Afrika və Qafqazdan qovulmuş Makron Qazaxıstana soxulur... Tokayevə yaltaqlandı...
Amid Əliyev: “Bu fonda Makronun apardığı siyasət indidən uğursuzluğa düçar olub”
Fransa prezidenti Emmanuel Makron noyabrın 1-də Mərkəzi Asiyaya səfərinin ilk mərhələsi çərçivəsində Qazaxıstana gəlib və burada prezident Kasım-Jomart Tokayevlə görüşüb. Makron onu “hər hansı bir gücün vassalı” olmaqdan imtina etdiyinə görə tərifləyib:
“Fransa ölkəniz üçün tutduğunuz yolu yüksək qiymətləndirir, hər hansı bir gücün vassalı olmaqdan imtina edir və müxtəlif ölkələrlə balanslı əlaqələr qurmağa çalışırsız”.
Deyəsən, əli Cənubi Qafqazdan üzülən Makron indi də Mərkəzi Asiya ölkələrini Rusiyaya qarşı qızışdırmaq istəyir. Çünki onun dediklərində Rusiyaya yönəlik mesajlar var.
Siyasi şərhçi Amid Əliyev “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Fransa prezidenti Makronun uğursuz siyasəti Afrikada uğursuzluğa düçar olduqdan sonra, eyni zamanda Cənubi Qafqazda Azərbaycana qarşı apardığı siyasət öz nəticəsini vermədiyi üçün, həmçinin bölgədə Fransa Türkiyə-Azərbaycan, Türkiyə-Rusiya problemləri ilə qarşılaşdığı üçün yeni tərəfdaşlar axtarmaq ovuna çıxıb: “Fransa Ermənistanı Azərbaycana qarşı təhrik etmə siyasətindədir və Ermənistana sözlər verir. Makron çox gözəl başa düşür ki, Azərbaycana qarşı Fransa dövlətinin apardığı xarici siyasət tam uğursuzluqla nəticələnib. Fransa prezident adminstrasiyası, milli assambleya və digər siyasi orqanlar artıq Azərbaycana qarşı heç bir təzyiq formasından istifadə edə bilmirlər. Son antiterror əməliyyatlarından sonra isə “Dağlıq Qarabağ “ və orada yaşayan ermənilərin əlindən Azərbaycana qarşı təzyiq aləti də əldən çıxıb. Onlar Ermənistanı silahlandırmaq üsuluna əl atıblar. Bu fonda da yeni tərəfdaşlar axtarırlar. Qazaxıstana, Orta Asiya dövlətlərinə səfər etməyi Fransa özünə tərəfdaş axtarmaq kimi qiymətləndirsə, bu böyük bir səhvdir. Fransa prezidenti bir faktı nəzərdən qaçırıb ki, Orta Asiya dövlətlərinin hər birinin qarşılıqlı siyasi, hüquqi aspektlərdə əlaqələri var. Bizim dil, din, tarix, adət-ənənə birliyimiz var. Heç bir Orta Asiya dövləti hər hansısa bir siyasi məsələdə Azərbaycana qarşı çıxış etməyəcək və bu fikirdə də olmayacaq. KTMT - ni buna misal göstərmək olar. Ermənistan KTMT - yə müraciət edəndə Qazaxıstan özü bu prosesə qarşı çıxdı, KTMT qoşunlarının Ermənistan-Azərbaycan sərhədlərində yerləşdirilməsi, yaxud Azərbaycana qarşı çıxışlar, siyasi qərarlar prosesində öz bariz nümunəsini göstərdi. Bütün bunlardan yola çıxsaq, Fransa prezidentinin Orta Asiyaya səfərinin uğursuzluqla nəticələnəcəyini indidən deyə bilərik. Qazaxıstan prezidenti ilə münasibətdə dediyi kiminsə vassalı olmayacaq məsələsi ilə Rusiyaya sətiraltı mesajlar ötürülür. Lakin Makronun özünə qeyd etmək lazımdır ki, sən belə vassallıqdan danışırsan, amma Ermənistanı öz vassalına çevirmisən. Ermənistan bu gün konkret Fransanın xarici siyasətinin bir alətinə çevrilib. Ermənistan Fransa xarici siyasətində sağlam notlarla oynayır. Bu gün Fransa Ermənistanı Azərbaycana qarşı yeni qarşıdurmalara təhrik edir. Bütün bunlar ona gətirib çıxarır ki, Fransa ciddi cəhdlə Ermənistan üzərindən Azərbaycana təzyiqlər göstərməyə və bölgədə öz nüfuzunu qorumağa çalışır. Biz bilirik ki, Qarabağa beynəlxalq müşahidəçilərin göndərilməsinin əsas tərəfdarlarından biri Fransadır. Fransa beynəlxalq müşahidəçiləri bölgəyə göndərməklə Ermənistandan məcburi şəkildə 3000 - 5000 erməninin Qarabağa qaytarılmasına, onların yerli proseslərin iştirakına çalışır. Ancaq bu da uğursuz olacaq. Çünki Azərbaycanın apardığı həm daxili, həm xarici siyasət, ermənilərin Azərbaycan icmasına reinteqrasiyası tam şəffaf şəkildə keçir. BMT missiyası və digər beynəlxalq təşkilatların missiyası Azərbaycanda olub, bu proseslər qiymətləndirilib. Makronun Orta Asiya dövlətlərinə səfəri Afrika və ya Şərq dövlətlərinə səfəri kimi heç bir uğur əldə edə bilməyəcək. Həmin səfərdə Fransa prezidentinin ərəb dövlətləri arasında özünə tərəfdar axtarması sonda Makronun həmin ölkələrdən qovulması, təhqir olunması ilə nəticələndi. Orta Asiya dövlətlərinin heç biri heç zaman Azərbaycana qarşı çıxış etməyəcək. Sadəcə, Orta Asiya dövlətləri nəzakət xarakterli olaraq Fransa prezidentini qarşılayırlar, onunla görüşlər keçirirlər. Ancaq ciddi addımlara gəldikdə, nə Qazaxıstan, nə Özbəkistan, nə Qırğızıstan bu məsələdə Fransa ilə bir olmayacaq. Bu gün Qazaxıstanla Azərbaycan arasında olduqca sıx siyasi - iqtisadi əlaqələr var. Qazaxıstanın təbii ehtiyatları Azərbaycan vasitəsilə tranzit olmaqla Avropaya, ordan da dünya bazarına çıxarılır. Həm ölkə başçısının Qazaxıstana səfəri, həm Qazaxıstan rəsmilərinin Azərbaycana səfəri zamanı verilən bəyanatlarda da bunlar hamısı göstərilir. Bu prosesləri biz eynilə digər Orta Asiya ölkələrinə də aid edə bilərik. Makron bilməli idi ki, bu ölkələri özünə möhkəm birləşdirən bağlara malik olan Türk Dövlətləri Təşkilatı kimi güclü siyasi - iqtisadi təşkilat var. Bu fonda Makronun keçirdiyi siyasət indidən uğursuzluğa düçar olub”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
