KÖHNƏ VERSİYA            

Neft Azərbaycana külli miqdarda yeni valyuta qazandırır...

Image

Dünya bazarlarında neftlə bağlı yenə maraqlı proseslər cərəyan etməkdədir. Proseslərin gedişi göstərir ki, bu məhsul hasilatçı ölkələrə daha çox vəsait qazandıracaq və Azərbaycan da bura daxildir. 

Qeyd edək ki, Azərbaycan neftinin satış qiymtələri bir barrel üçün 90 dolları keçib. Bu, büdcədə son dəyişmələrdən sonra müəyyən edilən 75 dollarlıq həddən yüksək olduğundan, ölkəyə əlavə valyuta axınına gətirib çıxarır. 

Hazırda neftin qiymət yüksəlişinə bir sıra faktorlar təsir edir. Atlantik okeanında qasırğa və İsraillə Livan arasında pisləşən münasibətlər buna təkan verir. Eyni zamanda, son illərdə yanacağın aparıcı alıcısına çevrilən Çində tələbin aşağı olması qiymətlərə mənfi yöndə təsir edir. Elə bu fonda qiymətlərə nəzarət etmək üçün Azərbaycanın da daxil olduğu OPEC+ birliyi təklif bazarını dəyişdirir. Bu da qiymət artımına təsir edir. Analitiklər hesab edirlər ki, yayda benzinə tələbatın artması fonunda da neftin qiyməti qalxır. Bundan əlavə, yuxarıda qeyd olunduğu kimi, “qara qızıl”ın qiyməti qasırğa mövsümünün başlanğıcı ilə dəstəklənir. Atlantik okeanında əmələ gələn “Beril” qasırğasının 5-ci kateqoriyaya qədər gücləndiyi bildirilir. “Bloomberg”in məlumatına görə, bu, ilin bu vaxtında Atlantik okeanında yaranmış ən güclü qasırğadır. “Beril”in Meksika körfəzinə doğru hərəkət edəcəyi gözlənilir ki, bu da regionda neft hasilatını çətinləşdirir. Yaxın Şərqdə münaqişənin genişlənməsi qorxuları da kotirovkaların artmasına səbəb olur. İsrail ordusu bildirib ki, Livanda yerləşən İranyönlü “Hizbullah”ın pilotsuz təyyarəsinin hücumu nəticəsində 18 əsgəri yaralanıb. Təşkilat hücumun komanda mərkəzinə yönəldiyini və İsrailin Livandakı evləri atəşə tutmasına cavab olduğunu bildirib. Münaqişə genişmiqyaslı müharibəyə çevrilə bilər, İsraillə İranın dəstəklədiyi “Hizbullah” hərəkatı arasında gərginliyin artması Tehranın münaqişədə birbaşa iştirak edə biləcəyi ilə bağlı qorxuları artırıb. İran isə gündə 3 milyon barrel neft hasil edir ki, bu da qlobal istehsalın təxminən 3%-ni təşkil edir. Bəzi ekspertlər regionda gərginliyin artmasının neftin qiymətinin daha da artmasına səbəb olacağını istisna etmir. Rusiyanın “Alfa Investments” şirkətinin analitiki İqor Qalaktionov qeyd edir: “Yaxın Şərqdə genişmiqyaslı münaqişə təhlükəsi regiondan neft tədarükünün kəsilməsi risqləri deməkdir. Tələb tərəfində həyəcanverici siqnallara baxmayaraq, neft qiymətlərində yenidən risq mükafatı formalaşır”. Dünya Bankının baş iqtisadçısı Indermit Cill deyib: “Yaxın Şərqdəki son münaqişə 1970-ci illərdən bəri əmtəə bazarları üçün ən böyük şokdan - Rusiyanın Ukrayna ilə müharibəsindən sonra gəlir”. Onun sözlərinə görə, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin beynəlxalq iqtisadiyyata bu gün də davam edən dağıdıcı təsiri olub. O qeyd edib ki, həm neft, həm də qaz tədarüklərinə təsir edən "ikili enerji şoku" ssenarisi onilliklər ərzində baş vermədiyi üçün siyasətçilərdən sayıqlıq tələb olunur. 

Bu ana qədər isə “qara qızıl”ın bahalaşmasını ləngidən xammala olan tələbatın məhdud artması idi. Xüsusilə, dünyanın ən böyük neft istehlak edən regionu olan Asiyaya xam neft idxalı 2024-cü ilin birinci yarısında keçən illə müqayisədə daha az olub. Asiya bu dövrdə gündəlik 27,16 milyon barrel idxal edib. Bu da 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə gündəlik 130 min barrel azdır. Bu nəticələr ilk növbədə dünyanın ən böyük neft idxalçısı olan Çinə tədarükün azalması ilə bağlı olub. Beləliklə, ilin birinci yarısında Çin idxalının gündəlik həcmi təqribən 11,08 milyon barrel təşkil edib ki, bu da bir il əvvəlkindən 300 min barrel azdır. Eyni zamanda, həm Beynəlxalq Enerji Agentliyi, həm də OPEC Çində xam neft istehlakının artacağını proqnozlaşdırır. Belə ki, OPEC-in neft bazarı ilə bağlı yeni hesabatında 2024-cü ildə Çində neftə tələbatın 2023-cü illə müqayisədə sutkada 720 min barrel artacağı gözlənilirdi. Beynəlxalq Enerji Agentliyi isə gündə 500 min barel artım gözləyir. Buna səbəb Çin iqtisadiyyatının ilin ikinci yarısında bərpa oluna biləcəyidir. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, son illərdə qlobal neft bazarı faktiki olaraq bir alıcının - Çinin bazarına çevrilib və bu, 2019-cu ildən qlobal neft tələbinin bütün artımını təmin edib. Rus maliyyə analitiki Pavel Ryabov qeyd edir: “Xüsusən, təkcə 2019-cu ildən 2023-cü ilə qədər qlobal neft tələbatı sutkada 2 milyon barrel artıb, lakin artım strukturunda bütün müsbət effekti və hətta daha çoxunu neft istehlakını demək olar ki, 2,3 milyon barrel artıran Çin görüb”. Eyni zamanda, hasilatın ən böyük deqradasiyası Afrika ölkələrində müşahidə olunub, burada hasilat sutkada 1,1 milyon barrel azalaraq 7,2 milyon barrel olub. Yaxın Şərq ölkələri hasilatı cəmi 220 min barrel artıraraq sutkada 30,4 milyon barrelə çatdırıb. Səudiyyə Ərəbistanında hasilat 443 min barrel azalaraq sutkada 11,4 milyon barrel olub. Öz növbəsində, MDB ölkələri hasilatı demək olar ki, 1 milyon barrel azaldaraq 13,75 milyon barrelə endiriblər. Bunun əsas səbəbi OPEC+ ölkələrinin hasilatı artırmaq istəməməsidir. Səudiyyə Ərəbistanı və Rusiya gündə ən çox neft hasil edən iki əsas OPEC+ iştirakçısı olaraq hələlik gündəlik hasilat həcmini artırmağa çalışmırlar. Beləliklə, OPEC+ neft bazarında tələb və təklif arasında qeyri-müəyyən tarazlıq tapmağa çalışır. Ekspertlərin fikrincə, bu fonda ilin sonuna kimi neftin bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləmək olar. 

Ramil QULİYEV







VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Paşinyanın yarımçıq saziş təklifi Rusiyada da sərt tənqid edildi - Bu, demaqogiyadır, özünü aldatmaqdır - VİDEO

Prezident İlham Əliyev COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin Sammitində iştirak edib - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

İlham Əliyev əsaslı tənqid etdi - Türk dövlətlərinə nə qədər pul lazımdır?..

Türk dünyası dövlətlərinin bankları birləşdirilir...

SON XƏBƏRLƏR

14.11.2024 | 10:26
Bakının bu ərazilərində qaz olmayacaq -ƏHALİYƏ XƏBƏRDARLIQ

14.11.2024 | 10:20
Göyçayda bədbəxt hadisə - çoban kanalda bataraq öldü

14.11.2024 | 10:14
Prezident İlham Əliyev Banqladeş Müvəqqəti Hökumətinin Baş müşaviri ilə görüşüb - YENİLƏNƏCƏK

14.11.2024 | 10:11
Sokratdan Qulu Məhərrəmliyə qədər

14.11.2024 | 10:10
Sabunçuda yük avtomobilinin vurduğu piyada 5 gün sonra xəstəxanada ölüb...

14.11.2024 | 10:05
Türk Dövlətləri Təşkilatı üzrə “Nazirlər Bəyannaməsi” imzalanıb

14.11.2024 | 10:00
Almaniya Kansleri pul barədə danışdı, gülüş obyektinə çevrildi...

14.11.2024 | 09:40
Bakıda “Yaşıl Qabaqcıl İdarəetmə üzrə Nazirlər Forumu” keçirilir

14.11.2024 | 09:30
Misirdə dəhşətli yol qəzası olub, 13 nəfər ölüb

14.11.2024 | 09:20
Fatih Terim Bakıya gəlir

14.11.2024 | 09:10
Donald Tramp bu senatoru Dövlət katibi təyin edəcək

14.11.2024 | 09:05
Dünya mediası COP29 barədə yazır

14.11.2024 | 09:00
Bu, Azərbaycan üçün həyəcanverici andır - Metyu Brayza

13.11.2024 | 23:25
Avropanın məşhur klubları “Qarabağ”ın dəvəti ilə Bakıya gəlir...

13.11.2024 | 22:49
AKAF COP 29 ilə əlaqədar avarçəkmə yürüşü təşkil edəcək

13.11.2024 | 22:38
Rusiya 50 minlik ordu ilə Kursk əməliyyatına başlayır - Trampın andiçməsinə qədər…

13.11.2024 | 22:00
Polşa Baş Qərargah rəisindən xəbərdarlıq - Rusiya ilə hərbi münaqişə təhlükəsi var…

13.11.2024 | 19:56
Dünya liderləri Azərbaycanın COP29-a hazırlığını yüksək qiymətləndirdi

13.11.2024 | 19:25
"İqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizədə hərtərəfli yanaşma olmadan hədəfə nail ola bilmərik" - UNFCCC-in icraçı katibi

13.11.2024 | 19:05
COP29-da Energetika Nazirliyi ilə BAEA arasında memorandum imzalandı

13.11.2024 | 18:58
"Kiçik ada dövlətlərinə yaranmasında heç bir rol oynamadıqları böhranın öhdəsindən gəlmək üçün dəstək göstərilməlidir" - Quterreş

13.11.2024 | 18:55
Prezident İlham Əliyev BVF-nin sərəncamçı direktoru ilə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 18:42
Erməni nazir oğlanlarını hərbi xidmətdən yayındıran məmurları cəzalandırmağı tələb etdi

13.11.2024 | 18:35
Prezident İlham Əliyev Yunanıstanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 18:34
Orta Dəhlizin Yaşıl Transformasiyasına dair Əməkdaşlıq Bəyannaməsi imzalanıb

13.11.2024 | 17:53
Prezident İlham Əliyev Çinin Baş nazirinin müavini ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 17:46
COP29-un icraçı direktoru enerji keçidini sürətləndirmək üçün yeni investisiyalara çağırdı

13.11.2024 | 17:44
Samir Nuriyev Tokio qubernatoru ilə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 17:26
Prezident İlham Əliyev COP29 çərçivəsində inkişaf etməkdə olan kiçik ada dövlətlərinin Sammitində iştirak edib - FOTO/VİDEO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 17:23
Bakıda ada ölkələrinin üzləşdikləri iqlim problemlərindən danışıldı

13.11.2024 | 17:15
Prezident İlham Əliyev Mixail Mişustinlə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 17:12
Prezident İlham Əliyev İranın vitse-prezidenti ilə görüşdü - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 17:10
Prezident İlham Əliyev Qabonun vitse-prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 17:00
Tramp senator Marko Rubionu dövlət katibi postuna gətirir…

13.11.2024 | 16:50
"Kiçik ada dövlətlərinin iqlim dəyişikliyi səbəbindən üzləşdiyi böyük çətinliklər ön plana çıxarılmalıdır" - Samoalı nazir

13.11.2024 | 16:30
Prezident İlham Əliyev Ruanda Prezidenti ilə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 16:28
Baydenin müşaviri Bakıda dünya ölkələrinə çağırış etdi

13.11.2024 | 16:15
Məşhur sabiq futbolçu Ronaldinyo COP29-da pavilyonları ziyarət etdi

13.11.2024 | 16:07
Qrenada dünya ictimaiyyətini Azərbaycanın təşəbbüsünə qoşulmağa çağırdı

13.11.2024 | 16:02
"Bütün Avropa COP29-da təmsil olunur" - Lixtenşteynin Baş naziri

13.11.2024 | 15:55
"Azərbaycan COP29 kimi böyük və vacib bir tədbirin öhdəsindən gəlib" - CEO iqlim liderləri alyansının həmsədri

13.11.2024 | 15:43
BTQ müstəmləkəçi güclərin vurduğu ekoloji ziyana dair beynəlxalq konfrans keçirdi

13.11.2024 | 15:40
Prezident İlham Əliyev Şahbaz Şəriflə görüşdü - FOTO

13.11.2024 | 15:40
Şahbaz Şərif Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi...

13.11.2024 | 15:31
"COP29-un inklüziv inkişafa aparan iddialı razılaşma yaradacağına ümidvaram" - Papa Fransisk

13.11.2024 | 15:26
Bakıda bəzi marşrutların fəaliyyəti bərpa edilir

13.11.2024 | 15:10
"Azərbaycan və Ermənistan gələn ay sülh sazişinin mətninin müzakirəsinə davam edəcəklər" - Hikmət Hacıyev

13.11.2024 | 15:07
COP29 çərçivəsində “İqlim ədaləti və bərabərlik” mövzusunda seminar keçirildi

13.11.2024 | 14:55
Prezident İlham Əliyev Konqo Prezidenti ilə görüşüb - YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 14:50
"İqlim fəaliyyəti üçün su təşəbbüsü elan ediləcək" - Muxtar Babayev

13.11.2024 | 14:47
Prezident İlham Əliyev Toqo Prezidenti ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 14:45
BMT Baş katibi inkişaf etmiş ölkələri iqlim böhranına görə tənqid etdi - ədalətsizliyə son qoyulmalıdır

13.11.2024 | 14:25
Gürcüstanın Baş naziri COP29-da maliyyə öhdəliklərinin artırılmasına çağırdı

13.11.2024 | 14:14
Prezident İlham Əliyev və Rumen Radevin iştirakı ilə “SOCAR və “Asarel Energy” arasında Birgə İnkişaf Sazişi” imzalandı - FOTO

13.11.2024 | 13:50
COP29 çərçivəsində urbanizasiya və şəhərlərdə iqlim dəyişikliyi problemləri müzakirə olundu

13.11.2024 | 13:41
Prezident İlham Əliyev Fransanın dənizaşırı ərazilərdə törətdiyi cinayətlərdən danışdı

13.11.2024 | 13:29
İlham Əliyev: "Azərbaycan kiçik ada dövlətlərinə dəstəyini gələcəkdə də davam etdirəcək"

13.11.2024 | 13:25
XİN-dən ABŞ-Azərbaycan əlaqələri ilə bağlı açıqlama...

13.11.2024 | 13:15
"Bu gün Fransanın və Niderlandın dənizaşırı əraziləri çox ciddi çətinliklərlə üzləşir" - Prezident

13.11.2024 | 13:08
"COP29-u iqlim maliyyəsində dönüş nöqtəsi kimi görürük" - Türkiyəli nazir

13.11.2024 | 13:01
Prezident İlham Əliyev: "Kiçik ada ölkələrinin üzləşdiyi problemlərin aradan qaldırılması Azərbaycanın COP29-da göstərdiyi səylərin mərkəzindədir"

13.11.2024 | 12:55
"Azərbaycan kiçik ada dövlətlərinə sarsılmaz dəstəyini göstərir" - Prezident

13.11.2024 | 12:50
"Geri addım atmayacağıq və 1.5 hədəfinə çatmaq üçün çalışacağıq" - Braziliyalı nazir

13.11.2024 | 12:42
Prezident müstəmləkə keçmişi olan ölkələri kiçik ada dövlətlərinə yardım etməyə çağırdı

13.11.2024 | 12:40
Prezident İlham Əliyev AYİB-in prezidenti ilə görüşüb - FOTO

13.11.2024 | 12:14
MEDİA Agentliyi ilə Albaniya Media və İnformasiya Agentliyi arasında memorandum imzalandı - FOTO

13.11.2024 | 11:53
Prezident İlham Əliyevin və Şavkat Mirziyoyevin iştirakı ilə Xankəndidə tikiş fabrikinin videobağlantı vasitəsi ilə açılışı oldu - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 11:24
Azərbaycan, Qazaxıstan və Özbəkistan prezidentlərinin üçtərəfli görüşü olub - FOTO/YENİLƏNDİ

13.11.2024 | 11:05
Rusiya qazını qadağan edənlərin hamısı Moskvada növbəyə duracaq - Vuçiçdən açıqlama

13.11.2024 | 11:00
İsti qəbul və yaşı logistikaya görə təşəkkür edirəm - COP26-nın Prezidentindən paylaşım

13.11.2024 | 10:30
"Real" bu 2 futbolçuya "elçi düşüb"

13.11.2024 | 10:20
Braziliyanın vitse-prezidenti: COP29 sammiti yüksək səviyyədə təşkil olunub

13.11.2024 | 10:15
Şərqdən gələn pilotsuz uçuş aparatı ələ keçirilib - İsraildən AÇIQLAMA

13.11.2024 | 10:05
Britaniyalı nazirlərdən COP29 paylaşımı

13.11.2024 | 10:00
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Azərbaycanın Ermənistana qarşı davam edən beynəlxalq hüquqi iddiaları üzrə qərar qəbul edib

13.11.2024 | 09:31
"COP29-da Afrikanın 15 ölkəsinin rəhbərləri dünyaya yeni ideyalar təqdim edəcək" - Konqo Prezidentindən AÇIQLAMA

13.11.2024 | 09:30
Roma Papası 1300 imkansız insanla birgə nahar edəcək

13.11.2024 | 09:15
Ərdoğan COP29-la bağlı paylaşım edib

13.11.2024 | 09:05
Qaxda “Nissan” ağaca çırpılıb, körpə ölüb

13.11.2024 | 09:00
Blinken və Hakan Fidan arasında telefon danışığı olub

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930