“Bu elə bir qayıdışdır ki, bunun əvəzi yoxdur” - Vaqif Həsənov
“Əminəm ki, Prezident tərəfindən əsası qoyulan “Böyük Qayıdış” konsepsiyası ilə bütün laçınlılar öz doğma yurdlarına qayıdacaqlar”
Azərbaycanın qazandığı tarixi Zəfərdən sonra azad ərazilərdə tikinti-quruculuq və bərpa işləri həyata keçirilməyə başladı. Təbii ki, ərazilərin Ermənistanın basdırdığı minalarla “zəngin olması” nəticəsində problemlərimiz də var. Bu, ilk növbədə məskunlaşma prosesinə maneçilik törədir. Bununla belə, Azərbaycan dövləti 2022-ci ildən başlayaraq keçmiş məcburi köçkünlərin məsunlaşdırılması prosesinə start verilib.
“Böyük Qayıdış” çərçivəsində ilk köç 2022-ci ilə Zəngilanın Ağalı kəndinə getdi. Onun ardınca isə Şuşada, Laçında, Kəlbəcərdə və başqa azad ərazilərimizdə məskunlaşma davam edir. Azərbaycan Prezidentinin tapşırığına əsasən intensiv olaraq təşkil edilən qaıdış prosesi doğrudan da dostu sevindirir, düşməni kədərləndirir. Onu da deyək ki, işğaldan azad edilmiş ərazilərə böyük qayıdış Azərbaycanın 2030-cu ilədək beş Milli Prioritetindən biri kimi müəyyən olunub.
“Böyük Qayıdış” çərçivəsində 28-30 ildən sonra öz doğma yurdlarına qayıdan insanların sevincini izah etmək çox çətindir. Onlar illərdən sonra öz doğma yurdlarına qovuşurlar.
Laçın şəhərində də məskunlaşma davam edir, hazırda burada həyat qaynayır, insanlar yaşamlarını sürdürürlər. Bir sözlə, laçınlılar laçına qayıtmaqla öz ocaqlarını yandırır, çıraqlarını şölələndirirlər. “Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində öz yurduna qayıdan laçınlılardan biri də keçmiş dövlət qulluqçusu, Prezidentin sərəncamı ilə “Dövlət qulluğunda fərqlənməyə görə” medalı ilə təltif olunan Həsənov Vaqif Əbdüləli oğludur.
V.Həsənov “Bakı-Xəbər”ə müsahibəsində bildirdi ki, “Böyük Qayıdış” proqramının həyata keçirilməsi nəticəsində saysız ailə öz doğma yurd-yuvasına qayıdıb. “Böyük Qayıdış” konsepsiyasının uğurlarından danışan müsahibimiz qeyd etdi ki, bu proses Prezident İlham Əliyevin tapşırığına əsasən həyata keçirilir və keçmiş məcburi köçkünlərin həyatında mühüm rol oynayır. “Bizim öz-dədə baba yurdlarımıza, doğma ocağımıza qovuşmağımız “Böyük Qayıdış”ın təntənəsidir. Laçın şəhərində yaşayıram, biz fevral ayının 28-də öz evimizə qayıtmışıq. “Böyük Qayıdış”ın sürətlə gerçəkləşməsini böyük sevinc və ruh yüksəkliyi ilə qarşılayırıq. Mən ailəmlə birgə öz evimə qayıtdım. Bu evi mənə vaxtilə “raykomda” işləyən dövlət vermişdi. Üçmərtəbəli binada iki otaqlı evim vardı, o evi təmir ediblər və hazırda həmin evdə yaşayırıq.
Bu elə bir qayıdışdır ki, bunun əvəzi yoxdur. Laçına qayıtmaq, burada həyatımızı davam etdirmək ömrümüzün üstünə ömür gətirir. Yəni bu o qədər xoş hisslərdir ki, sözlə demək çətindir.
Torpaqlarımız işğalda olduğu dövrlərdə laçınlılar əllərini yerdən-göydən üzmüşdülər, geri qayıdacağımıza inanmayanlar da vardı. Eyni zamanda torpaqlarımızın işğaldan azad olunacağına inananlar da çox idi və biz inanırdıq ki, bir gün öz evimizə qayıdacağıq. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev söz verdiyi kimi, bizi öz yurdumuza-yuvamıza qaytardı. Prezident elə bir daxili və xarici siyasət yürütdü ki, geri qayıdacağına inanmayan insanlar da inandılar. Bu gün Laçında yaşamağımı böyük səadət hesab edirəm. Bəzən mənə elə gəlir ki, yuxudayam. Tarixdə buna bənzər ikinci bir böyük qayıdış olmayıb. Bu qayıdışın maştabı da, əhatəsi də çox genişdir, görün neçə rayonu əhatə edir, nə qədər əhalinin geri qayıdışı reallaşır, nə qədər əhali geri qayıdacaq. “Böyük Qayıdış” çox möhtəşəm bir proqramdır. Mühüm məqsəd daşıyan “Böyük Qayıdış” konsepsiyasının gerçəkləşdirilməsi keçmiş məcburi köçkünlərin həyatında əhəmiyyətli rol oynayır. Doğulanda Laçının üzünü görməyən gənclər bura gəlirlər, buranın möcüzəli bir yer olduğunu gözləri ilə görürlər. Bura gəlirlər, gəzirlər, işləyirlər, Laçının yenidən qurulub yaradılması üçün hər kəs öz sahəsində əllərindən gələni əsirgəmir. Laçında həyat bir başqa cürdür. “Əminəm ki, Prezident tərəfindən əsası qoyulan “Böyük Qayıdış” konsepsiyası ilə bütün laçınlılar öz doğma yurdlarına qayıdacaqlar. Doğma yurdları onları gözləyir.
Burada iş yerləri açılıb, açılmaqda da davam edir, fabriklər açılır. Burada işlər elə gedir ki, çox yaxın illərdə bütün laçınlılar Laçına qayıdacaq. Məskunlaşan laçınlılar üçün hər cür şərait yaradılıb. Bundan sonra da laçınlılar öz yerlərinə qayıdacaqlar və qayıdış üçün nə lazımdırsa dövlət hamısını edir. Laçında əvvəlki kimi həyat öz axarına düşəcək”.
V.Həsənov qeyd etdi ki, məskunlaşma davam edir və insanlar öz yurdlarına böyük sevinclə qayıdırlar.
V.Həsənov gənclik illərində Laçın rayon komsomol komitəsində, sonra keçmiş “raykom”da işləyib, Bakı Ali Partiya Məktəbini bitiribdikdən sonra “raykomda” şöbə müdiri vəzifəsini tutub, Ağbulaq kənd icra nümayəndəsi vəzifəsində çalışıb. “Artıq təqaüddəyəm, dövlət qulluğundan pensiyaya çıxmışam. İşlədiyim dövrdə bir sıra fəxri fərmanlarla, Prezident tərəfindən isə “Dövlət Qulluğunda fərqlənməyə görə” medalı ilə təltif olunmuşam. Belə bir yol keçmişəm, təmiz və vüqarlı.
Qaçqınlıq dövründə Sumqayıtda yaşayırdım. İndi də öz yurdumdayam. Çıxıb piyada şəhəri gəzirəm, Həkəri çayına sarı getdim. Laçının köhnə mərkəzi poçt dairəsi var, ora gedirəm. Laçının köhnə sakinləri, mənim tanıdığım adamlar ora yığışırlar. Ora həm də Şuşa yolunun ağzında yerləşir. Son günlər köhnədən tanıdığım bir adamla qarşılaşdım, icra hakimiyyətində işləyib, planları yüksək səviyyədə yerinə yetirən kolxoz sədri olub. Deyim ki, bu görüş çox xoş oldu, söhbətləşdik, baxdıq ki, bizim tay-tuşlarımız barmaqla sayılacaq qədər qalıb. Hayıf onlar Laçını görə bilmədilər, yurd həsrəti ilə dünyadan köçüb getdilər.
Təəssüf ki, bu acı taleyi də yaşadıq, qaçqınçılıq, köçkünçülük çəkdik. Amma çox şükürlər olsun ki, bugünü gördük. Yaşlı adamlar az qalıblar. Yaxşı gənclərimiz var, Laçına qayıdıblar, burada işləyirlər. Hər şey öz axarı ilə gedir. İnsanların əhval-ruhiyyəsi çox gözəldir”.
V.Həsənov bildirdi ki, Laçında laçınlılar üçün hər cür şərait var, iş yerləri açılıb, “Araz”, “Rahat” market kimi ticarət müəssisələri insanlara xidmət göstərir. Müsahibimiz qeyd etdi ki, Azərbaycan Prezidentinin apardığı uğurlu daxili və xarici siyasət nəticəsində Laçın bir güllə belə atılmadan geri qaytarıldı. V.Həsənov bildirdi ki, Laçının bir güllə atılmadan işağldan azad olunması böyük tarixi hadisədir. “Bizim yurd həsrətimizə son qoyulduğu tarix unudulmazdır” - deyə V.Həsənov qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.