Dövlət proqramlarının keyfiyyəti və kompüter texnologiyaları...
Biz İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları (İKT) çağında yaşayırıq. Bu baxımdan, internetlə, kömpüterlə, yeni texnoloji nailiyyətlərlə əhatələnməyimiz təbiidir. Bu gün yerli telekanallarda elmi-kütləvi proqramların sayı çox olmasa da, yox da deyil.
Elmi-kütləvi, mədəni maarif proqramlarının hazırlanmasında sözsüz ki, kompüter texnologiyalarının rolu da az deyil. Elmi-kütləvi proqramlar elm və cəmiyyət arasında sözün həqiqi mənasında böyük bir körpüdür. Bu körpünü qurmaq üçün isə sözlə, mətnlə, çıxışla yanaşı mütləq mənada mükəmməl kompüter qrafikası da həlledici rol oynamalıdır.
İKT və proqramlar...
Məlumdur ki, İKT radio, televiziya, mobil telefonlar, kompüter və şəbəkə avadanlığı, peyk sistemləri və s., eləcə də onlarla birlikdə videokonfrans və distant təhsil kimi müxtəlif xidmətlər və cihazları əhatə edən hər hansı kommunikasiya cihazını əhatə edən ümumi termindir. İKT həm də analoq texnologiyanı və kommunikasiyanı ötürən istənilən rejimi əhatə edir.
Bilirik ki, bütün proqramların hazırlanmasında kömpüterin, informasiya kommünikasiya vasitələrinin rolu böyükdür. Mədəni-maarif proqramlarının da hazırlanmasında bu vasitədən istifadə olunur.
“İndi internet resursları vasitəsilə həmin proqramların...”
Ekspert İnam Hacıyev yazılarından birində “Elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqamları və onların inkişaf etdirilməsi, təşviqi üçün elmi-texniki tərəqqi, ələlxüsus internet şəbəkəsinin mövcudluğu böyük spektrdə imkanlar açır. Bu proqramların daha geniş, daha əhatəli yayılması üçün kifayət qədər böyük imkanlar mövcuddur. İndi internet resursları vasitəsi ilə həmin proqramların daha da geniş şəkldə canlandırılması mümkündür ki, buna xüsusi diqqət ayrılmalıdır. Xatırladığımız kimi, bir zamanlar, daha dəqiq desək, internet resurslarının hələ olmadığı bir dövrdə kitabxanalarda, mədəni-maarif ocaqlarında, klublarda, mədəniyyət və yaradıcılıq evlərində olduqca maraqlı kütləvi tədbirlər, tamaşalar, filmlər təqdim edilirdi, televiziya və radio vasitəsi ilə elmi-kütləvi, mədəni-maarifləndirmə proqramları kifayət qədər çox idi və bu proqramların təsir imkanları da təkzib edilə bilməz” - deyə qeyd edib.
Ekspertə görə, hazırda həmin televiziya və radio da öz növbəsində daha geniş imkanlar təklif edir və üstəlik internet resurslarından burada da istifadə mümkündür: “Diqqəti çəkən ən vacib məqamlardan biri də ondan ibarətdir ki, kommersiya xarakterli proqramlara televiziya və radiolarda daha geniş diqqət ayrılması əvəzinə, məhz elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqramlarına yer ayrıla bilər və bunun da müsbət nəticəsi təkzib edilə bilməz. Şübhəsiz ki, kitabın, kitabxananın, elmin, mədəniyyətin təbliğinə televiziyalar xüsusi yer ayırmalı, şou xarakterli proqramların əvəzinə kütləvi xarakter daşıyan maarifçilik əhəmiyyətli proqramlar təqdim olunmalıdır.
Vətən müharibəsindən, Azərbaycanın qələbəsindən, zəfərindən sonra davamlı olaraq elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqramlarının hazırlanması üzərində ciddi şəkildə işlənilməlidir. Cəbhədə döyüşlər bitsə də, informasiya müharibəsində mübarizə hələ də davam edir və edəcək də. Bunun üçün cəmiyyətimiz daha da təkmilləşməli, dünya görüşü artırılmalı, savadlanmalı, istər Azərbaycan cəmiyyəti, istərsə də bütövlükdə dünya ictimaiyyəti hərtərəfli informasiya ilə təmin edilməlidir. Bu məqsədlə də əlbəttə ki, elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqramlarının inkişaf etdirilməsinə, hətta yenilərinin belə hazırlanması öz aktuallığını qoruyur”.
Ekspert hesab edir ki, internet platformalarından istifadə edərək müxtəlif maarifləndirci proqramlar təqdim etmək olar.
Şübhəsiz ki, hər bir hadisənin canlandırılmasında da kompüter proqramlarının xüsusi yeri var. İstənilən proqramın, layihənin təqdim edilməsi üçün onun əhatəli hazırlanması vacibdir.
Bu məsələ həddən artıq aktual olduğu və bütün yaradıcılıq sahələrini əhatə etdiyi üçün elm, mədəniyyət, maarif sahəsində çalışanlar onunla bağlı fikir bildirirlər. Məsələn, tanınmış təhsil eksperti Kamran Əsədov müsahibələrindən birində “hazırda televiziya və radio da daha geniş imkanlar təklif edir. Üstəlik internet resurslarından burada da istifadə mümkündür. Diqqəti çəkən ən vacib məqamlardan biri də ondan ibarətdir ki, kommersiya xarakterli proqramlara televiziya və radiolarda daha geniş diqqət ayırmaqdansa, məhz elmi-kütləvi, mədəni-maarif, təhsil proqramlarına önəm verilə bilər. Şübhəsiz ki, kitabın, kitabxananın, elmin, mədəniyyətin təbliğinə televiziyalar xüsusi yer ayırmalı, şou xarakterli proqramların əvəzinə kütləvi xarakter daşıyan maarifçilik əhəmiyyətli proqramlar təqdim olunmalıdır” - deyə bildirib.
Bu gün internet resursları, kömpüter imkanları bizə şərait yaradır ki, öz müxtəlif yönlü proqramlarımızı daha yüksək səviyyədə təqdim edək. Kopmüterin olması proqramların lazımı formada cilalanıb ortaya çıxarılmasına imkan verir. Bizim nə qədər elmi-kütləvi, mədəni-maarif proqramlarımız var ki, onarın ərsəy gəlməsi üçün kompüter imkanlarından istifadə edilir. Əlbəttə, Mədəniyyət Naziriyinin, Elm və Təhsil Nazirliyinin, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həyata keçirdiyi elmi-kütləvi, mədəni-maarif proqramlarının cəmiyyətə təqdimatı üçün kompüterin imkanlarından geniş istifadə olunur. Əlbəttə, yeni çağda bu sahəni TV-siz, kompütersiz, İKT-siz təsəvvür etmək olmur. Bu bizim maarifçilik işimiz üçün çox yararlıdır.
İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
