KÖHNƏ VERSİYA            

Neft Azərbaycana külli miqdarda yeni valyuta qazandırır...

Image

Dünya bazarlarında neftlə bağlı yenə maraqlı proseslər cərəyan etməkdədir. Proseslərin gedişi göstərir ki, bu məhsul hasilatçı ölkələrə daha çox vəsait qazandıracaq və Azərbaycan da bura daxildir. 

Qeyd edək ki, Azərbaycan neftinin satış qiymtələri bir barrel üçün 90 dolları keçib. Bu, büdcədə son dəyişmələrdən sonra müəyyən edilən 75 dollarlıq həddən yüksək olduğundan, ölkəyə əlavə valyuta axınına gətirib çıxarır. 

Hazırda neftin qiymət yüksəlişinə bir sıra faktorlar təsir edir. Atlantik okeanında qasırğa və İsraillə Livan arasında pisləşən münasibətlər buna təkan verir. Eyni zamanda, son illərdə yanacağın aparıcı alıcısına çevrilən Çində tələbin aşağı olması qiymətlərə mənfi yöndə təsir edir. Elə bu fonda qiymətlərə nəzarət etmək üçün Azərbaycanın da daxil olduğu OPEC+ birliyi təklif bazarını dəyişdirir. Bu da qiymət artımına təsir edir. Analitiklər hesab edirlər ki, yayda benzinə tələbatın artması fonunda da neftin qiyməti qalxır. Bundan əlavə, yuxarıda qeyd olunduğu kimi, “qara qızıl”ın qiyməti qasırğa mövsümünün başlanğıcı ilə dəstəklənir. Atlantik okeanında əmələ gələn “Beril” qasırğasının 5-ci kateqoriyaya qədər gücləndiyi bildirilir. “Bloomberg”in məlumatına görə, bu, ilin bu vaxtında Atlantik okeanında yaranmış ən güclü qasırğadır. “Beril”in Meksika körfəzinə doğru hərəkət edəcəyi gözlənilir ki, bu da regionda neft hasilatını çətinləşdirir. Yaxın Şərqdə münaqişənin genişlənməsi qorxuları da kotirovkaların artmasına səbəb olur. İsrail ordusu bildirib ki, Livanda yerləşən İranyönlü “Hizbullah”ın pilotsuz təyyarəsinin hücumu nəticəsində 18 əsgəri yaralanıb. Təşkilat hücumun komanda mərkəzinə yönəldiyini və İsrailin Livandakı evləri atəşə tutmasına cavab olduğunu bildirib. Münaqişə genişmiqyaslı müharibəyə çevrilə bilər, İsraillə İranın dəstəklədiyi “Hizbullah” hərəkatı arasında gərginliyin artması Tehranın münaqişədə birbaşa iştirak edə biləcəyi ilə bağlı qorxuları artırıb. İran isə gündə 3 milyon barrel neft hasil edir ki, bu da qlobal istehsalın təxminən 3%-ni təşkil edir. Bəzi ekspertlər regionda gərginliyin artmasının neftin qiymətinin daha da artmasına səbəb olacağını istisna etmir. Rusiyanın “Alfa Investments” şirkətinin analitiki İqor Qalaktionov qeyd edir: “Yaxın Şərqdə genişmiqyaslı münaqişə təhlükəsi regiondan neft tədarükünün kəsilməsi risqləri deməkdir. Tələb tərəfində həyəcanverici siqnallara baxmayaraq, neft qiymətlərində yenidən risq mükafatı formalaşır”. Dünya Bankının baş iqtisadçısı Indermit Cill deyib: “Yaxın Şərqdəki son münaqişə 1970-ci illərdən bəri əmtəə bazarları üçün ən böyük şokdan - Rusiyanın Ukrayna ilə müharibəsindən sonra gəlir”. Onun sözlərinə görə, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin beynəlxalq iqtisadiyyata bu gün də davam edən dağıdıcı təsiri olub. O qeyd edib ki, həm neft, həm də qaz tədarüklərinə təsir edən "ikili enerji şoku" ssenarisi onilliklər ərzində baş vermədiyi üçün siyasətçilərdən sayıqlıq tələb olunur. 

Bu ana qədər isə “qara qızıl”ın bahalaşmasını ləngidən xammala olan tələbatın məhdud artması idi. Xüsusilə, dünyanın ən böyük neft istehlak edən regionu olan Asiyaya xam neft idxalı 2024-cü ilin birinci yarısında keçən illə müqayisədə daha az olub. Asiya bu dövrdə gündəlik 27,16 milyon barrel idxal edib. Bu da 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə gündəlik 130 min barrel azdır. Bu nəticələr ilk növbədə dünyanın ən böyük neft idxalçısı olan Çinə tədarükün azalması ilə bağlı olub. Beləliklə, ilin birinci yarısında Çin idxalının gündəlik həcmi təqribən 11,08 milyon barrel təşkil edib ki, bu da bir il əvvəlkindən 300 min barrel azdır. Eyni zamanda, həm Beynəlxalq Enerji Agentliyi, həm də OPEC Çində xam neft istehlakının artacağını proqnozlaşdırır. Belə ki, OPEC-in neft bazarı ilə bağlı yeni hesabatında 2024-cü ildə Çində neftə tələbatın 2023-cü illə müqayisədə sutkada 720 min barrel artacağı gözlənilirdi. Beynəlxalq Enerji Agentliyi isə gündə 500 min barel artım gözləyir. Buna səbəb Çin iqtisadiyyatının ilin ikinci yarısında bərpa oluna biləcəyidir. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, son illərdə qlobal neft bazarı faktiki olaraq bir alıcının - Çinin bazarına çevrilib və bu, 2019-cu ildən qlobal neft tələbinin bütün artımını təmin edib. Rus maliyyə analitiki Pavel Ryabov qeyd edir: “Xüsusən, təkcə 2019-cu ildən 2023-cü ilə qədər qlobal neft tələbatı sutkada 2 milyon barrel artıb, lakin artım strukturunda bütün müsbət effekti və hətta daha çoxunu neft istehlakını demək olar ki, 2,3 milyon barrel artıran Çin görüb”. Eyni zamanda, hasilatın ən böyük deqradasiyası Afrika ölkələrində müşahidə olunub, burada hasilat sutkada 1,1 milyon barrel azalaraq 7,2 milyon barrel olub. Yaxın Şərq ölkələri hasilatı cəmi 220 min barrel artıraraq sutkada 30,4 milyon barrelə çatdırıb. Səudiyyə Ərəbistanında hasilat 443 min barrel azalaraq sutkada 11,4 milyon barrel olub. Öz növbəsində, MDB ölkələri hasilatı demək olar ki, 1 milyon barrel azaldaraq 13,75 milyon barrelə endiriblər. Bunun əsas səbəbi OPEC+ ölkələrinin hasilatı artırmaq istəməməsidir. Səudiyyə Ərəbistanı və Rusiya gündə ən çox neft hasil edən iki əsas OPEC+ iştirakçısı olaraq hələlik gündəlik hasilat həcmini artırmağa çalışmırlar. Beləliklə, OPEC+ neft bazarında tələb və təklif arasında qeyri-müəyyən tarazlıq tapmağa çalışır. Ekspertlərin fikrincə, bu fonda ilin sonuna kimi neftin bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləmək olar. 

Ramil QULİYEV







VİDEO

Konqresmen Pallone Bakıdan qaçdı və ABŞ da “tünd sirkə kimi partladı”... - VİDEO

Pezeşkian Şahin Mustafayevlə görüşdə səhv etdi, ermənilər isə səhvdən yapışdı... - VİDEO

Türk dövlətlərinin vahid xəritə qərarı Rusiyada təşvişə səbəb oldu... - VİDEO

Dilimizin Monitorinq Mərkəzi niyə ləğv edildi... Prezidenti məcbur buraxan nüanslar...

Belçika parlamentindən Azərbaycana absurd tələb - “qoşunlarınızı Ermənistandan çıxarın!..”(?)

Ermənistan Azərbaycanla "Transsərhəd çaylar" əməkdaşlığında maraqlı deyil...

SON XƏBƏRLƏR

23.11.2024 | 01:11
Rusiya Ukraynanı ilk dəfə bu silahla vurdu - dünyanı dəhşətə salan GÖRÜNTÜLƏR...

22.11.2024 | 21:58
Macarıstanın baş naziri Orban İsrailin baş naziri Netanyahunu həbs qərarından niyə müdafiə etdi?...

22.11.2024 | 21:12
25-də Gürcüstanda baş verəcəklər dünyanı narahat edir...

22.11.2024 | 20:58
BC Məhkəməsi Netanyahunu və Qallantı hansı cinayətlərə görə həbsə məhkum etdi...

22.11.2024 | 20:43
Dilimizin Monitorinq Mərkəzi niyə ləğv edildi... Prezidenti məcbur buraxan nüanslar...

22.11.2024 | 20:32
Azərbaycanın təşəbbüsü ilə ilk dəfə Qlobal Cənub QHT Platforması yaradılır

22.11.2024 | 20:28
Avroittifaq missiyası Ermənistanda müşkül problemə çevrildi - 1 ay qaldı...

22.11.2024 | 20:15
Dünyada pul var, ancaq müharibəyə xərclənir - COP29 çağırış edir...

22.11.2024 | 20:01
Ukrayna cəbhəsində hər iki tərəf nüvə müharibəsini sürətləndirir...

22.11.2024 | 19:46
Avropa Birliyi Türkmənistanla Transxəzər layihəsini canlandırır - səbəb...

22.11.2024 | 19:33
ABŞ və Çin COP29-da sərrast ittiham olundular...

22.11.2024 | 19:19
Ermənistan Hindistandan yeni hücum texnikası alır...

22.11.2024 | 19:05
"COP29 niyə maliyyə COP-u adlanır" sualı Bakıda cavablanacaq...

22.11.2024 | 18:47
Belçika parlamentindən Azərbaycana absurd tələb - “qoşunlarınızı Ermənistandan çıxarın!..”(?)

22.11.2024 | 18:34
Lüksemburq parlamenti Azərbaycana qarşı qətnamə çıxardı - növbəti qərəz...

22.11.2024 | 18:20
Azərbaycanda məktəblərin yarısı hələ yüksəksürətli internetə qoşulmayıb...

22.11.2024 | 18:10
"Həll olunmamış məsələlərə son düzəlişlər üçün iştirakçılarla işləməyə davam edəcəyik" – Yalçın Rəfiyev

22.11.2024 | 18:06
100-dən az şagirdə dərs keçən məktəblər hələ də böyük sayda mövcuddur...

22.11.2024 | 17:55
Ölkədə ilk dəfə tam marafon qaçış yarışı keçriləcək

22.11.2024 | 17:53
Ermənistan Azərbaycanla "Transsərhəd çaylar" əməkdaşlığında maraqlı deyil...

22.11.2024 | 17:50
Leyla Əliyevanın iştirakı ilə Bakıda növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib - FOTO

22.11.2024 | 17:40
ABŞ Rusiyanın ən qorxduğu sanksiyanı da tətbiq etdi - "Qazprombank"...

22.11.2024 | 17:33
“Bakcell”in təşkilatçılığı ilə “Süni İntellektlə Dayanıqlılıq” mövzusunda panel müzakirəsi keçirilib - FOTO

22.11.2024 | 17:30
Konqresmen Pallone Bakıdan qaçdı və ABŞ da “tünd sirkə kimi partladı”... - VİDEO

22.11.2024 | 17:27
İranda Qaşqay türkləri güclə “lorlaşdırılır”...

22.11.2024 | 17:14
COP29 adətlərimizin və mədəniyyətimizin mühüm təbliğ arenasına çevrildi...

22.11.2024 | 17:06
Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın üzvlərinin dairəsi və səlahiyyət müddəti müəyyənləşdi

22.11.2024 | 17:00
Almaniyanın 3-cü Dünya Müharibəsi planı ortaya çıxdı - Rusiyaya qarşı 800 minlik NATO ordusu və 200 min hərbi texnika...

22.11.2024 | 16:48
COP29-da misilsiz maliyyə hədəfi - 100 milyarda qarşı 250 milyard təklif edildi...

22.11.2024 | 16:44
"Azərbaycan Cənubi Qafqazda dayanıqlı sülh üçün əlverişli şərait yaradıb" - Prezident

22.11.2024 | 16:40
Prezident İlham Əliyev Asiya Siyasi Partiyaları Beynəlxalq Konfransı 12-ci Baş Assambleyasının iştirakçılarına müraciət ünvanladı

22.11.2024 | 16:30
Dövlət Miqrasiya Xidmətinin vahid miqrasiya məlumat sistemi haqqında Əsasnamədə dəyişiklik edildi

22.11.2024 | 16:15
Fərid Əhmədova III dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri ali xüsusi rütbəsi verildi

22.11.2024 | 16:10
“Lüksemburqun Deputatlar Palatasının qətnaməsi siyasi riyakarlığın növbəti nümunəsidir” - Vüqar Rəhimzadə

22.11.2024 | 16:07
Qazaxın azad edilən dörd kəndində sərhəd zastavaları tikiləcək

22.11.2024 | 15:50
Əhliman Əmiraslanov Milli Məclisdə vətəndaşları qəbul edib - FOTO

22.11.2024 | 15:49
"İqlim tədbirlərinin maliyyələşdirilməsi CO2 emissiyalarının azaldılması olmadan mümkün deyil"

22.11.2024 | 15:35
ABŞ Ukrayna və müttəfiqlərinə xəbərdarlıq etdi - Rusiya eksperimental silahlardan istifadə edə bilər...

22.11.2024 | 15:30
"Avropa nümayəndə heyəti iqlim maliyyələşdirilməsi üzrə intensiv danışıqları davam etdirir" – Berbok

22.11.2024 | 15:16
Putin üç ölkəni açıq hədələdi – onları vurmaq bizim haqqımızdır…

22.11.2024 | 15:03
“Nar”dan “Sərfəli cümə” təklifi – 50% endirimlə smartfon əldə et!

22.11.2024 | 14:47
Ukraynanın hökumət binaları Rusiya raketlərinin hədəfində - Radanın iclası ləğv edildi...

22.11.2024 | 14:31
Azərbaycanın təşəbbüsü ilə ilk dəfə Qlobal Cənub QHT Platforması yaradılır

22.11.2024 | 13:41
"Azərbaycan təcrübəsi gələcək beynəlxalq tədbirlər üçün nümunə ola bilər" - COP29 iştirakçıları...

22.11.2024 | 13:27
COP29-da İrəvandakı Azərbaycan mədəni irsinin dəyişdirilməsinə dair tədbir keçirildi

22.11.2024 | 13:04
Азербайджан лечит Армению профессионально и успешно - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

22.11.2024 | 12:48
Paşinyan Ermənistanda despot rejimə keçir

22.11.2024 | 12:37
Qazaxın azad olunan 4 kəndində müşahidə-nəzarət kameraları quraşdırılıb

22.11.2024 | 12:24
COP29 çərçivəsində Afrikada tətbiq olunan yaşıl təşəbbüslərə dair tədbir keçirilib

22.11.2024 | 12:07
Prezident İlham Əliyev İsrailin nəqliyyat və yol təhlükəsizliyi nazirini qəbul edib

22.11.2024 | 12:00
COP29-da danışıqlar qruplarının iştirakı ilə Qurultay olub

22.11.2024 | 11:52
General azad olunan ərazilərdə yeni yaradılan strukturları açıqladı

22.11.2024 | 11:43
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva Milli İncəsənət Muzeyində təşkil olunan sərgiləri ziyarət ediblər - FOTO

22.11.2024 | 11:30
XIV tura bu gün "Kəpəz" - "Araz-Naxçıvan" matçı ilə start veriləcək

22.11.2024 | 11:15
"Azərbaycanlı tələbələrin şüarlarında ekstremizm faktları yoxdur" - Rusiya İstintaq Komitəsi

22.11.2024 | 11:05
"Bu tendensiyalar davam edərsə, iqlim dəyişikliyinə mənfi təsirlər daha da artacaq" - alman nazir

22.11.2024 | 11:03
Putin Qərbi vurmaqla hədələdi. İndi müharibənin şəkli necə dəyişəcək? - CANLI

22.11.2024 | 11:00
Bu gün Sabunçunun bəzi ərazilərində işıq olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

22.11.2024 | 10:30
Bu Türkiyə klubunun borcu 10 milyardı keçib

22.11.2024 | 10:20
Təbriz sakini İrəvanda döyülüb

22.11.2024 | 10:15
Yol polisi küləkli hava ilə bağlı sürücülərə və piyadalara müraciət edib

22.11.2024 | 10:05
Gəncədə qadın bıçaqlanaraq öldürülüb

22.11.2024 | 10:00
Bakıda COP29-da finiş xəttinə çatmaq üçün bizə ciddi təkan lazımdır - Quterreşdən PAYLAŞIM

22.11.2024 | 09:30
Son 7 ildə 1636 sərhəd pozucusu, 1021 rejim pozucusu saxlanılıb - DSX

22.11.2024 | 09:24
Büdcədə neft gəlirlərimiz 750 milyon manat azalacaq - 2 ciddi səbəb...

22.11.2024 | 09:17
Qlobal iqtisadiyyatın yarısı təbiətdən asılıdır - Britaniyalı nazir

22.11.2024 | 09:05
Balakəndə 4 otaqlı ev yanıb

22.11.2024 | 09:00
"Papa ilə görüşdən sonra özümü xeyirxah hiss edirəm" - Paşinyanın arvadından paylaşım

22.11.2024 | 08:40
Alimlər nazirin "yüksək maaş" sözlərini necə qarşıladı?..

22.11.2024 | 08:30
Hindistandan Almaniyaya uçan təyyarə Heydər Əliyev Aeroportuna təcili eniş edib

21.11.2024 | 22:49
Putindən Kimə qəribə hədiyyə - 10 min əsgərə qarşılıq Şimali Koreyaya 70 heyvan göndərdi...

21.11.2024 | 22:19
Zaxarovaya mətbuat konfransında zəng gəldi - Ukraynaya raket hücumları ilə bağlı danışma... +VİDEO

21.11.2024 | 21:43
MM Lüksemburq parlamentinin ant-Azərbaycan qətnaməsini tutarlı arqumentlərlə alt-üst etdi

21.11.2024 | 21:19
Ermənilərin Azərbaycanda 30 illik “enerji cinayətləri”nin araşdırılması başladı...

21.11.2024 | 21:03
ABŞ Ukraynaya "mina qadağasını" da götürdü...

21.11.2024 | 20:44
Ermənilərin bu xəbəri də yalandır - Xankəndidə bircə "genosid abidəsi" də qala bilməz...

21.11.2024 | 20:29
COP29-da tarixi ilk yaşandı - su faktoru dünya gündəminə gətirildi...

21.11.2024 | 20:15
COP29-un uğurları Fransanı özündən çıxarır...

21.11.2024 | 20:06
Azərbaycan Milli Dirəniş Təşkilatının Strateji Sənədinin ikinci nəşri yayımlandı

21.11.2024 | 20:01
Aİ-95-lə əlaqəli baş verənlər Azərbaycanın iqlim siyasətinin tərkib hissəsidir...

XƏBƏR ARXİVİ

«    Noyabr 2024    »
BeÇaÇCaCŞB
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930