onların antisülh çağırışlarının kökündə başqa niyyət durur. Bu adamlar həmişə müəyyən mərkəzlərdən pul alıb onların sifarişini yerinə yetiriblər. Bu alimlər xarici ağalarının sifarişi ilə bu hərəkətləri edirlər.
Bu adam həddən artıq savadsızdır, nə danışırsa hamısı yalandır. Onun çağırdığı bayatılar köhnə bayatılardır, elmlə, tarixi faktlarla heç bir əlaqəsi yoxdur. Qarabağın tarixini saxtalaşdırmaqla onu ermənilərə bağlamaq gülüncdür. Vaxtilə başqa erməni alimləri də bu cür cəfəngiyatlar danışırdılar. O da bu şər-böhtanı davam etdirir. Əvvəla, Qarabağ heç zaman erməni torpağı olmayıb, heç olmayacaq da. Odur ki, Voskanyan kimiləri yerlərini bilsinlər və sülhə mane olmasınlar. Qarabağ məsələsi çoxdan bitib və bu müzakirə mövzusu deyil.
İndi İrəvandan, Qərbi Azərbaycan toraqlarından danışmaq lazımdır. Əgər o obyektiv şərqşünasdırsa tarixi öyrənsin, həqiqəti etiraf etsin. Alim düz danışmalı, həqiqəti yazmalıdır. Görək o, həqiqi alimdirmi? O gerçəyi etiraf edib erməni xalqına bildirməlidir ki, nəinki Qarabağın, eləcə də Ermənistan adlandırılan Qərbi Azərbaycanın ermənilərə heç bir aidiyyəti yoxdur, bu ərazilərdə onların heç bir tarixi irsi olmayıb. Bunun əvəzinə o, saxta irsdən və Qarabağı yenidən işğal etməkdən danışır. Arsaqdakı irs yerli Azərbaycan türklərinə məxsusdur, onu da əsrlər boyu qoruyub saxlamışıq. Ermənilər ora gəlməmişdən əvvəl də, ermənilər orada yaşadıqları vaxtlar da, indi də o irsi qoruyub saxlayırıq, nəsillərə ərmağan edirik. Bu irsin ermənilərə heç bir aidiyyəti yoxdur.
Ermənilərin son dövrlər buna bənzər uydurma çıxışları olub. Bu da, başqaları da işğalı reallaşdırmaqdan, revanşizmdən danışır. Voskanyan kimdir ki, erməniləri bizim torpaqları işğal etməyə çağırır? Bu adam kiçik fiqurdur, amma danışdığı başından, vəzifəsindən böyükdür.
Bir əhvalatı xatırlayıram. Bir kənddə bir ana-bala yaşayırmış, bunlar ermənilər kimi çox pis ad çıxarıbmışlar. Yerindən qalxan onları tənqid edirmiş ki, siz filankəssiniz. Onlar görür ki, getdikcə hörmətdən düşürlər, onların sözü eşidilmir, hansı məclisə gedirlərsə pis qarşılanırlar, buna görə kənddən köçmək istəyirlər, yükü arabaya yığıb getmək istəyərkən bir nəfər bunların qabağına çıxıb deyir ki, hara gedirsiz? Deyirlər ki, köçüb getmək istəyirik. O adam da onlara məsləhət verir ki, getməyin, kim sizə pis söz demək istəsə siz onu qabaqlayıb o pis sözləri deyin. O adamlar qalırlar. Lap ermənilər kimi olublar. Ermənilər heç zaman elmi söhbət etmirlər ki, elmi faktlar gətirəsən.
İndi Voskanyan kimilərinin yatıb yuxuda görmək istədikləri erməni xalqının özünə ziyan vurur. Öz dərdlərini çəkmək əvəzinə yenidən revanşizm, işğal haqqında düşünürlər. Bu çox pis ənənədir. Vaxtilə bizim tarixçilər Sovet ideologiyasına xidmət edərək dostluqdan-qardaşlıqdan danışanda bunlar erməni dilində saxta kitablar yazırdılar, erməniləri revanşizmə, işğala çağırırdılar, ədavət toxumu səpirdilər. Onlar erməni xalqı üçün revanşist ideologiya yaratdılar, amma bunun da ziyanını ermənilər çəkir. Biz torpaqlarımızı işğaldan azad etmişik, quruculuq işləri görürük, əhalimizi öz doğma torpaqlarında məskunlaşdırırıq, onların həyatını gözəlləşdiririk. Erməni alimləri də erməni xalqını bataqlığa sürükləyirlər. Erməni xalqının düşməni Voskanyan kimi üzdəniraq alimlərdir”-deyə Q.Hacıyev bildirdi.
Q.Hacıyev həmçinin bildirdi ki, bu gün separatçı rejimin tör-töküntülərinin İrəvanda aktivləşməsi Ermənistanın özünə zərər vurur. O hesab edir ki, o cinayətkar dəstənin bütün üzvləri barədə tədbir görülməlidir. Professor Hacıyevin sözlərinə görə, Ermənistan hökuməti separatçı tör-töküntülərinin aktivləşməsinin qarşısını almaq üçün konkret addımlar atmalıdır: “Separatçı tör-töküntülərinin İrəvanda aktivləşməsinin məsuliyyəti Ermənistan hökumətinin üzərinə düşür. Tezliklə onların bu ziyanlı fəaliyyətinə son qoyulmalıdır. Ermənistan tezliklə sülhə nail olmaq istəyirsə, bunu arzulayırsa daxildəki revanşist qüvvələrin fəalyyətinə, işğal çağırışlarına qarşı tədbir görülməlidir”.
İradə SARIYEVA