Blinkenin zəngi Azərbaycan XİN-in 27 mart bəyanatını yenidən gündəmə gətirdi...
Əli Mustafa: “Azərbaycan XİN-in haqlı etirazı ABŞ rəsmisinin zəruri zənglərini və izahlarını şərtləndirdi”
Aprelin 5-də Brüsseldə üçtərəfli ABŞ-Avropa Komissiyası-Ermənistan görüşünün hədəfləri və doğuracağı nəticələr ətrafında müzakirələr geniş vüsət alıb. Hətta vəziyyət o yerə çatıb ki, ABŞ- ın dövlət katibi Blinken
aprelin 3-də Prezident İlham Əliyevə zəng edərək, məlum görüşün Azərbaycan tərəfdə narahatlıq doğurduğuna dair xəbərlər aldığını və bu xüsusda məsələyə aydınlıq gətirilməsini vacib hesab etdiyini deyib.
Hələ Blinkenin telefon zəngindən əvvəl Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi görüşlə bağlı bəyanat yayaraq bildirib ki, Avropa İttifaqı və ABŞ tərəfindən bu kimi fəaliyyətlər açıq şəkildə birtərəfli və qərəzli xarakter daşıyır və ikili standart yanaşmasına əsaslanır.
Həmçinin qeyd olunub ki, sözügedən konfrans tam şəffaf şəkildə keçirilmir, regional inklüzivlikdən məhrumdur və regionda təşviq edilən və çox ehtiyac duyulan etimad quruculuğuna və inteqrasiyaya ziddir.
Bu konfrans erməni tərəfini xoş niyyətlə danışıqlara sövq etmək əvəzinə, regionda yeni bölücü xətlər və dırnaqarası təsir dairələri yaradır.
Blinken səviyyədə adamın görüşlə bağlı Prezident İlham Əliyevə zəng vurub izah verməsində bizim XİN-in zamanında verdiyi bəyanatın da rolu danılmazdır. Blinkenin zənginə səbəb həm də Azərbaycanın narahatlıq mövqeyini əks etdirən XİN-in məlum bəyanatı oldu. Məlum bəyanatda ifadə edilən dəqiq zərbələr Blinkenin zəng edib Brüssel görüşü ilə bağlı ətraflı məlumat verməsində nə dərəcədə mühüm rol oynadı?
Müstəqil siyasətçi Əli Mustafa “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, belə bir zəngin olması bir çox mətləblərdən xəbər verir: “Bu məsələnin belə inkişaf etməsi, konkret üçtərəfli görüş, o görüşün Azərbaycan tərəfindən qəbul olunmaması, ABŞ Dövlət katibinin zənglə izahat vermək təşəbbüsü, bütün bunlar hamısı onunla bağlıdır ki, Azərbaycan və Ermənistan uzun illərdir münaqişə gedən tərəflərdir, münaqişənin də əsas tərəfi Ermənistandır. Ermənistan heç bir əsası olmadan Azərbaycan torpaqlarına hücum edib, əhəmiyyətli bir hissəni işğal edib, 30 il işğal altında saxlayıb. Bu müddətdə də Fransa və Rusiya moderatorluq ediblər ki, məsələni həll etsinlər. 30 il ərzində təcavüzkar Ermənistanın bir addım da geri çəkilməsini təmin etməyiblər, bu təcavüzkarla təcavüzə məruz qalan Azərbaycanı eyni tutublar. Nəhayət, 2020 - ci ildə Azərbaycan tərəfi öz silahlı qüvvələrini gücləndirərək, təcavüzkarı ərazidən qovub çıxarıb. Münaqişə həll olub, qalıb xırda məsələlər. Belə bir vəziyyyətdə 30 il moderator olan dövlətlərin birtərəfli qaydada yalnız Ermənistanı himayə etməsi, onu silahlandırması Azərbaycanda haqlı narazılıq yaradır. Həm də dolayı yolla onu deməyə əsas verir ki, onlar Ermənistanın təcavüz yolu ilə yaratdığı vəziyyəti qoruyublar. Yenidən bu edilən təşəbbüslər Ermənistanı gücləndirməyə xidmət edir, bu da onun yenidən hücum etməsi anlamına gəlir. Ona görə də, Azərbaycan haqlı olaraq öz narazılığını bildirir. Bunları da anlayan ABŞ dövlət katibi Blinken Azərbaycana onu izah etməyə çalışır ki, onların məqsədi Ermənistanı gücləndirib, Azərbaycana hücum etməsini təmin etmək deyil. Onlar burda daha çox Rusiya ilə bağlı hədəflərinin olduğunu dilə gətirdilər. Ümumiyyətlə Azərbaycana qarşı o prosesin olmadığını dilə gətirirlər. Əlbəttə, burada Azərbaycan tərəfinin verdiyi bəyanat, bildirdiyi narazılıq da öz rolunu oynayır. Əvvəla, ABŞ-ın Azərbaycanla bir çox sahələrdə əməkdaşlığı var. Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sistemində rol alan faktorlardan biridir. Bizim də tərəfdaşlarımız, dostlarımız var. Hər halda, bütün bu qüvvələri də qarşısına almaq Amerikanın xarici siyasətinə uyğun deyil. Azərbaycan XİN-in haqlı etirazı, eyni zamanda ABŞ-ın təşəbbüslərinin bizdə qıcıq yaratması, bizim də haqlı olmağımız ABŞ rəsmisinin zəruri zənglərini və ya izahlarını şərtləndirmiş oldu. Mən yenə də düşünürəm ki, bütün bu proseslər Ermənistanın gücləndirilməsinə gətirib çıxaracaqsa, mütləq Ermənistan növbəti təcavüz aktlarını gerçəkləşdirməyə çalışacaq. Ona görə də, indiki mərhələdə Fransa və ABŞ addımlarına diqqət etməlidir. İlkin mərhələdə Azərbaycanın bəyanatlar verməsi, etirazlar etməsi növbəti mərhələlərdə preventiv tədbirlərlə əvəz oluna bilər. Bu da Ermənistanın növbəti dəfə güclənməsinə və təcavüzkarlıq təşəbbüslərini motivasiya edəcək bir səviyyəsinə gəlib çıxmasının qarşısını almasına təsir edəcək. Azərbaycan bu təhlükələri, yaranacaq risqləri nəzərə alaraq, hər zaman birtərəfli qaydada müdafiəsi və təhlükəsizliyi üçün zəruri olan tədbirləri görmək hüququna malikdir”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
