İran yüzlərlə ballistik raketi Rusiyaya bu ölkələrin üzərindən daşıyacaq...
Elxan Şıxəliyev: “İran bunu gəmilər vasitəsilə heç bir ölkədən keçmədən birbaşa Rusiyaya göndərə bilər”
ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Vedant Patel bildirib ki, İranın Rusiyaya yüzlərlə ballistik raket tədarük etməyi planlaşdırdığına dair xəbərlər ABŞ-ı dərindən narahat edir.
Qərb mediası xəbər verib ki, iki Avropa kəşfiyyat mənbəsinə görə, onlarla rus hərbçisi İranda Fath-360 qısa mənzilli ballistik raket sistemindən istifadə etmək üçün təlim keçir. Onlar əlavə ediblər ki, Ukraynaya qarşı döyüş əməliyyatları üçün bu tip peyklə idarə olunan yüzlərlə silahın dərhal Rusiyaya çatdırılmasını gözləyirlər.
Məlumata görə, ötən il dekabrın 13-də Rusiya Müdafiə Nazirliyinin nümayəndələrinin Tehranda İran rəsmiləri ilə İran Aviasiya Sənayesi Təşkilatı (AİO) tərəfindən yaradılmış Fəth-360 və bəzi digər ballistik sistemlərin tədarükü üçün müqavilə imzaladıqları güman edilir.
Rəsmilər bir neçə məxfi mənbəyə istinadən bildirirlər ki, Rusiya hərbçiləri İrana Fəth-360 sistemi üzrə təlim keçmək üçün səfər ediblər.
Fath-360 150 kiloqramlıq döyüş başlıqları ilə 120 kilometr məsafə qət edə bilən raketləri buraxmaq iqtidarındadır. Mənbələrdən biri əlavə edib ki, təlimdən sonra “yalnız növbəti mümkün addım” raketlərin faktiki olaraq Rusiyaya çatdırılması olacaq.
ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurasının sözçüsü deyib ki, ABŞ, onun NATO müttəfiqləri və G7 tərəfdaşları, İran bu tədarükləri həyata keçirərsə, tez və güclü şəkildə cavab verməyə hazırdırlar.
İrandan bu raketlərin Rusiyaya ixracı Gürcüstan, Ermənistan və ya Azərbaycan üzərindən reallaşa bilərmi?
Hərbi-siyasi şərhçi, ehtiyatda olan polkovnik-ıeytenant Elxan Şıxəliyev “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsi fonunda İranın rəsmi Moskva ilə hərbi sahədəki əməkdaşlığı daha da dərinləşib: “Bundan əvvəl İran pilotsuz uçan aparatları Rusiyaya göndərirdi. İndi də İranın Rusiyaya ballistik raketlər tədarük edəcəyi ilə bağlı xəbərlər tirajlanır. İranın özü hazırda İsrail və onu dəstəkləyən ölkələrin hədəfindədir. HƏMAS liderinin Tehranda öldürülməsindən sonra hansısa hərbi addım atacaqsa, İranı da müharibə arealına çevirə bilərlər. Bu baş verməsə, İran Rusiyaya bu raketləri verməkdə maraqlı olacaq. Bu həm gəlir deməkdir, həm də Rusiya buna cavab olaraq, İrana nüvə proqramında kömək edəcək. Bu reketlərin daşınması bir quru yolu, bir də dəniz vasitəsilə ola bilər. Quru yolla bunun reallaşması bir o qədər də ağlabatan deyil. Çünki bu, bəzi ölkələrin ərazisindən keçməlidir. İran bunu gəmilər vasitəsilə heç bir ölkədən keçmədən birbaşa Rusiyaya göndərə bilər. Həştərxan üzərindən bunun reallaşması ən optimal variantdır. Rusiyanın Ukrayna ilə müharibədə belə dəstəyə ehtiyacı var. İrandan bu tədarük reallaşarsa, Rusiyanın əli güclənə bilər. Ancaq anti-Rusiya koalisiyası İranı müharibə təhdidində saxlayacaq ki, belə tədarükdən çəkinsin”.
Bəzi Avropa ekspertləri hesab edir ki, İran raketlərinin tədarükünə gəlincə, söhbət Fəth-110 və Zolfaghar-dan gedir. Bu raketlər bir və iki mərhələlidir. Onların nə dərəcədə effektiv olduğunu söyləmək çətindir. İranın raketləri ilə bağlı çoxlu suallar var. Məsələ burasındadır ki, biz İranın bu niyyətlərini bir il yarımdır ki, eşidirik və bir neçə məsələ var ki, onlar hələ də həllini tapmayıb. İran Ukraynaya qarşı müharibədə Rusiya Federasiyasının ən böyük tərəfdaşı hesab edilir. Çox güman ki, İranın bu tədarük üçün irəli sürdüyü şərtlər Rusiya Federasiyası tərəfindən yerinə yetirilə bilməz. Bundan əlavə, İran həqiqətən də bu raketlər tədarük ediləcəyi təqdirdə tətbiq olunacaq əlavə beynəlxalq sanksiyalara məruz qalmaq istəmir.
Məhəmmədəli QƏRİBlİ