Dünya Bankı Orta Dəhliz üçün Azərbaycanın etdiklərini tam görə bilmədi - Hesabat...
Vüqar Bayramov: “Ümumən, Orta Dəhlizlə bağlı hesabatda qeyd edilənlərin bir qismi doğrudur”
Dünya Bankının “Ticarət və Nəqliyyat üzrə Orta Dəhliz. 2030-cu ilə qədər yüklərin həcmini 3 dəfə artırmaq, səyahət vaxtını 2 dəfə azaltmaq üçün siyasət və strategiyalar” adlı hesabatı yayılıb.
Hesabatda layihəyə əngəl ola biləcək problemlər kimi bunlar göstərilir: dəhliz boyunca ölkələr arasındakı koordinasiya və menecmentin qənaətbəxş səviyyədə olmaması; Xəzər və Qara dənizlərdəki limanlarda əməliyyatların səmərəliliyinin aşağı olması; Dəhliz boyunca dəmiryolu infrastrukturundakı problemlər, xüsusilə sərhəd-keçid məntəqələrində gecikmələr; Dəhliz boyunca vahid rejimin olmaması və ayrı-ayrı ölkələrin nəqliyyat sistemlərinin inteqrasiya olunmaması; Sərhəd keçidlərində sənəd işlərinin çox, rəqəmsallaşmanın isə aşağı səviyyədə olması.
Orta Dəhlizin həm də Azərbaycandan keçdiyini nəzərə alsaq, hesabatda qeyd edilən problemlər nə dərəcədə akrualdır və reallığı əks etdirir?
“Ancaq bunu Azərbaycana da şamil etmək doğru deyil”
Məsələyə aydınlıq gətirən millət vəkili Vüqar Bayramov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Ümumən, Orta Dəhlizlə bağlı hesabatda qeyd edilənlərin bir qismi doğrudur. Ancaq bunu Azərbaycana da şamil etmək doğru deyil. Məsələlərə regional müstəvidən baxsaq görərik ki, Azərbaycan bu yöndə çox iş görüb. Ölkəmiz praktiki olaraq infrastrukturunu inkişaf etdirən və elektron sistemlərdən istifadə edən ölkələrdəndir. Eyni zamanda Azərbaycan, Qazaxıstan və Gürcüstan birgə tariflərin tətbiq edilməsi ilə bağlı razılıq əldə ediblər. Bundan başqa, Azərbaycanla Mərkəzi Asiya ölkələri arasında elektron gömrük sisteminin tətbiqi həyata keçirilməkdədir. Ona görə də sadalanan çatışmazlıqlar Azərbaycan və bütövlükdə regionda yerləşən bir sıra ölkələr üçün keçərli deyil. Ancaq nəzərə almaq lazımdır ki, Orta Dəhliz çoxsaylı ölkələrdən keçir. Həmin ölkələrdə belə texniki çatışmazlıqlar müşahidə edilir. Ancaq Azərbaycan Orta Dəhlizin reallaşmasına töhfə verən və bu istiqamətdə həm infrastrukturun, həm də elektron xidmətlər baxımından prosesi sürətləndirən ölkələrdəndir. Ələt Dəniz Limanının hazırda 15 milyon ton yük dövriyyəsinin 25 milyon tona, 100 min teukonteyner qəbulunun 500 min teukonteynerə çatdırılması üçün işlər görülür. Bu il həmin işlərin ikinci fazası başlayacaq. 2023-cü ildən limana investisiya qoyuluşları bununla bağlıdır. Limanların fəaliyyətini sinxronlaşdırmaq üçün Aktau-Kurık-Bakı və Poti limanları arasında müştərək işlər görülür”.
Vidadi ORDAHALLI