Sülhməramlılar anlaşaraq gəlmişdi, anlaşaraq getdilər - ortada Qərbin planı pozuldu...
Amid Əliyev: “Hər bir məsələdə olduğu kimi, bu dəfə də baş verən siyasi-hərbi proseslərdə Azərbaycan uduşlu tərəf oldu”
Rusiya sülhməramlılarının bölgədən çıxarılması ilə bağlı müxtəlif rəylər verilir. Bəziləri hesab edir ki, Rusiyanın bu addımı atması iki ölkə arasındakı münasibətləri zədələyə bilər. Ancaq görünən budur ki, sülhməramlıların çıxarılması Azərbaycanla Rusiya arasında münasibətləri zəiflədən yox, gücləndirən faktor olacaq.
İki ölkə arasında münasibətlər onsuz da yaxşı idi, sülhməramlıların çıxarılmasından sonra ikitərəfli dostluq münasibətləri daha da güclənəcək.
Münaqişənin həllindən sonra Rusiya anladı ki, burada qoşunlarını saxlamaq mənasızdır. Artıq münasibətlərdən hərbi komponentin çıxarılması daha yaxşı əməkdaşlıq üçün imkanlar açır.
Sülhməramlıların belə sakit çıxıb getməsi eyni zamanda Qərbin Rusiya- Azərbaycan münasibətlərini gərginləşdirmək, pozmaq siyasətinin iflası sayıla bilər.
Politoloq Amid Əliyev “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Rusiya SMQ-nin Azərbaycan ərazisindən çıxması ilk öncə onların bu regionda mövcudluğunu şərtləndirən amillərin aradan qalxması ilə birbaşa bağlıdır: “Belə ki, 2023-cü ilin sentyabr ayında keçirilən uğurlu antiterror əməliyyatından sonra SMQ-nin bölgədəki fəaliyyəti artıq öz əhəmiyyətini itirmiş oldu. Belə olan halda onların bölgədən çıxarılması və daha vacib ola biləcək məntəqədə dislokasiya olunması şərtlənmiş oldu.
Qərb hər zaman Rusiya SMQ-nin bölgədə olması faktına qısqanclıq hissi ilə yanaşıb. Belə ki, SMQ-nin olması özlüyündə Qərb tərəfindən himayə edilən Ermənistanın hazırki siyasi hakimiyyəti üçün real təhlükə hesab olunurdu. Qarabağda yaşayan ermənilər üzərində manipulyasiyanı itirən Ermənistan siyasi hakimiyyəti sonradan məhz SMQ-ni bölgədə baş verən təxribatlarda günahlandırmağa, ümumilikdə isə ermənilərin Qaartabağdan çıxmasında təqsirli bildi.
Bundan əlavə, Qərb bölgədə Rusiya SMQ-nin dominantlıq etməsi əvəzinə beynəlxalq missiyanın Qarabağa yerləşdirilməsini tələb edirdi. Bu planda Fransanın ciddi cəhdləri göz önündə idi. Nəhayət, Qərb Rusiyanın keçmiş ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri kimi bu prosesdə tək ifaçılıq rolunu da bağışlaya bilmirdi. Bütün bunlara əsasən Qərb bölgədə Rusiya SMQ olması faktını qəbul edə bilmirdi. Bu səbəbdən də Qərb Rusiya SMQ-nin bu tezliklə ərazidən çıxma faktını bəlkə də heç gözləmirdi. Lakin Qərb bir faktı nəzərdən qaçırmışdı ki, Azərbaycan bu tip məsələlərdə balanslı oynamaq prinsiplərinə sadiq qalır, qonşu dövlətlərin milli maraqlarına uyğun olaraq qərbyönümlü hərbi bloklara üzv olmur və əraziyə Qərb missionerlərini buraxmır. Buna görə də Azərbaycan müttəfiqi olan Rusiya ilə istənilən məsələdə asanlıqla dil tapa bilir. Bu, eyni zamanda, Qərbə bir mesaj kimi də qəbul edilə bilər ki, hazırki vəziyyətdə Rusiya-Ukrayna məsələsində tərəf yox, bitərəf olmaq lazımdır ki, iki ölkə öz problemlərini həll edə bilsin. Sonda hər bir məsələdə olduğu kimi, bu dəfə də baş verən siyasi-hərbi proseslərdə Azərbaycan uduşlu tərəf oldu. Keçmiş SSRİ məkanında Rusiya SMQ-nın müəyyən olunmuş müddətdən tez, sakit və heç bir tələb-şərt qoymadan çıxması Azərbaycan diplomatiyasının və xüsusilə də ölkə başçısının siyasətdə qrossmeyster olmasını bir da təsdiq etdi”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
