Baydenin Azərbaycana bu sayğısızlığı həqiqətən təsirli faktdır...
Mehman İsmayılov: “Bu ikiüzlü siyasətdir, ABŞ - Azərbaycan münasibətlərinə pozitiv heç nə vermir və ABŞ-ın bizim ölkədəki imicinə ağır zərbə vurur”
Prezident İlham Əliyev “Yalan məlumatların ifşası: Dezinformasiyaya qarşı mübarizə” mövzusunda 2-ci Şuşa Qlobal Media Forumunda Ramis Yunisin “…Mənim sualım ABŞ-Azərbaycan əlaqələri barədədir. Bildiyiniz kimi, noyabrda ABŞ-da seçkilər olacaq. Siz seçkilər haqqında cənab Qusmanın sualına çox gözəl diplomatik cavab verdiniz. Mənim sualım seçkilər barədə deyil. Eyni zamanda, Sizin hər iki - həm Respublikaçılar, həm Demokratlarla əlaqələrdə yaxşı təcrübəniz var. Cənab Prezident, Sizcə, Demokratlar və ya Respublikaçılar administrasiyalarından hansı ilə daha yaxşı, necə deyərlər, dil tapmaq olur? Sizcə, Ağ Evdə dəyişikliyin regionumuzla bağlı hansı nəticələri olacaq, hansı dəyişikliklər olacaq” sualına cavab olaraq bildirib ki, bütün bu enişli-yoxuşlu dövrlərə baxmayaraq, biz münasibətlərə strateji, vacib mövqedən yanaşmışıq və burada mümkün qədər əlimizdən gələni etməyə çalışmışıq: “Xüsusilə də bizim praktiki baxımdan sülhməramlı əməliyyatlarda iştirakımızı nəzərdə tuturam.
Bildiyiniz kimi, bu əməliyyatlar başlayanda Azərbaycan ilk qeyri-NATO ölkəsi idi ki, Əfqanıstanda həmin əməliyyatlara qoşuldu və oradan sonuncu çıxdı. ABŞ qoşunları ölkəni tərk etdi və daha dəqiq desək, oranı qoyub qaçdılar. Biz hələ də orada idik. Biz Türkiyənin Silahlı Qüvvələri ilə birlikdə hava limanını tərk edən sonuncu ölkələr olduq. Bu idi bizim tərəfdaşlığımız. Əfqanıstanla bağlı onların bizə ehtiyacı var idi. Mən xatırlayıram ki, ABŞ-ın yüksəkrütbəli məmurları və nəqliyyat komandanlığı, Müdafiə Nazirliyinin nəqliyyat komandanı Azərbaycana dəfələrlə gəlirdilər və bizə minnətdarlıq bildirirdilər ki, Azərbaycan “Şimal şəbəkə” adlandırılan bir dəhliz idi və biz onun tərkib hissəsi idik. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Əfqanıstana gedən əsas marşrut çox çətin marşrut idi. Ancaq Əfqanıstanda missiya başa çatdıqdan sonra onların etdikləri nə oldu? Onlar yenidən bizə qarşı sanksiyanı bərpa etdilər. Mən 907-ci düzəlişdən danışıram. Buna heç bir məntiqi əsaslandırma və izah təqdim etmədən, bu da onların bizə təşəkkürü. Uzun illər ərzində biz onlara qarşı etdiyimizin və yaxşı tərəfdaş olduğumuzun müqabilində Azərbaycan xalqı nə düşünə bilər bu Administrasiya haqqında? Yəni, deməli, siz onlara lazım olanda olursunuz yaxşı bir adam, yaxşı bir ölkə, sizin haqqınızda təriflər yağdırırlar. Onların sizə ehtiyacı olmayanda nəinki sizə biganə yanaşırlar, hətta sanksiyalar tətbiq edirlər. Nəyə görə? Çünki biz suverenliyimizi və ərazi bütövlüyümüzü bərpa etmişik”.
Prezident Ramis Yunisin sualına cavab olaraq deyib ki, Azərbaycan yeganə ilk qeyri-NATO ölkəsidir və ki, ABŞ-ın Əfqanıstanda əməliyyatlarına dəstək verdi. Ancaq Azərbaycan orda missiyanı başa çatdıran kimi, Azərbaycana düşmənçiliyə başladılar. Bizə qarşı 907-ci sanksiyanı yenidən tətbiq etdilər. Bizim hörmətimizin əvəzi belə oldu.
ABŞ-ın Azərbaycana münasibətdə bu dəyişən siyasəti iki ölkənin münasibətlərini necə korladı?
“ABŞ Azərbaycanla yalnız situativ yaxınlaşmaya üstünlük verə bilər və o situasiyanı səciyyələndirən şərtlər ortadan qalxan kimi öz mövqeyinə çəkiləcək və bizə təzyiqlərini davam etdirəcək, Əfqanıstan hadisələrində olduğu kimi”
Politoloq Mehman İsmayılov “Bakı-Xəbər”ə şərhində “ABŞ-ın Azərbaycana yanaşması və baxışı öncədən planlaşdırılmış münasibətlər sistemində formalaşıb və Azərbaycanın davranışlarına görə dəyişmir. ABŞ -ın bizə yanaşmasını şərtləndirən və bu şərtlərə görə ssenariləşdirilən 4 əsas prinsipial məsələ vardır:
Azərbaycan:
- türk və müsəlman ölkəsidir
- neft və qaz ölkəsidir
- vazkeçilməz coğrafiyadır
- Osmanlı imperiyasının qurucularının vətənidir
Bu məsələlər ABŞ -ın Azərbaycana yanaşmasıını öncədən planlaşdırır və neqativləşdirir.
Ermənilərə münasibətdə isə ABŞ-ın kökləndiyi müstəvinin başqa parametrləri var.
Erməniər ruslara, ingilislərə və fransızlara imperiya parazitləri rolunda gərək olduğu kimi, ABŞ-a da həmin məqsədlə hər kəsdən daha çox gərəkdir, çünki o, dünyəvi imperiyadır və ermənidən Avrasiyanın 80 faiz ərazisində öz məqsədləri üçün istifadə edə bilər və edir.
ABŞ Azərbaycanla yalnız situativ yaxınlaşmaya üstünlük verə bilər və o situasiyanı səciyyələndirən şərtlər ortadan qalxan kimi öz mövqeyinə çəkiləcək və bizə təzyiqlərini davam etdirəcək, Əfqanıstan hadisələrində olduğu kimi.
Azərbaycan Əfqanıstanda sülhyaratma əməliyyatlarında iştirak edəndə, ABŞ 907-ci düzəlişin təsirini dondurdu, bizim ərazimizdən və hava məkanımızdan illərlə istifadə etdi, sonra ABŞ apar-topar Əfqanıstandan qaçdı, Azərbaycan və Türkiyə oranı ən sonda tərk etdi. NATO Əfqanıstanı tərk edən kimi ABŞ Azərbaycana qarşı 907-ci düzəlişin təsirini bərpa elədi.
Bu ikiüzlü siyasətdir və ABŞ - Azərbaycan münasibətlərinə pozitiv heç nə vermir və ABŞ-ın bizim ölkədəki imicinə ağır zərbə vurur.
Bu cür siyasət işğalçı dövlətlərin hamısına xasdır, lakin ABŞ -da bunun dozası hədsizdir”-deyə bildirdi.
M.İsmayılovun sözlərinə görə, 1952-ci ildən Türkiyə SSRİ ilə ABŞ arasında nüvə hücumundan müdafiə məsələsində bufer rolu oynadı, Sovetlər dağılan kimi ABŞ Türkiyəyə arxasını çevirdi və anti-türk əməliyyatlarına və terrorçu qruplaşmalara dəstək verməyə başladı.
“ABŞ ermənilərə sahib olub, Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı təzyiq siyasətini aparmaqda davam edəcək ki, bizim coğrafiyamıza, siyasi iradəmizə və təbii resurslarımıza sahib olsun”-deyə M.İsmaylov əlavə etdi.
İradə SARIYEVA
