Ölkəmizə ət idxalı artıb - tələbat çoxalıb, ya yerli istehsal azalıb...
Kamran Məmmədli: “Ət idxalının son illər artması ölkə daxilində heyvandarlığın zəifləməsilə bağlıdır”
2024-cü ilin yanvar ayında Azərbaycana 8 milyon 542 min ABŞ dolları dəyərində 4 min 410 ton ət idxal olunub. Bu barədə Dövlət Gömrük Komitəsi məlumat yayıb.
Bildirilir ki, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə idxal edilən ətin həcmi 63.8 faiz və ya 1 718 ton, dəyəri isə 75 faiz və ya 3 milyon 660 min dollar artıb. Həmçinin cari ilin yanvarında Azərbaycan 32.66 min ABŞ dolları dəyərində diri heyvan ixrac edib. Bu isə dəyər ifadəsində ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 15.1 faiz daha çox deməkdir.
Ət idxalında kəskin artıma səbəb tələbatın çoxalmasıdır, yoxsa başqa səbəblər var?
“Kənardan gətirilən ət məhsulları maya dəyəri və qiymət baxımından ucuzdur, ancaq bu ətlər keyfiyyətsizdir”
İqtisadçı Kamran Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, ət idxalının son illər artması ölkə daxilində heyvandarlığın zəifləməsilə bağlıdır: “Bu gün örüş sahələrinin az olması heyvandarlığın inkişafı üçün yetərli deyil. Taxılçılığın və kənd təsərrüfatının digər strateji əhəmiyyətli, yəni ölkəyə valyuta gətirəcək, ixracımızı sürətləndirəcək sahələrinin inkişafı əsas götürüldüyü üçün bu sektor ikinci planda qalıb. Xüsusilə də yem bazasının az olması və heyvanların sağlamlığına xidmət edəcək dərman preparatlarının gətirilməsi və digər proseslərin baha başa gəlməsi heyvandarlığın saxlanılmasına və inkişafına mane olur, idxal amilini stimullaşdırır”.
K.Məmmədlinin sözlərinə görə, idxalın genişlənməsi təbiidir. Çünki yerli tələbatı ödəyə bilmirik. Kənardan gətirilən ət məhsulları maya dəyəri və qiymət baxımından ucuzdur. Ancaq bu ətlər keyfiyyətsizdir. İdxal edilən ət keyfiyyətcə yerli məhsulları əvəz edə bilmir: “Biz çox nadir hallarda mağazalarda xarici ət satıldığını görürük. İdxal edilən ət, əsasən, qapalı təşkilatların və digər dövlət müəssisələrinin ehtiyacları üçün istifadə edilir. İdxal nə qədər çox olsa da, bu? yerli ehtiyacları tam ödəyə bilmir. Əhali daha çox yerli heyvandarlıq məhsulları istehlak edir. Ona görə də qiymətlər günbəgün artır”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, yerli ət məhsullarının istehsalının inkişafı üçün mütləq şəkildə yem bazası və örüş sahələri olmalıdır. Hazırda Qarabağda kənd təsərrüfatı üçün yararlı torpaqların müəyyənləşməsi prosesi gedir və bu başa çatdırıldan sonra məhz heyvandarlıqla bağlı ayrılacaq sahələrin həcmi bəlli olacaq.
Günel CƏLİLOVA