Ermənilərin alban xristian irsini mənimsəməsi dünya mediasında hədəfə gəldi...
Qasım Hacıyev: “Vatikanın gerçəyi etiraf etməsi və Qarabağın alban irsinin əsl sahibinin kim olduğunu bəyan etməsi ermənilərə vurulan sərt bir şillədir”
Dünyanın gözü deyəsən yavaş-yavaş açılmaqdadır, erməni yalanlarını azadan-çoxdan ifşa edən mətbuat orqanları tapılır. Bu günlərdə Vatikandan verilən mesaj erməniləri yaman narahat edib. Xüsusən də erməni diasporu özünə yer tapa bilmir. Bir sözlə, erməni diasporunun uzun illərdir Azərbaycan aid olan alban irsini erməniləşdirməklə bağlı apardıqları kampaniya iflasa uğrayıb.
Belə ki, Fransanın “La Gazette du Caucase” internet nəşri Vatikandan gələn həqiqətin, verilən mesajın erməni diasporunu necə sarsıtmasından bəhs edən məqalə dərc edib.
Məqalədə qeyd olunur ki, bir neçə gün əvvəl Müqəddəs Taxt-tacın yeganə rəsmi mətbu orqanı olan “L'Osservatore Romano” qəzetində “Azərbaycanda Alban Apostol Kilsəsinin izi ilə. Qədim Qafqaz Albaniyasına səyahət” adlı məqalə dərc olunub.
Məqalədə olduqca maraqlı məlumatlar, faktlar öz əksini tapıb. Burada açıq şəkildə Azərbaycan ərazisində - Qafqaz Albaniyası ərazisində yerləşən, qədim kilsələrin, monastırların, məbədlərin miras qaldığı qədim xristian dövlətindən bəhs edilir. Qeyd olunur ki, bu mədəbədlər albanlara aiddir, ermənilərə aid deyil. Açıq qeyd olunur ki, bunlar Qarabağdakı qədim məbədlər və monastırlardır ki, onların da ermənilərlə heç bir əlaqəsi yoxdur.
Məqalədə aydın göstərilir ki, Çar Rusiyası etnik erməniləri Osmanlı İmperiyasından və İrandan kütləvi şəkildə Qarabağa, eləcə də İrəvan xanlığının ərazisinə köçürdükdən sonra onlar burada yerləşdiriliblər. Aydın vurğulanır ki, XIX əsrin ikinci yarısında burada tikilmiş məbədlər istisna olmaqla qalanları alban məbədləridir.
“Elmi ictimaiyyət bu məqaləni başadüşülən diqqətlə qarşıladı. Mətbuatda Qafqaz Albaniyasının tarixinə dair materiallara istədiyimiz qədər rast gəlmirik. Üstəlik, heç kəs unutnasın, “L'Osservatore Romano” Vatikanın əsas nəşridir. Vatikan isə bizim eramızın əvvəllərində müasir Azərbaycan ərazisində hansı xristian dövlətinin yerləşdiyini çox gözəl bilir. Üstəlik, Vatikanın ən zəngin arxivlərində bu mövzuda çoxlu tarixi sənədlər var” - deyə müəllif yazır.
Məqalədə vurğulanır ki, bir çoxları bu barədə ucadan danışmağı sevmir, lakin Rusiya imperiyası Cənubi Qafqazı ilhaq edərək Alban kilsəsinin əmlakını erməni ruhanilərinə verib.
"Alban kilsəsinin qədim arxivləri sadəcə yandırılıb. Ancaq tarixçilərin yaxşı bildiyi kimi, hər şeyi məhv etmək mümkün deyil. Öz arxivinizi öyrənə bilərsiniz, lakin əlverişsiz sübutlar başqalarında qalacaq. Bu gün “L'Osservatore Romano” girişi bərpa edir. Öz izləyiciləri üçün tarixi həqiqətləri təqdim edir”.
“Ermənilər arasında isə reaksiya olduqca gözlənilməz oldu. Məsələn, “Ermənistanın Avropa Partiyası”nın rəhbəri Tiqran Xzmalyan “L'Osservatore Romano”nun Qarabağ ermənilərinin xristian irsi haqqında ciddi araşdırma yazmasını arzulamaqla yanaşı, həm də Qafqaz xalqları haqqında məqalə dərc etdiyini açıqlayıb”. Xzmalyan “Ermənistanın iki səfirliyinin - İtaliyada və Vatikanda fəaliyyətsizliyi nəticəsində” adlı məqalədə qəzəbini gizlətməyib.
Müəllif qeyd edir ki, erməni icması Qafqaz Albaniyası ilə bağlı istənilən məlumata çox əsəbi reaksiya verir. Müəllif yazır ki, “qədim erməni kilsələri və monastırlarının” bəlkə də, Ermənistanın Azərbaycanın Qarabağ ərazisinə dair ərazi iddialarına haqq qazandırmaq üçün əsas arqument olduğunu başa düşmək olar. “İllər əvvəl bu bizə məxsus idi!" tərifi ilə işləyə bilməz. Belə bir likvid əsasda Almaniya Böyük Britaniyanın Elzas və Lotaringiyasına iddia edə bilər, İspaniyanın cənubundakı Britaniya keçmiş Kordova xilafətinə köçürülməlidir. Deyək ki, İtaliya keçmiş Roma İmperiyasının bütün ərazisinə iddia edə bilər...
Amma gəlin realist olaq ki, Azərbaycanın Qarabağ ərazisi ilə bağlı dünya ictimaiyyəti çox uzun müddətdir ki, tanınmış sərhədləri və hətta BMT Təhlükəsizlik Şurasının Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinin azad edilməsini tələb edən 4 qətnaməsini nəzərə almamağa üstünlük verib.
Əgər indi Qarabağın qədim xristian kilsələri və monastırlarının heç də ermənilərə aid olmadığı üzə çıxarsa, o zaman İrəvan “danışan təbəqəsi”nin əsəbiləşməsinə əsas var. Xüsusən də “L'Osservatore Romano” Qafqaz Albaniyasından yazırsa. Üstəlik, Ermənistanın Qarabağa iddiaları heç də gündəmdən düşməyib. Məsələn, Aram Qabrelyanovun sosial şəbəkələrdə yazdıqları ilə tanış olmaq kifayətdir:
“Mən həmişə deyirəm ki, Ermənistan və Artsaxın öz torpaqlarını geri almaq şansı hələ də olacaq. Paşinyan və onun kamarillasının başçılıq etdiyi vətənin heç bir şansı yoxdur, əvvəlcə Paşinyanı qovmaq, sonra Artsaxı qaytarmaq lazımdır!!!" Və bu personajın “qovmağa” çağırdığı Paşinyan hər cür konstitusiya islahatlarına mane olur və Azərbaycanın Qarabağı ilə bağlı iddiaları Ermənistan konstitusiyasından çıxarmır”, - materialda deyilir.
Müəllifin fikrincə, bütün bu təcavüzkar siyasətdə “Böyük Ermənistan” haqqında nəzəriyyələrlə alt-üst edilən tarixşünaslıq, qonşu dövlətlərin ərazilərini “doğma erməni” ərazisi elan edən və s. məsələlər var.
“Təbii ki, revanşistlər Ermənistanın özünün informasiya və elmi məkanını heç bir çətinlik çəkmədən idarə edə bilirlər, lakin Vatikan mətbuatı ilə eyni şeyi etmək daha çətin işdir və nəticədə cənab Xzmalyan qəzəblənir: “Necə icazə verilirdi? Niyə bunun qarşısını almadılar?! Hara baxırdılar?!!". Maraqlıdır, amma əslində xzmalyanlılar əmindirlər ki, bütün dünya mətbuatında öz senzuralarını qura, tarixi faktları diz üstə çökdürə bilərlər. Bağışlayın, Yer kürəsinə bir bayquş çək və sübut et ki, guya möhkəm torpaq parçaları Azərbaycan, Gürcüstan, Türkiyə, İran Ermənistana məxsus olmalıdır!
Yaxşı ki, bu cənabların qəzəbinə baxmayaraq, biz Fransa və digər ölkələrin ictimaiyyətinə arxiv sənədləri və elm tərəfindən tanınmış tarixi faktlar əsasında məlumat verməyə davam edəcəyik. Və hər kəs bununla barışmalı olacaq” deyə məqalədə deyilir.
“Ermənilərin alban irsinə haqsız iddiası tamamilə ifşa olundu”
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Qafqaz Tarixi şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, belə bir məqalənin Vatikanın rəsmi orqanında çap olunması, Fransa mediası tərəfindən də şərhlər əlavə edilməsi ilə yayılması xeyli maraqlıdır. “Biz uzun illər idi ki, Vatikanın erməni saxtakarlığına cavab verəcəyi günü gözləyirdik, artıq bu cavab gəldi və Vatikan ermənilərə yerini göstərdi, alban kilsəsinin onlara aid olmadığını bəyan etdi. Hesab edirəm ki, Vatikanın gerçəyi etiraf etməsi və Qarabağın alban irsinin əsl sahibinin kim olduğunu bəyan etməsi ermənilərə vurulan sərt bir şillədir.
Biz uzun illər gösləyirdik ki, erməni saxtakarlığına qarşı heç olmasa bir neçə Avropa dövlətinin ədalət səsi çıxsın. Son dövrlərdə Fransanın, ABŞ-ın və digər ölkələrin laqeydliyindən, ermənipərəstliyindən istifadə edən ermənilər bizə qarşı əməlli-başlı informasiya hücumuna keçiblər. Həmin ölkələrin mətbuatı da, rəsmiləri də erməni yalanlarına, saxtakarlıqlarına dəstək verirlər. Təbii, heç biri haqq, ədalət, gerçəklik haqda düşünmədən bu addımı atıb. Ermənilərin Qarabağda törətdikləri vəhşiliklər bir yana qalsın, heç onu dilə gətirmirlər. Digər tərəfdən Qarabağdakı xristian abidələrinin müdafiəsindən danışırlar. Öz ərazilərində isə nə bir müsəlman abidəsi qoyublar, nə də düz-əməlli bir xrisitan abidəsi saxlayıblar. Bu qədər cinayətlər törətdiklərinə baxmayaraq, Cənubi Qafqazda ilk dəfə xristianlığı qəbul edən azərbaycanlıları ittiham etməyə çalışırlar, böhtanlar atırlar, gəlib abidələri ziyarət etmək adı ilə Avropa ölkələrində Azərbayana qarşı kampaniya təşkil edirlər. Bu xeyli müddətdir davam edir. Hətta UNESCO-nun özü onların bu mənfur hərəkətinə bir reaksiya vermədi. Amma indi Vatikanın rəsmi orqanının belə bir mövqedən çıxış etməsi çox təqdirəlayiq haldır. Bu əsl ədalət prinsipinə uyğun məsələdir. Fikir verin, bu abidələrin azərbaycanlılara, azərbaycanlıların babaları olan Qafqaz albanlarına məxsus olduğunu Vatikan qeyd edirsə, bununla da ermənipərəstlərin iddiaları suya düşdü, ifşa oldu. Ermənilərin alban irsinə haqsız iddiası tamamilə ifşa olundu. Düzdür, tarixi baxımdan ermənilər çoxdan ifşa olunublar, amma onların dini baxımdan da ifşa olunması yerinə düşdü. Bir çox dövlətlərin uzun müddətdir ki, xristian həmrəyliyi adı altında ermənilərə “ilham” verməsi, onların iddialarına tərəfdar çıxmaları erməniləri hədlərini aşmağa gətirib çıxardı”-deyə bildirən Q.Hacıyev qeyd etdi ki, bundan sonra ermənilər Azərbaycandan “xristian abidələri qorumağı tələb etməyə” başladılar. Q.Hacıyev bildirdi ki, hətta keçən dövrlərdə guya abidələri ziyarət etmək adı ilə Qarabağ gedib siyasi oyunlar oynadılar. “Amma Vatikanın, xristian dininin rəhbərliyinin bu mövqeyi, deyərdim ki, çox dəyərli və çox ədalətlidir. Bu da təsadüfi deyil. Həm ədalət naminə bu addımı atıblar, eyni zamanda dövlətlərarası münasibətlər də var. Dövlətlərarası münasibətlərdə belə məsələlər də böyük rol oynayır. Yaxşı xatırlayıram, bir neçə il əvvəl Prezident İlham Əliyevin və Birinci xanım Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü ilə Vatikanda xristian dini məbədlərinin, abidələrinin bərpası, təmiri istiqamətində işlər görülüdü. Bizim dövlət bu məsələyə çox böyük rəğbət göstərdi, bu abidələrin bərpasında ölkəmiz yaxından iştirak etdi. Beləliklə də, Azərbaycan tərəfindən dövlətlər, dinlərarası münasibətlər düzgün qurulduğuna görə onlar da məqam düşəndə düzgün və ədalətli mövqedən çıxış edib Azərbaycanın haqq işini işıqlandırıblar, ermənilərin fırıldaqçı olduğunu qeyd ediblər. Bu da çox vacibdir. Ermənilərin boş, mənasız iddialar qaldırmasına son qoymaq üçün mühüm addımlardan biridir.
Erməni diasporuna gəlincə, bundən sonra nə edirlər-etsinlər, faydası olmayacaq, çünki Vatikan bu məsələdə artıq mövqeyini açıqlayıb” - deyə Q.Hacıyev bildirdi.
İradə SARIYEVA
