Prezident Qarabağ prosesi boyunca şəxsi emosiyalarını idarə etməsəydi...
Sahil İsgəndərov: “Azərbaycan Prezidentinin soyuqqanlı, təmkinli davranışı son nəticədə bizim bütün müstəvilərdə qələbəmizin bir növ əsas şərti oldu”
Prezident İlham Əliyev 2-ci Şuşa Qlobal Media Forumunda çıxışı zamanı torpaqlarımızın azad edilməsi üçün Ermənistan liderləri ilə keçirdiyi görüşlərdən danışıb.
Ermənistanın liderləri ilə dəfələrlə görüşdüyünü, indiki hakimiyyət və ondan əvvəlki prezidentlərlə də danışıqlar apardığını xatırladan Prezident Əliyev qeyd edib: “Baxmayaraq əvvəlki iki prezident Azərbaycana qarşı, xüsusilə də Xocalıdakı soyqırımını törədənlərdən idi, mənim üçün bu, xoşagəlməz hal idi ki, onlarla məcburi əl sıxışırdım. Ancaq mən bunu sülh və ərazilərimizin azad edilməsi naminə edirdim. Prezident olaraq mən bütün şəxsi hisslərimi, bütün emosiyalarımı kənara qoymalı idim. Yəni sən bu vəzifəni daşıyırsansa, emosiyalarını kənara qoyacaqsan. Həmin görüşlər ərazilərimizi bərpa etməyə bizə kömək etdimi?! Məncə, bəli, onların xeyri oldu”.
Prezident dedi ki, mən prezident olaraq bütün şəxsi hisslərimi, emosiyalarımı kənara qoymalı idim.
Prezidentin təmkinli, soyuqqanlı siyasəti münaqişənin həllində necə rol oynadı?
“...Ölçülüb-biçilməmiş qərar vermək son nəticədə heç vaxt xalqa və dövlətə xeyir gətirmir, əskinə, ziyan vurur”
Politoloq Sahil İsgəndərov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, əlbəttə, Azərbaycan Prezidentinin 2-ci Şuşa Qlobal Media Forumunda təmkinliliklə, soyuqqanlılıqla bağlı dediyi ifadələrə məhz yalnız bu günün yox, ümumiyyətlə onun hakimiytyətdə olduğu illərin ümumi kontekstində baxılmalıdır. “Prezidentin səsləndirdiyi fikirlər bu prizmadan nəzərdən keçirilməlidir. Bəli, həqiqətən də, strateji düşüncəyə malik olan siyasətçilər daim öz soyuqqanlılıqlarını qoruyub saxlamalıdırlar və onların soqyuqqanlılığı, təmkini dövlətin, dövlətçiliyin qorunub saxlanılması, inkişafı kontekstində xalqa yalnız xeyir verə bilər. Çünki emosionallıq, tələskənlik, vaxtından tez hansısa bir məsələyə reaksiya vermək, onunla bağlı düşünülməmiş, ölçülüb-biçilməmiş qərar vermək son nəticədə heç vaxt xalqa və dövlətə xeyir gətirmir, əksinə, ziyan vurur. Bəşər tarixində bu cür nümunələr kifayət qədərdir.
Məsələn, Qarabağ münaqişəsinin həll olunması və nəhayət ki, Azərbaycanın öz torpaqlarını işğaldan azad etməsi məsələsinə bunu şamil edəndə soqyuqqanlı, təkminli olmağın nəticəsi aydın görünür. Azərbaycan Prezidenti hakimiyyətə gəldiyi ilk gündən, ondan da hələ əvvəl ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycanda qüdrətli bir müdafiə ordusunun, Azərbaycanın itirilmiş ərazilərini işğaldan azad etməyə qabil olan bir ordunun yaradılmasına başlayıb. Yeri gəlmişkən, Azərbaycan ordusunun gücü, qüdrəti ilə bu tarixi vəzifənin öhdəsindən gəlmək imkanı 2020-ci ildə yaranmamışdı, o çox-çox əvvəl yaranmışdı. Görün, neçə il əvvəl 2016-cı ilin Aprel döyüşləri də bunu sübut etdi ki, Azərbaycan ordusu işğalda olan ərazilərini azad etməyə tam hazırdır. Amma məsələ nədədir? Müasur dövrdə bütün müharibələr ilk növbədə döyüş meydanında yox, ondan əvvəl siyasi müstəvidə, siyasi meydançalarda həll olunur. Yəni ilk növbədə sən diplomatik, siyasi uğurların kontekstində döyüş meydanında qalib gəlməyin üçün zəmin hazırlamalısan. Bu da o deməkdir ki, sən həm regional dövlətdə, həm beynəlxalq arenada söz sahibi olan güc mərkəzləri kontekstində, yəni artıq bu müharibənin udulmasına zəmin yaratmalısan. Bu baxımdan ki, artıq digər ölkələrin güc mərkəzlərinin sənə qarşı həm siyasi, həm də açıq şəkildə hərbi təzyiqinin neytrallaşdırılması üçün ilk növbədə sən siyasi müstəvidə bu qələbəni hazırlamalısan. Bu nöqteyi-nəzərdən, məhz soyuqqanlılıq və təmkinlilik strateji düşüncəyə malik olan dövlət başçısına xas olan bir xüsusiyyətdir”.
S.İsgəndərovun sözlərinə görə, ilk növbədə bunun siyasi təməlini hazırlamaq üçün dövlət başçısı soyuqqanlı, təmkinli olmalıdır. “Azərbaycan Prezidentinin dəfələrlə vurğuladığı kimi, mən nəyi nə vaxt etməyin lazım olduğunu bilirəm. Yəni mən bunu bilirəm, ölçüb-biçirəm. Əsas məsələ budur. Cənab Prezidentin səsləndirdiyi bu bəyanata həmin prizmadan yanaşılmalıdır. Konkret olaraq Azərbaycanın İkinci Qarabağ savaşını udmasında belə yanaşmanın nə dərəcədə düzgün olduğunu, yəni strateji düşüncəyə malik siyasətçiyə xas bir addım, səciyyə olduğunu gördük. İkinci tərəfdən, müstəqil politoloq kimi məni götürsəniz, mən müstəqil politoloq olaraq öz hissimi, emosiyamı, fikrimi istənilən vaxt istənilən səviyyədə göstərə bilərəm. Yəni müstəqil politoloq kimi, yeri gələndə öz fikrimi emosional, yaxud sakit şəkildə də deyə bilərəm. Çünki mən təkcə özümə görə cavabdehəm, məsuliyyət daşıyıram. Amma dövlət başçısı, indiki halda cənab İlham Əliyev dövlət və bütün xalq üçün məsuliyyət daşıyır. Ona görə də onun emosional reaksiyası, yaxud bu və digər şəkildə öz hisslərini cilovlaya, təmkini nümayiş etdirə bilməməsi yalnız onun üçün acı nəticələrə gətirib çıxara bilməz, bütövlükdə Azərbaycan xalqı və dövləti üçün çox neqativ nəticələrə gətirib çıxara bilər. Ona görə də, əlbəttə, soyuqqanlılıq və təmkinlilik bütün müstəvilərdə, istər onun müdrik bir siyasətçi kimi diplomatik siyasi müstəvilərdə, istərsə də, Ali Baş Komandan kimi hərbi müstəvidə ən nəzərəçarpan xüsusiyyətlərindəndir. Məsələ burasındadır ki, dövlət başçısından və Ali Baş Komandandan da həmişə bu xüsusiyyət tələb edilir. Bu baxımdan düşünürəm ki, Azərbaycan Prezidentinin soyuqqanlı və təmkinli olması İkinci Qarabağ müharibəsində bizim qələbəmizin təməlinin qoyulmasında, onun bazasının hazırlanmasında böyük rol oynayıb”.
S.İsgəndərov bildirdi ki, 2010-cu illərin əvvəllərindən başlamış gənclərlə, tələbələrlə görüşdə, ali məktəb auditoriyalarında gənclərdən bizim bu cür güclü ordumuz olduğunu, Ali Baş Komandanın əmrini gözlədiklərini eşidirmişlər. “Gənclər deyirdi ki, nəyə görə Ali Baş Komandan bu əmrin verilməsini gecikdirir, ləngidir, biz erməniləri bəlkə də bir göz qırpımında məğlub edə bilərik. Həmişə deyirdim, siz cavansınız, cavanlara da həmişə maksimalizm xas olur, amma yaddan çıxarmayaq, Azərbaycan Prezidenti gündə 5 min, bəlkə də daha çox kanalla beynəlxalq siyasi konyunktura kontekstində məlumatlar alır, o çox gözəl bilir ki, o müharibə, o hücum əmri nə vaxt verilə bilər. Yəni torpaqlarımızın azad olunması ilə bağlı o hücum əmrinin nə vaxt veriləcəyini o çox gözəl bilir. Çünki dövlət başçısı kimi onun düşünülməmiş, tələsik, götür-qoy edilməmiş qərar vermək ixtiyarı yoxdur. O bunların hamsını gözəl başa düşür. Çünki yalnız strateji düşüncəyə malik olan dövlət başçısı, Ali Baş Komandan müdrik bir addımdan, müdrik bir hərəkətdən, ölçülüb-biçilmiş bir qərardan sonra həmin əmri verir. Gənclərə də həmişə deyirdim ki, narahat olmayın, belə bir gün gələcək, sadəcə ilk növbədə siyasi, diplomatik səviyyədə qələbənin təməli qoyulmalıdır. Bunun da biz şahidi olduq. Bəli, bu baxımdan Azərbaycan Prezidentinin soyuqqanlı, təmkinli davranışı son nəticədə bizin bütün müstəvilərdə qələbəmizin bir növ əsas şərti oldu” - deyə S.İsgəndərov bildirdi.
İradə SARIYEVA