İcazəsiz tikintilərin, sənədsiz evlərin hamısı söküləcək? - Ümumi təlaş...
Kamran Məmmədli: “Söküntü yalnız yeni tikilən və tikilməkdə olan əmlaklara aid ediləcək”
Son günlər qanunsuz tikililərin sökülməsi məsələsi müzakirə olunur. Hətta qeyri-qanuni şəkildə zəbt olunan torpaqlarda aparılan icazəsiz tikintilərin sökülməsinə başlanıb. Və bu prosesin davam edəcəyi iddia edilir.
Etiraf edək ki, qanunsuz tikinti tikilinin icazəsiz olaraq tikilməsi demək deyil. Hamıya məlumdur ki, bəzi nəzarətedici qurumlar, vətəndaşların sənədi olmasa belə, onlara müəyyən şərtlərlə tikinti aparmağa icazə verir. Həmin tikililər söküldükdə isə zərər ancaq vətəndaşa dəyir. Həm pulu “batır”, həm də ev sahibi olmaq arzusu “gözündə qalır”.
Maraqlıdır, sənədsiz evlərin söküntüsü də davam edəcəkmi?
“Qanunsuz inşa edilmiş tikililərin sökülməsi ilə bağlı yerli icra strukturlarının sərəncamı, komissiya qərarı olmalıdır”
Iqtisadçı ekspert Kamran Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, vətəndaşın mülkiyyətində olan əmlakın məhvi yalnız məhkəmə qərarı və yaxud özünün istəyi ilə ola bilər: “Vətəndaş icazəsiz tiksə belə, onun həmin əmlak üzərində sahiblik hüququ var. Nazirlər Kabinetinin ərazi üzrə bir qərarı və ya məhkəmə qərarı olmalıdır. Vətəndaş mənzil tikibsə, orada yaşayırsa, artıq bu zaman vətəndaşın həmin əmlak üzərində hüququ yaranır. Vətəndaş uzun müddət qanunsuz tikilən mənzildə yaşayırsa, artıq vətəndaşın həmin əmlaka hüququ yaranır. Hər hansı bir səhv sənədlə, yəni sənədin səhv olduğunu özü də bilmirsə, həmin mənzildə 10 ildən artıq yaşayırsa, artıq vətəndaşın həmin mənzil üzərində hüququ əmələ gəlir. Bütün bunlar qanunvericilikdə qeyd olunub. Ölkədə qanunsuz olaraq tikinti aparmaq mümkündür, amma icazə olmadan tikinti işləri ilə məşğul olmaq qeyri-mümkündür”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, insan sağlamlığı üçün təhlükəli olan, yüksək gərginlikli elektrik, qaz və su xətlərinin üzərində yerləşən evlərin gələcəkdə yəqin ki, söküntüsü həyata keçiriləcək: “Buna müvafiq olaraq, müəyyən icraedici qurumlar məhkəməyə müraciət edə bilər. Hazırda qanunvericilik də tələb edir ki, əgər hər hansı yaşayış evi varsa, onun sökülməsi üçün ilk növbədə müvafiq məhkəmə qərarı olmalıdır. Söküntü yalnız yeni tikilən və tikilməkdə olan əmlaklara aid ediləcək. Onu da deyim ki, kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqda heç bir tikinti işi aparmaq olmaz. Bu torpaqlarda yalnız kənd təsərrüfatına dair fəaliyyətə icazə verilir. Vətəndaş hər hansı bir tikinti aparmaq istəyirsə, əvvəlcə onun mülkiyyət sənədləri olmalıdır. Qanunsuz inşa edilmiş tikililərin sökülməsi ilə bağlı yerli icra strukturlarının sərəncamı, komissiya qərarı olmalıdır”.
Ekspert onu da əlavə etdi ki, sənədsiz evlər problemi hələ həllini tapmayıb, amma mütləq tapmalıdır: “Zamanında bir sıra qurumların, ayrı-ayrı icra hakimiyyətlərinin, yerli idarəetmə orqanlarının səhlənkarlığı, məsuliyyətsizliyi, bəzi hallarda rüşvət alaraq qanunsuzluğa göz yummaları sayəsində bu gün sənədsiz evlər problemi var və kiçik problem də deyil. Minlərlə insan illərdir içində yaşadığı evə dair mülkiyyət sənədi olmadan yaşayır. Bu, insanlara böyük çətinliklər törədir. Daimi qeydiyyata düşə bilmirlər, kommunikasiya xətlərinə qoşula bilmirlər, alqı-satqı etmək hüquqları da yoxdur. Təbii, bu problem həll edilməlidir və şübhəsiz ki, gec-tez həllini tapacaq”.
Günel CƏLİLOVA
