Ermənistanda Rusiyaya qarşı yeni plan - Aİ missiyası daimi status alacaq...
Arzuxan Əlizadə: “Statusla bağlı səlahiyyəti Aİ missiyasına verən Paşinyan hakimiyyətidir”
Avropa İttifaqının Ermənistandakı missiyasının daimi status ala biləcəyi Rusiyanı narahat edir. Bunu bu günlərdə Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Mixail Galuzin bildirib.
Mart ayında Ermənistan parlamenti Avropa İttifaqı ilə 2023-cü ilin noyabrında imzalanmış Azərbaycan sərhədində Aİ missiyasının statusu haqqında sazişi təsdiqləyib. Bu saziş müşahidəçilərə toxunulmazlıq və imtiyazlar verir. Galuzin bu ilin aprelində Avropa İttifaqı missiyasının tərkibində Kanada nümayəndələrinin olduğunu qeyd edib. Rusiya dəfələrlə Avropa İttifaqının Ermənistandakı missiyasına mənfi münasibətini bildirib və vurğulayıb ki, o, Ermənistan-Azərbaycan sərhədində vəziyyətin kəskinləşməsinin qarşısını almayıb.
Məlumat üçün qeyd edək ki, Aİ-nin Ermənistanda missiyasının yaradılmasına 2022-ci ilin sonlarında qərar verildi. Əvvəlcə missiyanın fəaliyyəti 2 ay üçün nəzərdə tutulmuşdu. Sonra Aİ-nin uzunmüddətli missiyası 20 fevral 2023-cü ildə 2 il müddətinə Ermənistanda yerləşdirilib və əvvəlcə 100 nəfərdən ibarət olub. 2023-cü ilin dekabrında Avroittifaq missiyanın 209 nəfərə qədər artırıldığını bildirib. Qeyri-rəsmi məlumatlara görə isə, missiya üzvlərinin sayı 400 nəfərdən çoxdur. İndi də onların statusu məsələsi gündəmə gəlir.
“Bütün bunlar isə son nəticədə Ermənistanın Rusiyanın orbitindən çıxması ilə nəticələnə bilər”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən AMİP sədri Arzuxan Əlizadə hesab edir ki, bu, Ermənistanın Rusiyaya yönəlik növbəti demarşıdır: “Əvvəla, KTMT üzvü olan Ermənistanın ölkəyə Aİ missiyasını dəvət etməsi böyük zərbə idi. Bu o demək idi ki, Ermənistanla Rusiya rəsmən strateji müttəfiq olsa da, reallıq tamam fərqlidir. Ermənistan Rusiyaya güvənmir. Təsadüfi deyil ki, Rusiya dəfələrlə Azərbaycan-Ermənistan sərhədinə KTMT missiyasının yerləşdirilməsi təşəbbüsü ilə çıxış etsə də, İrəvan bundan yayınaraq razılıq vermədi. Onsuz da belə bir missiyanın mövcudluğuna ehtiyac yoxdur. Azərbaycan ərazi bütövlüyünü təmin edib, sərhədlər delimitasiya olunur. Ən başlıcası, Azərbaycan-Ermənistan sərhədində atəşkəs pozulmur. Nadir hallarda Ermənistan tərəfindən atəşkəs pozulur ki, bu da əsasən orduda olan “5-ci kolon” tərəfindən törədilən təxribatlardır. Belə olan halda Aİ missiyasına nə ehtiyac var? Məsələ ondadır ki, Aİ missiyasının əsas işi kəşfiyyat məlumatları toplamaqdır. Kimə qarşı? Əlbəttə ki, Rusiyaya qarşı. Çünki Aİ missiyasının strateji hədəfi Rusiyanı Ermənistandan çıxarmaq və buna hərtərəfli zəmin yaratmaqdır. Aİ missiyasına daimi status mandatı verilməsi o deməkdir ki, müşahidəçilər müəyyən imtiazlara sahib olacaqlar. Həmin imtiyazlardan çıxış edərək toxunulmaz olacaqlar. Onların fəaliyyəti Ermənistanda daimi olacaq. Aİ missiyası statusundan istifadə edərək Rusiya sərhədçilərinin olduğu ərazilərdə monitorinq aparacaq. Halbuki, bundan əvvəl Rusiya sərhədçiləri onlara bununla bağlı icazə vermirdilər. Status olandan sonra Rusiyanın buna müqavimət göstərməsi çətin olacaq. Ona görə ki, statusla bağlı səlahiyyəti Aİ missiyasına verən Paşinyan hakimiyyətidir. Bax, Qaluzinin həyəcan təbili çalması bununla bağlıdır. İstisna deyil ki, Aİ missiyasının sayı daha da artacaq. Onların Rusiyaya qarşı kəşfiyyat fəaliyyəti daha da güclənəcək. Bütün bunlar isə son nəticədə Ermənistanın Rusiyanın orbitindən çıxması ilə nəticələnə bilər”.
Vidadi ORDAHALLI