İran ermənilərdən 5 aprelə görə izah istədi, aldığı cavab isə...
Məhəmməd Əsədullazadə: “Bundan sonra Tehran-İrəvan əlaqələri gərginləşəcək”
Ermənistanın İranla hərbi, iqtisadi və başqa sahələrdə əlaqələri ötən illər ərzində dinamik qaydada inkiaf edib. Amma bunlar fonunda son dövrlərdə İrəvanın Tehranın maraqlarına ciddi xələl gətirməsi də açıq müşahidə olunur. Ermənistan ərazisində sayı artan Qərb hərbçiləri İran üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
Bu səbəbdən İran Ermənistandan 5 aprel Brüssel görüşünə izah istəyib. İranın Ermənistandakı səfiri Mehdi Sübhani Brüssel görüşünə münasibət bildirib. O, aprelin 16-da keçirdiyi mətbuat konfransında bildirib ki, Tehran bu hadisə ilə bağlı İrəvandan açıqlama istəyib. Sorğuya cavab olaraq Ermənistan XİN-i bildirib ki, Ermənistanın xarici və təhlükəsizlik siyasətinin “şaxələndirilməsi” İrana qarşı yönəlməyib. Və guya Brüsseldə keçirilən sammitdə sırf iqtisadi məsələlərin müzakirəsi olub. Ermənistan XİN-in manevri İranda xüsusi qiymətləndirilməyib. Sübhani vurğulayıb ki, İran Ermənistan və region ölkələrinin geosiyasi münaqişələrə qarışmasından narahatdır.
Maraqlıdır, İran Ermənistanın izahatına inanıb bununla kifayətlənəcəkmi? Qərbin Ermənistanda artan təsiri fonunda bu nə dərəcədə inandırıcıdır?
“Çünki Ermənistan bunun İrana qarşı olmadığını nə qədər bəyan etsə də, reallıq fərqlidir”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən politoloq Məhəmməd Əsədullazadə buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Ermənistan hakimiyyətinin Qərblə sıx əlaqələri, Avropa İttifaqı yarımhərbi mülki missiyasının müşahidə adı altında Kanadanın, NATO ölkələrinin hərbçilərini bu prosesə dəvət etməsi sıradan bir hadisə deyil. Konkret olaraq Qərbin də marağındadır ki, NATO Ermənistanda yerləşsin və İrana qarşı kəşfiyyat işləri həyata keçirsin. Arıq Ermənistanla Azərbaycan arasında münaqişə bitib və tərəflər arasında nəticəyönümlü danışıqlar gedir. Fikrimcə, İran Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşmasından narahatdır. Bununla belə, Tehran İrəvana üstüörtülü mesajlar verir ki, Qərbin Ermənistanda möhkəmlənməsi İrana qarşı olacaq. Göründüyü kimi, artıq bu baş verdi. İran hesab edirdi ki, Brüssel görüşü Azərbaycana qarşıdır. Ancaq Ermənistanın 4 kəndi Azərbaycana qaytarması, delimitasiya və demarkasiya işlərinin başlaması artıq Tehranın narahatlığına gətirib çıxarır. Görünür ki, Ermənistanda Qərbin möhkəmlənməsi onun öz geosiyasi maraqlarına ziddir. İran hər zaman bəyan edir ki, regionda xarici qüvvələr olmamalıdır və bununla Azərbaycanı təhdid edir. Ancaq göründüyü kimi, xarici, regiondankənar qüvvələri bölgəyə Ermənistan gətirir və onlar Zəngəzurda yerləşir. Hesab edirəm ki, bundan sonra Tehran-İrəvan əlaqələri gərginləşəcək. Azərbaycan-Ermənistan münasibətləri normallaşacaq. Bu prosesdən isə konkret İran əziyyət çəkəcək. Fikrimcə, İranın Qərblə bağlı narahatlıqları açıq müstəviyə keçəcək. Çünki Ermənistan bunun İrana qarşı olmadığını nə qədər bəyan etsə də, reallıq fərqlidir”.
Vidadi ORDAHALLI