Şəbəkə marketlərin inhisarçılığı getdikcə daha ağır nəticələr verir...
Akif Nəsirli: “Market şəbəkələri rəqabətli fəaliyyət göstərsə idi…”
2023-cü ildə dünyada ərzaq qiymətləri 13,7 faiz, dekabr ayında isə illik ifadədə 10,1 faiz ucuzlaşıb. Bu haqda BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatının (FAO) icmalında bildirilib. Bu dönəmdə isə Azərbaycan bazarlarında bir sıra məhsulların bahalaşması müşahidə edilir.
Azərbaycan bazarında bahalaşmanın qeydə alınmasına səbəb kimi marketlər şəbəkəsi göstərilir. Danılmaz faktdır ki, bəzi pərakəndə ticarət şəbəkələrinin bazar payı çoxdur, bu da əsasən şəbəkə marketlərdir və onlar istədikləri qiymətləri tərtib edib, satırlar. Bu da sözsüz ki, müəyyən ucuzlaşmaya imkan vermir.
Ekspertlər hesab edir ki, inhisarçılıq meyllərinə qarşı mübarizə aparılmalıdır. Böyük bazar payı olan şəbəkə marketləri ilə müəyyən işlər aparılmalıdır ki, onlar qiymətləri diqtə etməsinlər.
“Ölkədə marketlər şəbəkəsi də inhisar altındadır, ümumi qiymət qoyulur və bu qiymətlər operativ şəkildə idarə edilmir”
Liberal İqtisadçılar İctimai Birliyinin sədri Akif Nəsirli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, ölkə iqtisadiyyatında inhisarçılığa son qoymaq üçün aşağı qurumların da mübarizə aparmasına zəmin yaranmalıdır. Bu da yuxarıdan gəlməlidir: “İnhisarçılığın aradan qaldırılması üçün müəyyən işlər görülməlidir. Ilk növbədə bununla bağlı qanun qəbul olunmalıdır. Qanun qəbul olunarsa, bu istiqamətdə proqramlar həyata keçirilə bilər. Deyim ki, bununla bağlı beynəlxalq təcrübədən də istifadə etmək olar. Məsələn, Qazaxıstanın inhisarçılıqla mübarizədə çox yaxşı təcrübəsi var. Bu təcrübələrdən istifadə etməklə şəbəkə marketlərinin inhisarçılığı ilə mübarizə aparmaq olar”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, ölkədə marketlər şəbəkəsi də inhisar altındadır. Ümumi qiymət qoyulur və bu qiymətlər operativ şəkildə idarə edilmir. Qiymətlər diqtə olunur. Məhsul bol olanda məhsulu ucuzlaşdırmaq, onun dövriyyəsini artırmaq üçün tədbirlər görmək fikrinə düşən subyekt olmur: “Market şəbəkələri rəqabətli fəaliyyət göstərsə idi, hər bir marketin özünün qiymət siyasəti olsa idi, buna cavabdeh şəxslər qiymətləri vəziyyətə uyğun tənzimləyə bilərdilər”.
Günel CƏLİLOVA