Türkiyə ilə Ermənistan dəmir yolunun açılması barədə razılığa gəldilər...
Akif Nəsirli: “Türkiyə və Ermənistan arasında dəmir yolunun açılması onlar arasında ticarət, iqtisadi bağların yaranmasına gətirib çıxaracaq”
Türkiyə ilə Ermənistan arasında normallaşma prosesi üzrə xüsusi nümayəndələr – səfir Serdar Kılıç və Ermənistan Milli Assambleyasının vitse-spikeri Ruben Rubinyan arasında beşinci görüş iyulun 30-da iki ölkənin ortaq sərhədindəki Alican-Marqara sərhəd-keçid məntəqəsində baş tutub.
Bu barədə Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyinin iki ölkə arasında münasibətlərin normallaşması prosesi üzrə xüsusi nümayəndələrin görüşü ilə bağlı yaydığı açıqlamada deyilir. Qeyd edilir ki, görüşdə əvvəlki müzakirələr zamanı razılaşdırılmış məsələlər təsdiqini tapıb.
Bildirilir ki, xüsusi nümayəndələr, həmçinin, Akyaka-Axurik dəmir yolu sərhəd qapısı regional inkişafa uyğun şəkildə istifadəyə veriləcəyi təqdirdə tələb olunacaq texniki ehtiyacları qiymətləndirmək və diplomatik-rəsmi pasport sahibləri üçün qarşılıqlı viza prosedurlarını asanlaşdırmaq barədə razılığa gəliblər. Nəticə etibarilə son məqsədi tam normallaşma olan bu prosesin heç bir ilkin şərt irəli sürülmədən davam etdirilməsinə dair razılıq əldə olunub.
Sərhəddə baş tutan görüşdə Ermənistan və Türkiyə arasında Akyaka-Axurik dəmir yolunun açılması ilə bağlı razılaşma əldə olunub. Həm də danışıqlarda Azərbaycanla normallaşma prosesi müzakirə olunub. Dəmir yolunun açılması barədə razılaşmaya necə yanaşmaq olar?
“Bu razılaşma gələcəkdə “Zəngəzur dəhlizinin” açılmasına da münbit şərait yaradır”
Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin rəhbəri Akif Nəsirli “Bakı-Xəbər”ə “Türkiyə və Ermənistan arasında dəmir yolunun açılması onlar arasında ticarət, iqtisadi bağların yaranmasına gətirib çıxaracaq. Hazırda Rusiyadan uzaqlaşaraq Qərbə doğru hərəkətdə olan Ermənistan bazarı ümumilikdə Rusiyanın əlindən çıxmaqdadır. Bu bazar Rusiyanın əlindən çıxacaqsa kiminsə təsiri altına düşəcək. Fikrimcə, Türkiyə ilə bu cür yaxınlaşma, sərhədlərin açılması məhz Ermənistanda yaranmış sərbəst bazarın, iqtisadi mühitin Türkiyənin təsiri altına düşməsinə gətirib çıxara bilər ki, bu həm də Azərbaycanın xeyrinədir. Tutalım, istənilən bir türk şirkəti gedib Ermənistanda hər hansı bir iş quracaqsa onun azərbaycanlı tərəfdaşı da olacaq. Yəni arada olan mövcud konflikt yavaş-yavaş siyasi üst qurumun üzərində siyasi baxımdan çözüləcək. Digər tərəfdən, həm də Ermənistan bazarının bölüşdürülməsində Azərbaycan da payçı kimi iştirak edə bilər”-deyə bildirdi.
A.Nəsirlinin sözlərinə görə, Azərbaycan və Ermənistan üçün əsas məsələlərdən biri “Zəngəzur dəhlizinin” açılmasıdır. O hesab edir ki, Türkiyə ilə Ermənistanın münasibətlərin yaxşılaşması, normallaşması, bunun əsasında da adıçəkilən dəmir yolunun açılması həm də gələcəkdə “Zəngəzur dəhlizinin” açılmasına şərait yaradacaq. “Türkiyə ilə Ermənistan arasında əldə olunan bu razılaşma gələcəkdə “Zəngəzur dəhlizinin” açılmasına da münbit şərait yaradır. Yəni Ermənistan cəmiyyəti artıq anlayır ki, onların hər nə qədər Fransa, Avropanın digər ölkələri, ABŞ kimi tərəfdaşları olsa da, əsas ehtiyaclarını adıçəkilən ölkələr yox, biz qarşılaya bilərik. Bunu həmin ölkələr davamlı şəkildə bacara bilməz. Qonşusu ilə dil tapmayan hər hansı bir dövlətin, hər hansı bir subyektin uzaqdan tərəfdaş tapması çətin məsələdir. Ona görə ki, uzaqdakı tərəfdaşlar həmin ölkə ilə tərəfdaşlıq etməyə tərəddüd edirlər. Məsələn, bu gün Amerika rəsmi şəkildə bəyan edir ki, biz Ermənistanın Rusiyadan qopması üçün hər cür şəraiti yaradırıq. Bunu rəsmi şəkildə elan etsə də, boşluğu doldura bilməz. Tutalım, bu gün Rusiyanı tamamilə Ermənistandan çıxardılar, bu halda Ermənistan boş evə bənzəyəcək. Çünki Rusiya oleqarxları dövlətin təhriki, dövlətin istiqamətləndirməsi ilə Ermənistan iqtisadiyyatını öz əllərinə alıblar. Onlar çıxıb gedəndə öz kapitalını da götürüb gedəcək, Ermənistan boş qalacaq. İqtisadi baxımdan o boş ərazini doldurmaq, orada iqtisadi fəaliyyət qurmaq üçün Ermənistanın yerli potensialı, demək olar ki, mövcud deyil. Ola bilsin, 5-10 oliqarx var, amma əsasən ölkənin daxilinə kifayət qədər kapital qoymağa potensial yoxdur. Bu səbəbdən də potensial xaricdən gəlməlidir. Üstəgəl, biz bilirik ki, bu, Avropanın tərəfdaşıdırsa, burda demokratik şərait olacaq, burda qanunların aliliyinə hörmət olunacaq və qanunlar işləyəcək. Avropanın əsas şərtlərindən biridir. Belə bir şəraitdə investisiya qoymaq kifayət qədər səmərəlidir. Hesab edirəm ki, Türkiyə hökuməti bu hədəfləri gözə alaraq addımlar atır, Ermənistanla münasibətləri yaxşılaşdırır, Ermənistan da bunu çox gözəl bilir. Fikrimcə, bu təqdirəlayiq haldır”-deyə A.Nəsirli əlavə etdi.
İradə SARIYEVA