Ermənistan Ukrayna konfransında qərbli dostların gözləntisini son anda yerə vurdu...
Yəhya Babanlı: “Avropa ölkələri bilməlidilər ki, bu dövlətlə etibarlı tərəfdaşlıq mümkün deyil”
Məlum olduğu kimi, Ermənistan iyunun 16-da İsveçrədə Ukrayna üzrə keçirilən sülh sammitin yekun bəyannaməsini imzalamayıb.
Ümumilikdə, bəyannamə 13 ölkə tərəfindən dəstəklənməyib. Sənədi Ermənistanla yanaşı, Hindistan, Səudiyyə Ərəbistanı, Cənubi Afrika Respublikası, Braziliya, Bəhreyn, Vatikan, Liviya, Kolumbiya, BƏƏ, Tailand, Meksika və İndoneziya da imzalamayıb. İsveçrədə keçirilən Ukrayna konfransı ilə bağlı yekun sənədi 92 iştirakçıdan 80-i imzalayıb. Sənədi imzalayan ölkələr içində Rusiya ilə yaxın münasibətləri ilan Türkiyə, Serbiya və Macarıstan da var.
Tədbirdə iştirak edən Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan plenar iclasında çıxış etməkdən imtina edib. Belə ki, tədbirin moderatoru Avropa Şurasının baş katibi Mariya Peyçinoviç-Burişi çıxışa dəvət etsə də, o, bundan imtina edib. Bundan sonra moderator sözü Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibi A.Qriqoryana vermək istəyib, amma o da çıxış etməkdən imtina edib.
Göründüyü kimi, Ermənistan Ukrayna məsələsində Qərbin gözləntilərini doğrultmayıb. Hansı ki, İrəvandan bu yöndə gözləntilər fərqli idi. Maraqlıdır, Ermənistan Ukrayna üzrə keçirilən sülh sammitin yekun bəyannaməsini niyə imzalamadı? Qorxdu?
“Sülh sammitində riyakarlıq Ermənistan hakimiyyətinin məramı və mahiyyətinin bariz təzahürüdür”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən tarix elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, politoloq Yəhya Babanlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında Ermənistanın belə mövqe sərgiləməsini bir sıra amillərlə əlaqələndirdi: “Əvvəla, qonşu dövlətlərdən ərazi iddiasında olan, konstitusiyasında və dövlət rəmzlərində bunu təsbit edən, uzun illər müharibə aparan və torpaq işğal edən, hazırda Azərbaycanın sülh təşəbbüslərinə qarşı çıxan Ermənistandan sülhpərvərlik gözləmək sadəlövhlükdür. Deyərlər, “Özünə umac ova bilmir, özgəsinə əriştə kəsir”. Bu ölkə həm mənəvi, həm də fiziki cəhətdən buna hazır deyil. İsveçrənin ev sahibliyi ilə Rusiya və Ukrayna müharibəsi kontekstində keçirilən Sülh sammitində riyakarlıq Ermənistan hakimiyyətinin məramı və mahiyyətinin bariz təzahürüdür. “Reaksiyaları” Sülhə qarşı olduqlarını mövcud vəziyyətdə reallığı sübut edir. Belə ki, Ermənistan xüsusunda hal və hadisə ilk deyil. Ermənistan hakimiyyətinin dəfələrlə qeyri-müəyyən davranışları, qeyri-adekvat hərəkətləri olub və olacaqdır. Birincisi, ona görə ki, erməniçilik ideologiyası kimi, diaspor fəaliyyətləri daxil xarici siyasət strategiyaları da məkirli, hiyləgərdir. Həmişə qarmaqarışıq, intriqaya meyilli olub və qeyri-səmimi məqsəd güdübdür. İkincisi, forpost ölkə olaraq müstəqil və birxətli siyasət yürüdə bilmirlər. Üçüncüsü, bu xislət məsələsidir. Təcavüzkar niyyətli bir tarixə və siyasətə malik bir dövlətdən sülh sammitində xoşməramlı addım atması çətin məsələdir. Avropa ölkələri, ələlxüsus Ermənistanın müttəfiqi Fransa bilməli və görməlidir ki, bu dövlətlə etibarlı tərəfdaşlıq mümkün deyil. Öz mənfəətlərinə görə bütövlükdə dünyanı belə təhlükəyə sövq etməyə hazırdırlar. Beynəlxalq münasibətlərin sağlam inkişafına, yeni qlobal təhlükəsizliyə töhfə vermək üçün ümumbəşəri təfəkkürə sahib olmalı, bunun üçün mənfəət güdmədən mövqe nümayiş etdirməlisən. Əfsuslar olsun ki, qonşumuz Ermənistan yerləşdiyi dar coğrafiya kimi, dar düşüncədə idarə edilir. Bir sözlə, yerləşdiyi Cənubi Qafqazda sülhə mane olan Dünya Evinə xidmət edə bilməz. Sülh, sabitlik və təhlükəsizlik üzrə qərarlar konkret olmalıdır. “Nə şiş yansın, nə də kabab” prinsipi ilə hədəfə çatmaq olmaz”.
Vidadi ORDAHALLI
