AQTA kütləvi zəhərlənmələrlə uğurlu mübarizə apara bilmir - AQTA-çıların tək işi...
Eyyub Hüseynov: “Düşünürəm ki, bu cür intensiv zəhərlənməyə görə AQTA rəhbərliyi istefa verməlidir, bu vəziyyət dəyişməlidir”
Son illər Azərbaycanda kütləvi zəhərlənmə hallarının artmasını müşahidə etmək, az qala hər gün bu barədə xəbər oxumaq ictimaiyyətdə ciddi sosial narahatlıq yaradır. Bir gün eşidirik ki, hansısa dönərxanada, hansısa restoranda kütləvi zəhərlənmə hadisəsi baş verib, başqa bir gün toylarda, yaslarda analoji hadisənin yaşandığı haqda məlumat alırıq.
Son həftələr ölkəmizdə baş verən kütləvi zəhərləmə hadisələri də toy və yas mərasimlərində baş verib. Bu hadisələrin insanlar üçün nə qədər fəlakətli bir vəziyyət olduğunu ifadə etmək çətindir.
Mətbuatda da yazılır ki, son günlər ölkədə, xüsusilə də bir sıra bölgələrdə toy və yas mərasimlərində zəhərlənmələrin sayı artıb. Son hadisələrdən biri Qəbələdə toyda kütləvi zəhərlənmə faktı olub ki, bu barədə Baş Prokurorluğun Mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, avqustun 15-də Qəbələ şəhərində yerləşən şadlıq evlərindən birində keçirilən toy mərasimində iştirak edən şəxslərdən 55-nin qida zəhərlənməsi şübhəsilə xəstəxanaya müraciət etməsi faktı ilə bağlı Qəbələ rayon prokurorluğunda araşdırma aparılır.
Zəhərlənmənin səbəbinin müəyyənləşdirilməsi məqsədilə prokurorluq əməkdaşları tərəfindən Azərbaycan Respublikasının Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi əməkdaşlarının iştirakı ilə şadlıq evindəki qidalardan nümunələr götürülərək müvafiq ekspertizalar təyin edilib və digər zəruri prosessual hərəkətlər icra olunub.
Digər bir hadisə isə Gəncədə yas mərasimində qeydə alınmışdı ki, burada da 40 nəfər qidadan zəhərlənib.
Respublika ərazisində yaşanan kütləvi zəhərlənmə hallarının vətəndaşların narahatlığına səbəb olduğu məlumdur.
Odur ki, ictimaiyyət arasında yaranan fikrə görə, burada ən böyük məsuliyyət Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) üzərinə düşür. Cəmiyyət arasında belə söhbətlər yayılıb ki,
AQTA-nın işi-gücü ancaq qida təhlükəsizliyinin qaydalarına formal əməl edilməsinin yoxlanılmasından və müxtəlif obyektlərdən haqq yığmaqdan ibarətdir. İctimaiyyət hesab edir ki, AQTA-nın əməkdaşlarının böyük bir hissəsinin fəaliyyəti bununla bağlıdır. Cəmiyyət arasında söz-söhbətlər var ki, AQTA-nın əməkdaşlarının əsas işi ancaq müəyyən obyektlərdən qida təhlükəsizliyi qaydalarına əməl olunub-olunmaması ilə bağlı haqq yığmaqdan ibarətdir. Guya gəlib normativlərə əməl olunmasını yoxlayırlar, haqlarını alıb gedirlər. Cəmiyyətdə belə bir fikir var ki, onların əməkdaşlarının müəyyən hissəsinin fəaliyyəti bundan ibarətdir. Nəticədə, budur, kütləvi zəhərlənmələr baş alıb gedir. Bu, AQTA nın birbaşa fəaliyyətsizliyinin nəticəsidir ki, Bakıda və regionlarda tez-tez bu halların şahidi oluruq.
“AQTA-nın regionlardakı ofislərinin verdiyi o yalançı kağızlara, saxta ekspert rəylərinə ölkədə son qoyulmalıdır”
Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, son bir ayda neçə yüz insanın zəhərlənməsi barədə mətbuatda məlumatlar yayılıb: “Yaxşı ki, mətbuat var və baş verən hadisələr barədə bizə məlumat verir. Mediada yayılan mıəlumatların 60-70 faizi həqiqəti əks etdirir. Düşünürəm ki, bu cür intensiv zəhərlənməyə görə AQTA rəhbərliyi istefa verməlidir, bu vəziyyət dəyişməlidir. Özünə hörmət edən insan “bu mənlik deyil, bu işi mən yerinə yetirə bilmirəm” deyib postunu qoyub gedər. AQTA-nın ən ciddi problemi cəmiyyətlə işləyə bilməməsdir. Məndə olan məlumata görə, rayon yerlərində toy edən insanlar özünə lazım olan qidaları (ət, toyuq və sair-E.H) götürüb AQTA-nın regional ofisinə gedir, guya orda o məhsulları analiz edirlər, arayış verirlər ki, istifadə etmək olar. Ondan sonra toyxana sahibi onların toy keçirməsinə razılıq verir. Rayon yerlərində adətən malı, ətliyi toy sahibləri özləri gətirir. Amma əgər toyu toyxana edirsə, o da bir neçə malı göstərib AQTA-nın regional ofisindən kağız alır, amma məhsullar ekspertiza olunmur. O qidalardan da toylarda istifadə olunur. AQTA-nın regionlardakı ofislərinin verdiyi o yalançı kağızlara, saxta ekspert rəylərinə ölkədə son qoyulmalıdır, bu işin sonu olmalıdır. Ölkədə müstəqil ekspertiza yaranmalıdır, onun rəyi məhkəmələrdə tanınmalıdır. Amma belə bir şey yoxdur. Ölkədə ekspertiza adlı xidmət yarıtmaz vəziyyətdədir. Yalançı ekspertizaya son qoyulmalıdır. Statistikanın gizlədilməsi, zəhərlənmələrin qeydiyyata alınmaması məsələsi ölkədə anormal vəziyyətin yaranmasına gətirib çıxarır. Bütün cəmiyyət mətbuata minnətdar olmalıdır ki, media bu məsələləri araşdırıb gündəmə gətirir. Görək, AQTA medianın işlərini izləyirmi? Mən AQTA-da ictimai şuranın üzvü olarkən dəfələrlə demişəm ki, siz medianı izləyin, onlara təşəkkür edin, onlarla birgə işləyin. Mənə sədr müavini dedi ki, hardan bilirsiz işləmirik? Dedim ki, axşam filan kanalda məlumat verilmişdi, siz onlara bir təşəkkür etmisiz? Soruşmusuz ki, məlumatın mənbəyi hardadır? Xeyr”-deyə E.Hüsynov bildirdi.
E.Hüseynovun sözlərinə görə, Azad İstehlakçılar Birliyi olaraq daim AQTA-nı media və cəmiyyətlə birgə işləməyə çağırıblar. “Onların ayaqları yerdən üzülüb. Milyon dollarlıq laboratoriyalar, akkreditasiyalar, Avropa Birliyinin, kimlərin sənədləri bunların ağıllarını başlarından alıb. Elə bilirlər ki, laboratoriyanı qurub ora qoymaqla məsələni həll etmək olar. Cəmiyyətin, xalqın içinə enmək lazımdır. Şadlıq saraylarında, mərasim evlərində AQTA-nın nümayəndələri olmalıdır, yaxud ictimaiyyətlə onların əlaqələri olmalıdır. Amma onlar cəmiyyətdən uzaqlaşıblar, ayaqları yerdən üzülüb. Nə qədər ki, onların ayaqları yerə dəyməyəcək o qədər də kütləvi zəhərləmələr baş verəcək, davam edəcək. Ölkədə zəhərlənmələrin qeydiyyatı məsələsi bərbad vəziyyətdədir. Həmişə dediyim kimi, AQTA-nın rəsmi saytında zəhərlənmələrin sayı ümumdünya göstəricisindən 1400 dəfə az göstərilir. Guya bizdə zəhərlənmələr dünya ölkələrindən, hətta Avropa dövlətlərindən 1400 dəfə azdır. Bu anornaldır, bu yalançı statistikadır. Bu saxta statistikadan zövd alıb deyirlər ki, bizdə belədir. Bu məsələlərə son qoyulmalıdır. Ölkənin mükəmməl istehlakçı siyasəti formalaşmalıdır. AQTA-nın əsasnaməsində dəyişikliklər olmalıdır, qurum cəld yoxlama mexanizminə malik olmalıdır. AQTA-nın böyük volontyorlar şəbəkəsi olamlıdır ki, onlara kömək etsin. Öncədən deyirəm, onlar mütləq deyəcəklər ki, bu toyda insanların zəhərlənməsi ev sahibinin hazırladığı yeməklərdən, istifadə etdikləri məhsullardan olub. Bu 27 ildə hələ görməmişəm ki, sənaye üsulu ilə hazırlanan maldan bir zəhərlənmə qeydiyyata alınsın, bu qeydiyyata alınmır. Çünki o məhsulların sənədi var. Sənədi varsa, o sənədləri də onlara AQTA verib, qurum özü-özünü təkzib edə bilməz. Bu kiminsə boynuna qoyulacaq, zəhərlənmə özləri hazırladıqları məhsuldan olub, nə bilim, şadlıq evlərində sanitariya vəziyyəti elə idi, belə idi deyəcəklər. Yalan və cəfəngiyatdır. Öncədən deyirəm ki, sənaye üsulu ilə hazırlanan məhsuldan heç zaman, çox təəssüflər olsun ki, zəhərlənmə qeydiyyata alınmayacaq. Baxmayaraq ki, dünya ölkələrində ildə hər on adamdan biri bir dəfə zəhərlənir. Hətta sənaye üsulu ilə hazırlanmış qidalardan Avropa ölkələrində zəhərlənən insanlar olur. Sənaye üsulu ilə məhsul hazırlayanların lobbiçiliyini aparan böyük qüvvələr var. Sənaye üsulu ilə məhsul hazırlayanların əllərində pul var, ekspertizalar, hüquqşünaslar var. Onlar özlərini daim hər cür qoruyurlar. Ona görə də istehlakçılar zəhərlənəndə onu istehlakçıların üzərinə atırlar ki, günahkar onlardır. Çox təəssüf...” - deyə E.Hüseynov bildirdi.
İradə SARIYEVA
