54 YAŞLI ƏZİZİMİZ, 30 YAŞLI ŞƏHİDİMİZ...

"Balaca Rembo” adlandırılan, heç vaxt unudulmayacaq ÇÖVDƏT CAVAD OĞLU SƏMƏDOV barədə xatirələr 

O, hərbi sahədə ali təhsil ala bilməsə də, gənclərin böyük vətənpərvərlik müəllimi oldu

Qəhrəmanlıq nə yalnız bir yüksəliş deməkdir,

Nə də ulduzlar kimi parlayıb sönməməkdir...

Sızlasa da könüllər ölənlərin yasından,

Addım-addım getməli onların arxasından.

Qəhrəmanlıq - içərək acı ölüm tasından,

İrəliyə atılmaq, bir daha dönməməkdir.

Hüseyn Nihal Atsız

Türk şairi

Onun adı yaxşılıq, gözəllik, yetkinlik, böyüklük, təzəlik, qüsursuzluq kimi mənalanır. Və həyatda, reallıqda cismən mövcudluğu zamanı da elə belə olub. Qismətindəki 24 illik ömür payında hər düşüncəsində, kəlməsində, addımında məhz bu cür tanındı – yaxşı, uca, kamil, cəfakeş, vətənpərvər... Əlbəttə, söhbət fiziki ölçülərdən yox, mənəvi məqamlardan gedir - cəldliyinə, qıvraqlığına, akrobatik hərəkətlərinə görə mülki və hərbçi dostları arasında “balaca Rembo” adlandırılan bu gənc ruhən cox-cox ucalarda, zirvələrdə qərar tutmuşdu. Yox, o, balaca Rembo deyildi, böyük Cövdət idi... Bəs niyə söhbətimiz keçmiş zamanda gedir, axı qəhrəman şəhidimiz yenə də bizimlə birlikdədir... Xüsusən həmişə ətrafıma baxanda onu görürəm, söhbətləşirəm, Cövdət daim yaddaşlardan, yuxulardan, xatirələrdən, dost-tanışın arasından boylanır... Biz ayrı-ayrı kəndlərdə doğulub böyüsək də, həmin yaşayış məntəqələrinin qonşuluğu, Faldarla Muğanlı sərhədindəki meşə, çöl, çay səbəbindən xüsusən yaz-yay aylarında tez-tez bir araya gələrdik – uşaqlığın suda üzüb gündə qaralmaq əyləncələri, idman yarışları, ot-ələf toplamaq, mal-davara baxmaqda valideynlərimizə köməkliyimiz səbəblərindən mütəmadi rastlaşardıq. Hətta “Qumçıxan kanalı” deyilən hövzənin sahilində ilk dəfə qarşılaşanda güləşib gücümüzü də sınamışdıq. Nəsil-şəcərə əlaqələrimiz də olub, vaxtilə Ayvazlarla Səmədlərin sonradan azalan, yoxa çıxan ünsiyyəti, get-gəlləri varmış... Sonradan mən Zaqatalanın “Qırmızı Bayraq” qəzetində müxbir, o isə məktəbdə müəllim işləyəndə vaxt darlığı maneçilik törətsə də, tədbirlərdə, mərasimlərdə yenə də görüşərdik. Cövdətin qəlbində, hərəkətlərində daim bir vulkan, enerji, qaynama duyulardı. Vətənə bağlılığı, ədalətsizliklərlə barışmazlığı, zəifə, imkansıza yardımçılığı onu bir dəqiqə rahat buraxmırdı. Xarakterinin belə müsbət cizgilər üzündən də əlinə silah alıb Vətənin müdafiəsinə tələsdi və bu müqəddəs yolda şəhidlik məqamına yüksəlişi ilə əbədi hüzur, aramlıq, xoşbəxtlik qazandı.             

Səmədov Cövdət Cavad oğlu 1970-ci il iyunun 12-də ziyalı ailədə dünyaya göz açmışdı. Qardaşı Cavidlə əkiz doğulmuşdu. 1985-ci ildə Faldar kəndində 8 illik, 1987-ci ildə qonşuluqdakı Qandax orta məktəbinin 10-cu sinifini bitirmişdi. 1988-1990-cı illərdə ovaxtkı Leninqrad 

(Sankt-Peterburq) şəhərində əsgərlik keçib. Uşaqlıqdan idmana həvəsinə görə elə bu sahə üzrə də təhsil almağı qərarlaşdırmışdı. Həqiqi hərbi xidmətdən sonra Bakı Bədən Tərbiyəsi Texnikumuna qəbul olunur. Texnikumu bitirdikdən sonra Faldar və Qandax kəndlərində bədən tərbiyəsi müəllimi kimi fəaliyyət göstərir. 1992-ci il dekabrın 22-də könüllü olaraq Qarabağa - cəbhəyə yollandı. Vətən uğrunda gedən döyüşlərdə fəal iştirak etdi, çoxsaylı qəhrəmanlıq nümunələri göstərdi. Ağdam, Tərtər, Füzuli döyüşlərindəki şücaətləri dillər əzbərinə çevrildi. 

Cövdətin arzularından biri də təhsilini davam etdirərək hərbi hazırlıq müəllimi olmaq idi. Müəllim həmkarları danışırlar ki, kollektiv arasında da böyük hörməti vardı, vətənpərvərlik ruhunda aşıb-daşırdı. Daim öz üzərində işləyər, biliklərini artırardı. Sonuncu məzuniyyəti zamanı məktəbə gedib, iş yoldaşları ilə görüşüb, halallaşıb, deyib, müharibədir də birdən qayıtmadım... Bacısı Amaliya xanımın söylədiyinə görə, uşaq vaxtı çox dəcəl imiş: “Xeyli cəld idi, tez-tez dalaşırdıq, həmişə əlində taxta avtomat olardı və biz dava-dava oynayardıq. Onun bütün fikri-zikri döyüşməkdə və hərb oyunlarındaydı, ümumiyyətlə hərb sənətini sevirdi. Çox yaxşı, qayğıkeş, ürəyiyanan qardaş idi (kövrəlir).  

Ümumiyyətlə, Səmədovlar şəcərəsinin kişi mənsublarının əksəriyyəti hərbi vətənpərvərlik ruhunda böyüyüblər. Atası rəhmətlik  Cavad müəllim və əmisi Gülməmməd Böyük Vətən müharibəsi iştirakçıları idilər. Bacısı Səlminaz xanımın oğlu Hüseyn Allahyarov Birinci Qarabağ müharibəsi şəhididir. Qardaşı nəvəsi İlkin Səmədov da Vətən müharibəsində döyüşüb. Digər bacısı oğlu Fərid Məmmədov Vətən müharibəsi qazisidir, Şuşanın alınmasında böyük xidmətləri var, orden-medallarla təltiflənib. Fəridin atası Fərhad hazırda Dövlət Sərhəd Xidmətində işləyir. Şəhid Cövdətin anası rəhmətlik Gülzar xanım qəhrəman ana olub, ailədə 11 övlad - 6 qardaş 5 bacı böyüyüb boya-başa çatıb. 

İxtiyar yaşlı jurnalist Zenfira Nəsibova cəbhə bölgəsində - Füzulidə ezamiyyətdə olarkən döyüşçülərlə görüşüb müsahibə almaq istəyib. Lakin aralarında Cövdət də olmaqla bir qrup gənc böyük hörmət və ehtiramla onunla vidalaşaraq qaçıb artıq ön xəttə köməyə tələsən yük maşına miniblər və gedə-gedə qışqırıblar ki, müəllimə, müsahibəmiz inşallah qələbə günü baş tutar... Və artıq həmin Zəfərdən 4 il keçir. Deməli, Cövdətin və cəbhə yoldaşlarının arzusu da çoxdan reallaşıb.

...İgid Vətən oğlunun son savaşı 1994-cü il yanvarın 26-da oldu. RPK (Kalaşnikov əl pulemyotu) ilə döyüşürmüş. Güllə, qumbara və digər sursatları qurtarana qədər döyüş meydanında qalıb, sona qədər vuruşublar. Geriyə çevrilib “güllə verin” deyəndə snayper atəşinə tuş gəlib. Saatlarla həmin mövqeyi keçə bilməyən şərəfsiz erməni dığaları atəş süsandan sonra bir az ürəkləniblər, üzərlərindən tankla keçərək mübarək cəsədlərini tapdalamaqla, torpağa basdırmaqla cılız qəzəblərini soyudublar. Sağ qalan dostları isə darmacalda şərfini yanına qoyublar ki, nəşini tanıya bilsinlər.

Cövdət Cavad oğlu Səmədov Füzulinin Şişqaya yüksəkliyi uğrunda qəhrəmancasına şəhidlik məqamına yüksəldi, Zaqatalanın Faldar kəndində torpağa tapşırıldı. Subay idi. Vaxtilə təhsil aldığı və müəllim kimi çalışdığı Faldar kənd tam orta məktəbi indi onun adını daşıyır. Doğrudur, hərbi hazırlıq üzrə ali təhsil alıb şagirdlərə hərbin sirlərini öyrədə bilmədi, amma gənclərin peşəkar hazırlıqlı vətənpərvərlik müəllimi oldu. Allah qəriqi-rəhmət eləsin.

Qurban CƏBRAYIL

“Mədəniyyət” jurnalının redaktoru