Rusiya və Qərbin nüvə raketləri bir-birinə tuşlandı...
Ukraynada savaşın davam etməsi fonunda, görünür, Rusiya bütün Qərb istiqamətində də çoxsaylı hərbi qüvvələr yerıəşdirməli olacaq. Hər halda, prezident Vladimir Putin Sankt-Peterburqda Hərbi Dəniz Qüvvələrinin əsas paradında çıxış edərkən bildirib ki, Rusiya Federasiyası Amerikanın orta və qısa mənzilli zərbə silahlarının Avropada və dünyanın digər regionlarında yerləşdirilməsinə güzgü cavabı verəcək: “Bu gün bir sıra belə sistemlərin inkişafı son mərhələdədir”.
Berlin və Vaşinqton 2026-cı ildə ABŞ-da keçirilən NATO sammiti zamanı Amerikanın uzaqmənzilli atəş gücünü Almaniyada yerləşdirmək planlarını açıqlayıb. Bu cür planların ciddiliyini daha sonra Almaniyanın müdafiə departamentinin rəhbəri Boris Pistorius təsdiqləyib və Almaniyanın özünün belə uzun mənzilli sistemlər hazırlayacağını söyləyib. Rusiya lideri, belə raketlər Almaniyada və ya digər ölkələrdə peyda olarsa, Moskvanın bu cür silahların öz ərazisində yerləşdirilməsinə birtərəfli moratoriumdan çıxacağını bəyan edib. Putin xatırladıb ki, əvvəllər təlimlər zamanı ABŞ artıq öz ərazisindən Danimarka və Filippinə raket sistemlərinin ötürülməsini təcrübədən keçirib: “Bu vəziyyət Amerikanın orta mənzilli “Perşinq” raketlərinin Avropada yerləşdirilməsi ilə bağlı “soyuq müharibə” hadisələrini xatırladır. ABŞ Almaniyada silahlarını yerləşdirərsə, Rusiya özünü silahlarının yerləşdirilməsinə moratoriumdan azad hesab edəcək. Rusiya dəniz qüvvələrinin təminatını artırmağa davam edəcək. Biz suüstü və sualtı qüvvələrin və dəniz aviasiyasının təchizatını artırmağa, gəmiləri yüksək texnologiyalı yeni nəsil avadanlıq və hipersəs raket sistemləri ilə təchiz etməyə davam edəcəyik”. Rus hərbi ekspert, istefada olan general-leytenant Yuri Netkaçev məsələ ilə bağlı bildirir: “Moskva orta və qısa mənzilli raketlərlə bağlı müqaviləyə moratoriumun dayandırılması və bu məsələyə ABŞ və digər NATO ölkələrinə güzgü cavabının mümkünlüyü barədə dəfələrlə danışıb. Ancaq ilk dəfə Vladimir Putin belə bir prosesdə Hərbi Dəniz Qüvvələrinin sahil qüvvələrinin iştirak edəcəyini açıqladı. Və bunlara, mənim fikrimcə, məsələn, “Bastion” sahil raket sistemi ilə silahlanmış müvafiq bölmələr və birləşmələr daxildir. Açıq məlumatlara görə, 2010-cu ildə istifadəyə verilən bu ballistik raket sistemi “P-800 Onyx/Yakhont” gəmi əleyhinə raketi ilə 800 km-ə qədər məsafədəki hədəfləri məhv etmək gücündədir. Onlar əsasən mobil versiyada hazırlanıb və artıq Suriya və Ukraynadakı döyüş vəziyyətlərində quruda istifadə olunub. Hərbi ekspert qey edir ki, eyni zamanda, “Bastion” bir ildən bir qədər əvvəl istifadəyə verilmiş yüksək dəqiqlikli qabaqcıl hipersəs gəmi əleyhinə “Zirkon” raketi ilə təchiz oluna bilər: “Onun məsafəsi 1000 km-dən çoxdur, sürəti isə saatda 11 000 km-dən çoxdur. Yəni Rusiya Federasiyasının Baltikyanı sahilləri ərazisindən Amerikanın orta və qısa mənzilli raketlərinin yerləşdiriləcəyi Avropanın əksər obyektlərinə qədər bu raketlər 10 dəqiqədən az müddətdə uça bilir”.
Netkaçev qeyd edir ki, “Zirkonlar”ın daşıyıcıları “Admiral Qolovko” və “Admiral Qorşkov” freqatlarıdır və Şimali Amerika sahillərində Havanada yerləşir: Bir neçə “Project 885M Yasen-M” nüvə sualtı qayıqları da “Zirkon”larla silahlanıb. Hipersəs raketlərinin köməyi ilə onlar Amerika orta və qısa mənzilli raketlərinin inkişafı, istehsalı və yerləşdirilməsi ilə bağlı təhlükələri dəf edə bilirlər”. O, bu silahların Şimal Hərbi Dairəsi zonasında istifadə olunacağını istisna etməyib: “Rusiyanın orta və qısa mənzilli raketlərsahəsində perspektivli inkişafları arasında Qərb modernləşdirilmiş “İskəndər-M” operativ-taktiki raket sisteminə də yer verib. Onun 9M729 yüksək dəqiqlikli raketi, ABŞ rəsmilərinin iddia etdiyi kimi, 500 km-dən çox məsafəyə uça bilir. Mümkündür ki, bu xüsusi raket orta və qısa mənzilli raketlər müqaviləsinin meyarlarına cavab verməli olan və Vladimir Putinin Hərbi Dəniz Günündə paradda elan etdiyi hazırda hazırlanmaqda olan silahlar siyahısına daxil edilib”. Ekspert Şimal-Şərqi Hərbi Dairə zonasında istifadə olunan “İsgəndər-M” raketlərinin modifikasiyalarının yüksək dağıdıcı amillərini qeyd edib: “İyulun 26-da “İsgəndər” zərbəsi ilə Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələri Kramatorsk Maşınqayırma Zavodunun sexlərində Ukraynanın M142 “HİMARS”, “Qrad” reaktiv yaylım atəş sistemlərini və döyüş sursatlarını məhv edib”. Rusiya Müdafiə Nazirliyinin hesabatlarına və müstəqil xarici ekspertlərin bəyanatlarına əsasən, Rusiya Şimal-Qərb Hərbi Dairəsi zonasında bütün döyüş təmas xətti boyunca təşəbbüsü saxlamaqda davam edir. “Washington Post” yazır ki, Rusiya Silahlı Qüvvələri taktikasını effektiv şəkildə uyğunlaşdıraraq cəbhədə mühüm uğurlar əldə edir: “Donetsk vilayətində yeni hücum Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin tükəndiyi və ABŞ-da keçiriləcək seçkilərlə bağlı qeyri-müəyyənlik şəraitində keçirilir”. Eyni zamanda, Almaniyanın “Die Welt” qəzeti yazır ki, “Rusiya qoşunları hər gün Ukrayna Silahlı Qüvvələrini geri itələyir və Ukraynanın dərinliklərinə doğru irəliləyir”. Bütün bunlar Qərbin Ukrayna cəbhəsində Rusiyaya uduzmaqda olduğunu göstərir. İndi bunun ardınca Qərb və Rusiay arasında yeni “soyuq müharibə”nin başlanması vəziyyəti daha da çətinləşdirir.
Tahir TAĞIYEV
