Azərbaycanda söz azadlığına bəzi beynəlxalq yanaşmalar reallıqdan çox uzaqdır...
Ölkəmizdə fikir, söz və məlumat azadlığına heç bir məhdidiyyət olmadığı faktdır. Müasir mətbuatın inkişafı, söz və məlumat azadlığının intişar tapması, onun cəmiyyətin tərəqqisinə verdiyi töhfələr göz qabağındadır.
Məlumdur ki, Azərbaycan dövləti demokratiyanın əsas dəyərlərindən və göstəricilərindən biri olan söz və məlumat azadlığının inkişafına böyük əhəmiyyət verir. Biz bunu həyatımızda yaxından hiss edirik...
Azərbaycanda söz azadlığının yüksək səviyyədə inkişafına şahid olduğumuz halda, təəssüf ki, bəzi xarici qüvvələr əllərinə keçən fürsətdən istifadə edərək ölkəmizi qaralamağa çalışırlar. Bir sözlə,
Azərbaycanda söz və məlumat azadlığı təmin edilsə də, təəssüflər olsun ki, bəzi beynəlxalq təşkilatların reallığı ifadə etmək əvəzinə qərəzli yanaşmasını müşahidə edirik. Elə götürək son iki ildə “Sərhədsiz reportyorlar” təşkilatının tərtib etdiyi mətbuat indekslərini. Maraqlıdır ki, bu qurum Ümumdünya Mətbuat Azadlığına dair indekslərində Azərbaycana müsbət münasibət göstərmir. Elə qələmə verir ki, guya Azərbaycanda söz və məlumat azadlığı yoxdur, yaxud “kritik” vəziyyətdədir. Söz və məlumat azadlığının hər addımda pozulduğu Ermənistan kimi ölkələr var ki, heç onların adlarını belə çəkmirlər. “Sərhədsiz repotyorlar”ın indeksində Azərbaycana 151-cı sırada yer verilirdisə, 2024-cü ildə Azərbaycanı 164-cü yerdə “qərarlaşdırıblar”. Doğrudan da gülünc və gülməli səslənir. Bu qurumların Azərbaycanın daxilindən məlumatsız olduğu və hansısa dezinformasiyalara, yalan məlumatlara istinad edib bu rəqəmləri ortaya çıxardığı şübhə doğurmur. Biz eyni yanaşmanı Freedom House-un hesabatlarında da görürük. Təəssüflər olsun ki, Qərbin beynəlxalq rəy şirkətləri, qurumları ölkəmizə daim düşmən münasibəti bəsləyirlər.
Ekspertlər hesab edirlər ki, beynəlxalq təşkilatların qərəzli münasibətləri hər zaman özünü göstərib və bunun da səbəbi onların ölkəmizə diqtə edə bilməməsidir. Yəni onlar Azərbaycanda öz əməllərini, siyasətlərini davam etdirə bilmədikləri üçün Azərbaycanı qaralamaqla məşğul olurlar.
Azərbaycan Prezidenti dəfələrlə çıxışlarında, müsahibələrində Azərbaycanda bütün azadlıqlar - söz azadlığı, vicdan azadlığı, mətbuat azadlığı, internet azadlığının mövcud olduğunu, heç bir senzuranın olmadığını bildirib.
Azərbaycanda söz və məlumat azadlığının qanunvericiliklə tənzimlədiyi də məlumdur. Əlbəttə, bu sahədə qanunvericilik bazası yaraılmasaydı söz azadlığından sui-istifadə halları bütün sərhədləri aşardı.
Götürək elə sosial şəbəkələri, orada bir çox hallarda söz azadlığından sui-istifadə hallarını görürük. Eyni zamanda sosial şəbəkələrdən məlumat almaq, məlumat yaymaq üçün də geniş istifadə olunur. Hər bir vətəndaş azad şəkildə öz fikrini, yanaşmasını ifadə edir. Söz azadlığı təmin edilməsəydi biz bundan danışa bilməzdik. Kaş ki, beynəlxalq təşkilatlar buna da diqqət yetirəydilər.
“Bəlli mərkəzlərin bəlli siyasi maraqlarına xidmət edirlər”
Media eksperti Azər Həsrət “Bakı-Xəbər”ə “Uzun illərdir bu yöndə beynəlxalq qurumlarla işbirliyi etmiş və onları içdən tanıyan birisi kimi deyirəm, bəyan etdikləri kimi söz və mətbauat azadlığına, jurnalist toxulmazlığıa xidmət etmirlər. İçərisində “Sərhədsiz repotyorlar” da olmaqla bu qurumlar bəlli mərkəzlərin bəlli siyasi maraqlarına xidmət edirlər. Bunlar qurulub, maliyyələşdirilir, bu məqsədlə ki, lazım olanda hansısa dövlətlərin üzərinə hücuma keçməyə vasitə kimi istifadə edilsinlər. Yəni bəyan etdikləri kimi, söz, mətbuat, ifadə azadlıqları təşkilatı deyillər. Onlar siyasi vasitələrdir. Mən o təşkilatları kənardan deyil, içlərindən tanıyıram. Çünki uzun illər onlarla işləmişəm, onların bəzilərinin qərərgahlarında olmuşam, bəzilərinin hətta rəhbərliyində təmsil olunmuşam. Yəni orda hansı prinsiplərin üstünlük təşkil etdiyini çox yaxşı bilirəm. “Sərhədsiz repartyorlar”a gəlincə, konkret olaraq, on illərə söykənən təcrübəmə əsaslanıb deyirəm, bu bir antitürk təşkilatıdır”-deyə bildirdi.
“Bunlar antitürkdür, buna görə də, Azərbaycana bu cür qərəzli münasibət bəsləyirlər”
A.Həsrət qeyd etdi ki, bu mahiyyət etibarı ilə antitürkdür. Onun sözlərinə görə, istər Türkiyə, istər Azərbaycan, istərsə də digər türk dövlətləri və xalqları olsun, bu təşkilat onlara düşmən münasibət bəsləyir. “Bu təşkilat Fransada yerləşir. Fransanın özündə mətbuat azadlığına olmazın hücumlar var, bir dəfə səsini çıxarmır. Amma Azərbaycana, Türkiyəyə gəlincə, nəinki səsini çıxarır, hətta yalanlar və böhtanlar üzərində qurulmuş kampaniyalar aparır. Bu hallar dəfələrlə olub və mən bunu faktlarla göstərmişəm. Hətta illər öncə bu təşkilat Paris dəmir yolu vağzalının qarşısında-meydanda Türkiyə Baş Qərərgah rəisinin böyük bir şəklini yerə yapışdırmışdı ki, oradan gəlib keçən adamlar həmin şəxsin şəklini tapdalasınlar. Görürsüz, nə qədər tərbiyəsiz, əxlaqsız bir davranışdır. Bunlar antitürkdür, buna görə də, Azərbaycana bu cür qərəzli münasibət bəsləyirlər. burada təəccüblü heç nə yoxdur. Sadəcə olaraq, biz o qədər güclənməli, o qədər söz sahibi olmalıyıq ki, bu cür təşkilatların qabağına faktlarla çıxaq və onları susdura bilək. Ona görə də Azərbaycan həm də bu yöndə imkanlarını genişləndirməlidir. İmkanlar necə genişləndirilir, kim genişləndirir? Bu da artıq başqa söhbətin mövzusudur”-deyə A.Həsrət əlavə etdi.
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
