Türkiyənin, Macarıstan və Çinin bacarmadığını İran bacaracaq(?) - Rudenkonun “ümidi”...
Elşad Musayev: “Bu, heç də o demək deyil ki, İranın vasitəçiliyi hansısa nəticə verəcək”
Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Andrey Rudenko bir qədər qəribə görünən açıqlama ilə çıxış edib. O bəyan edib ki, Rusiya Ukrayna ilə bağlı İranın vasitəçiliyini nəzərdən keçirməyə hazırdır.
Maraqlıdır, niyə məhz İran? Türkiyə, Macarıstan, hətta Çin Rusiya-Ukrayna müharibəsini dayandırmaq üçün vasitəçilik təşəbbüsləri ilə çıxış etdilər, amma elə bir nəticə olmadı. O zaman bu dövlətlərin bacarmadığını İran bacaracaqmı? Ola bilərmi İranın yeni seçilmiş prezidenti Məsud Pezeşkianın xarici siyasət kursunda bəzi dəyişikliklər edə biləcəyindən Moskva ehtiyat etdiyi üçün belə bir qabaqlayıcı təkliflə çıxış edir? Çünki Pezeşkian seçki kampaniyasında demişdi ki, Qərblə danışıq aparmaq, sanksiyaları aradan qaldırmaq, dondurulmuş İran vəsaitlərini ölkəyə geri qaytarmaq lazımdır və s.
“Rusiya bataqlıqdan çıxmaq istəyir və ona görə də müxtəlif vasitəçilər ortaya çıxanda müsbət xarakterli mesajlar verir”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən Böyük Azərbaycan Partiyasının sədri Elşad Musayev buna birmənalı yanaşmadı: “Prinsipcə, burada qəribə heç nə yoxdur. O mənada ki, İranda yeni prezident seçkiləri keçirilib. Rusiya da İranla yaxın olan ölkədir. O üzdən bu, həm də diplomatik jestdir ki, vasitəçilik məsələsi nəzərdən keçirilə bilər. Moskva demir ki, biz yüz faiz İranın vasitəçiliyinə hazırıq. Proseslərə obyektiv nöqteyi-nəzərdən baxanda görürük ki, Rusiya da bataqlıqdadır, Ukrayna da. Bu bataqlıqdan əslində hamı çıxmaq istəyir. Rusiya, Ukrayna yollar axtarır. Ancaq hələ ki, bataqlıqdan çıxmaq yolları qaranlıq görünür. Ona görə də müxtəlif dövlətlər - Türkiyə, Macarıstan, Çin vasitəçi ola biləcəkləri ilə bağlı bəyanat veriblər. Türkiyə müharibənin ilk vaxtlarında vasitəçilik təşəbbüsü ilə çıxış edib. 2022-ci ilin martında İstanbulda tərəflər bir araya gəlib. Daha sonra həmin ilin iyulunda Türkiyənin vasitəçiliyi ilə taxıl koridorunun yaradılması ilə bağlı razılıq əldə edilib. Ancaq indi yuxarıda sadaladığım ölkələrin vasitəçilik təşəbbüsü alınmır. Ona görə alınmır ki, iki qütbün strateji hədəflər uğrunda toqquşması gedir. Bir tərəfdən Birləşmiş Ştatlar supergüc kimi birqütblü dünya düzəni yaratmağa çalışır. Eyni zamanda, Rusiyanın, Çinin və digər ölkələrin güclənməsi ABŞ-ın strateji maraqlarına uyğun deyil. Ona görə də müxtəlif vasitələrlə bu ölkələri zəiflətmək istəyirlər. Bu baxımdan Ukrayna müharibəsi həm də Rusiyanın resurslarını tükəndirmək məqsədi daşıyır. ABŞ Ukraynadan bir poliqon kimi istifadə edir. Rusiyanı bataqlığa sala biliblər. Ukrayna xalqını isə kimsə fikirləşmir. Belə olan halda Rusiya da bataqlıqdan çıxmaq istəyir və ona görə də müxtəlif vasitəçilər ortaya çıxanda müsbət xarakterli mesajlar verir. Ancaq bu heç də o demək deyil ki, İranın vasitəçiliyi hansısa nəticə verəcək. Heç Ukraynanın buna razı olacağı da bəlli deyil. Çünki İranın Rusiyanı kamikadze dronları ilə təmin etməsi Kiyevin narazılığına səbəb olub. Ona görə də vəziyyət çox mürəkkəbdir”.
Vidadi ORDAHALLI
