Vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu və ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi...
Hüquqi dövlət quruculuğunun ayrılmaz hissəsi olan vətəndaş cəmiyyəti dövlətçiliyin əsaslarının möhkəmlənməsi üçün əvəzedilməzdir. Çünki dövlətçiliyin əsaslarının zəifləməməsi üçün hüquqi bazanın mükəmməl formada hazırlanması, qanunların qəbul edilməsi ilə yanaşı, vətəndaş cəmiyyətinin hərtərəfli fəaliyyəti də, vətəndaş aktivliyi də olmalıdır.
Hüquq normalarının həyata keçirilməsini təmin edən, hüququ qoruyan dövlətdir və dövlətin hüquqa ehtiyacı olduğu danılmazdır. Ona görə ki, hüquqa arxalanmadan normal və səmərəli fəaliyyətdən danışmaq mümkün deyil və əbəs yerə deyil ki, dövlət aparatının fəaliyyəti qanunvericiliyin, hüququn möhkəmləndirilməsini tələb edir.
Azərbaycan vətəndaş cəmiyyəti Qarabağ uğrunda tam qətiyyətli mövqe nümayiş etdirməklə göstərdi ki…
Vətəndaş cəmiyyəti və hüquqi dövlətin arasındakı qarşılıqlı münasibətlərdən danışarkən, burada şaquli əlaqələrin üfüqi əlaqələrə və əksinə, çevrilməsi prosesi baş verir. Demokratik cəmiyyətlərdə vətəndaş cəmiyyəti və hüquqi dövlət arasında sıx qarşılıqlı əlaqə yaranır. Vətəndaş cəmiyyətində insanlar azadlıq əldə edir, mülkiyyətə sahib olur, kamil şəxsiyyət kimi yetişir. Vətəndaş cəmiyyəti yalnız yetkin hüquqi dövlət şəraitində geniş fəaliyyət göstərir. Bu cəmiyyətin formalaşması zamanı bütün sahələrdə sivilizasiyalaşma baş verir. Vətəndaş cəmiyyətinin hüdudlarına gəldikdə, o, bir tərəfdən mülkiyyət, plüralizm, sabitliklə, digər tərəfdən hüquqi dövlət, demokratiya və vətəndaşların ictimai fəallığı ilə sıx bağlıdır.
“Hilal” Sosial Araşdırmalar İctimai Birliyinin sədri Arzuman Abdulkərimov “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, ərazi bütövlüyümüzün təmin olunmasında vətəndaş cəmiyyətimiz ciddi addımlar atdı: “Vaxtıilə Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti nəzarətində olan ərazilərdə faydalı qazıntı yataqları, xüsusilə Qızılbulaq qızıl və Dəmirli mis-molibden yataqlarının qanunsuz istismarına etiraz olaraq eko-fəallar və QHT təmsilçiləri Laçın yolunda aksiyaya başladı.
Aksiya iştirakçıları faydalı qazıntı yataqlarının qanunsuz talanmasını dayandırmağı, Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin tələb edirdi. Bunun nəticəsində Laçın yoluna nəzarət demək olar ki, bizim əlimizə keçdi. Artıq erməmilərə həmin yolla silah daşına bilmədi. Azərbaycan QHT-lərinin davamlı etiraz aksiyası prinsipial xarakter almaqla vətəndaş cəmiyyətinin ölkəmizdə kifayət qədər təsirli imkanlara malik olduğunu göstərdi. Davam edən aksiya göstərdi ki, dinc etirazçılar yalın əllə belə erməni separatçılarının xaricdən gətirdikləri təhlükəli yüklərin gətitrilməsini dayandıra bilər. Azərbaycan vətəndaş cəmiyyəti Qarabağ uğrunda tam qətiyyətli mövqe nümayiş etdirməklə göstərdi ki, kəskin hava şəraiti olmasına baxmayaraq, qışın qarı, şaxtası belə ictimai fəallarımızın iradəsini belə qıra bilməz”.
Hadisələr onu göstərdi ki, dövlətin gücü ordu, polis, iqtisadi və siyasi hakimiyyətə bağlı olmaqla yanaşı vətəndaş cəmiyyətinin də kifayət qədər yetkin və qərarlı olması az əhəmiyyət daşımır. Bunun üçün Azərbaycanda son illər formalaşmış güclü vətəndaş cəmiyyəti, institutlaşmış QHT sferası sözün əsl mənasında “yümşaq güc” olduğunu bir daha sübut etdi.
Nəticədə Ermənistanın və Qarabağdakı separatçı ermənilərin qanunsuz əməllərinə son qoyulmasına ciddi töhfə verdi
Arzuman Abdulkərimovun sözlərinə görə, bütün bu proseslərin içində müstəqil və fəal QHT və media təsisatlarının mövcudluğu az əhəmiyyət daşımadı: “Son hadisələr göstərdi ki, Azərbaycanda möhtərəm prezidentimizin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən siyasi islahatlar nəticəsində vətəndaş cəmiyyəti özünü təsdiqləmək gücündədir. QHT-lər tək sayına görə deyil, prinsipial və milli mövqeyinə, qətiyyətli qərarlarına görə də keyfiyyət baxımından kifayət qədər yetkinləşə biliblər. QHT-lər həm ölkə daxilində vətəndaş cəmiyyətinin mövqeyini ifadə etməyi bacarır, həm də beynəlxalq fikirə Azərbaycanın haqlı və ədalətli olduğunu çatdıra bilir.
Nəzərə alsaq ki, Azərbaycanda 5000–nə yaxın QHT mövcuddur və cəmiyyətin bütün sahələrində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinə öz ictimai dəstəyini göstərə bilir. Bu baxımdan da QHT-lərimiz dünyanın hər yerində olduğu kimi vətəndaş cəmiyyətininin inkişaf və tərəqqisində əhəmiyyətli rol oynayır”.
Azərbaycan dövləti vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf etdirilməsi yolunda davamlı olaraq geniş və hərtərəfli tədbirlər həyata keçirilməsi ilə bağlı mütəmadi olaraq tədbirlər həyata keçirib. QHT-lərin hüquqi, maliyyə bazası resurslarının formalaşdırılması, dövlət-QHT münasibətlərində əməkdaşlıq, tərəfdaşlıq ənənəsinin tam oturuşması, könüllü birliklərin asan yolla qeydə alınması, QHT-lərə layihə və proqramların həyata keçirilməsi üçün maliyyə, konsaltinq və təşkilati-inzibati dəstəyin göstərilməsi vətəndaş cəmiyyəti institutlarının fəaliyyət arealının zənginləşdirilməsinə geniş imkanlar və zəmin yaradıb.
Bunun nəticəsi olaraq, Azərbaycanın fəal və oturuşmuş vətəndaş cəmiyyəti institutu məhz, Laçın-Xankəndi yolunda belə cəsarətli, davamlı və nəticəyə hesablanan aksiyanı keçirə bildi. Nəticədə Ermənistanın və Qarabağdakı separatçı ermənilərin qanunsuz əməllərinə son qoyulmasına ciddi töhfə verdi.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
