Avropa Şurası 7 fevral seçkilərinə ziddiyyətli münasibətlərin içində itib-batır...
Sahil İsgəndərov: “Bilirsiz ki, belə qurumlarda “yaxşı dayı”, “pis dayı” kontekstindən çıxış edirlər”
Avropa Şurasının Baş katibi Mariya Peyçinoviç Buriç Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə təbrik məktubu ünvanlayıb.
Avropa Şurasının Baş katibi İlham Əliyevi yenidən Prezident seçilməsi münasibətilə təbrik edib. Amma AŞPA səsvermə ərəfəsində Azərbaycana böyük təzyiqlər göstərdi, qarayaxma kampaniyası həyata keçirdi. Bunlar Avropa Şurasının eyni qurumudur. Bu məsələdə baş katib və Parlament Assambleyası fərqli-fərqli mövqe tutub. Bunların fərqli mövqe nümayiş etdirmələrinin səbəbi nədən ibarətdir?
“Bu qurumlarda Azərbaycanda keçirilən seçkilərə fərqli və bir-birinə zidd olan yanaşmalara rast gəlirik, amma o mövqelərin arxasında dayanan məqsədləri görürük”
Politoloq Sahil İsgəndərov “Bakı-Xəbər”ə şərhində “Əslində Avropa Şurasının baş katibinin İlham Əliyevi yenidən Prezident seçilməsi münasibətilə təbrik etməsi, ən azı, protokol qaydalarından, yaxud etiket qaydalarından irəli gələn bir məqamdır. Amma burada söhbət əsasən daha çox İlham Əliyev kimi təcrübəli, strateji düşüncəyə malik bir şəxsə verilən qiymətdən gedir. Yeri gəlmişkən, istər xanım Buriç, istərsə də Avropa qurumlarının rəhbərlərinin hamısı həm bir Prezident və siyasi fiqur kimi İlham Əliyevin, həm də Azərbaycanın əhəmiyyətini çox yaxşı dərk edirlər. Özü də təkcə regional səviyyədə yox, həm də Avropanın bir sıra problemlərinin həlli məsələsində bunu çox gözəl anlayırlar. Ona görə də onun Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevi növbəti qələbəsi münasibətilə təbrik etməsi məntiqi baxımdan çox düzgündür. Onu da qeyd edək ki, ondan əvvəl Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelin özünün Azərbaycan Prezidentini təbrik etməsi, ümumiyyətlə bir sıra məsələlərlə bağlı İlham Əliyevin dəstəyinə ümid etdiyini bildirməsi də bir göstəricidir. Sözsüz ki, bu kontekstdə Avropa Şurası rəhbərinin bu təbriki çox düzgün addımdır. Əlbəttə, burada bir məqam var ki, Azərbaycanla və Azərbaycanın prezidenti ilə onlar başqa cür davrana bilməzlər. Onlar yaxşı bilirlər ki, Azərbaycanla diqtə, təzyiq dili ilə danışmaq onlara heç nə verməyəcək. Əksinə, Azərbaycanın manevr imkanları onların imkanlarından qat-qat genişdir, böyükdür”-deyə bildirdi.
S.İsgəndərovun sözlərinə görə, artıq Azərbaycan regionda sülhə, sabitliyə və təhlükəsizliyə birbaşa qarant kimi çıxış edir, bunlar hamısı nəzərə alınır. “O ki qaldı AŞPA-nın bir qrup deputatının təhriki ilə hazırlanan qərəzli bəyanata, bu, AŞPA-nın daxilindəki ab-havadan irəli gəlir. Bu qurumun özündə belə bir prosedur qayda var, 30-40 deputatın dəstəyi kifayətdir ki, götürüb hansısa bir dövlətə qarşı qərəzli qətnamə qəbul etsinlər. Artıq o qaydalara yenidən baxılması zəruridir. Tutaq ki, 750 nəfər üzvü olan bir qurumda 30-40 nəfərin sözü ilə qərar qəbul edilir. Bu isə heç bir məntiqə uyğun deyil.
Azərbaycanda keçirilən növbədənkənar prezident seçkilərindən əvvəl müəyyən təzyiq cəhdləri var idi ki, Azərbaycan da bunu birdəfəlik dəf etdi. Yüksək şəkildə öz mövqeyini ortaya qoydu ki, əgər belə gedərsə Azərbaycan özü artıq AŞPA-dan ümumiyyətlə çıxa bilər. Bununla da Azərbaycan heç nə itirməyəcəkdi, onlar itirəcəkdi. Yeri gəlmişkən, belə məsələlər çox sirayətedicidir. Yəni bir dövlət, beş dövlət o qurumu tərk etdikdən sonra Avropa dövlətləri qalacaq, onlar öz ölülərini ağlamaqla məşğul olacaq” - deyə S.İsgəndərov qeyd etdi.
Avropa qurumlarında Azərbaycana baxışda ziddiyyətli məqamların olduğunu deyən S.İsgəndərov hesab edir ki, bu həmin qurumlarda təmsil olunan qrupların maraqları ilə bağlıdır. “Çox təəssüf, belə qurumlarda müəyyən qrup adamlar var ki, antiazərbaycan mövqeyindən çıxış edirlər. Amma hesab etmirəm ki, AŞPA-da, yaxud Avropa Şurasında, başqa təşkilatlarda olan şəxslərin hamısı antiazərbaycan mövqeyindədir. Bu qurumlarda Azərbaycanda keçirilən seçkilərə fərqli və bir-birinə zidd olan yanaşmalara rast gəlirik, amma o mövqelərin arxasında dayanan məqsədləri də görürük. Qeyd etdiyim kimi, orada müəyyən qruplaşmalar var, amma onların da bir çoxlarının, belə deyək, nə ermənilərə, nə də Ermənistana canları yanır. Sadəcə olaraq, onlar erməni diasporundan aldıqları ianələri doğrultmalıdırlar. Eyni zamanda, vaxtaşırı olaraq Avropa qurumları təzyiq cəhdləri kontektində “işləyib”, onun əvəzini öz “fəaliyyətləri” ilə ödəməlidirlər. Məsəlinin bu tərəfi də var. Bilirsiz ki, belə qurumlarda “yaxşı dayı”, “pis dayı” kontekstindən çıxış edirlər. Görürsüz, onlar pisdir, amma bu o demək deyil ki, hamı pisdir, burada sizin mövqeyinizi dəstəkləyənlər, Azərbaycanın əhəmiyyətini başa düşənlər var. Avropa Şurasının, eləcə də digər beynəlxalq və regional qurumların rəhbərliyi öz divarları arasında gedən belə oyunlara son qoymalıdır. Əgər onlar buna son qoymurlarsa, son qoya bilmirlərsə, yaxud özləri pərdə arxasından belə prosesləri dəstəkləyirlərsə, belə prosesləri gündəmə gətirirlərsə, demək ilk növbədə bundan onların özlərinin nüfuzuna xələl gəlir. Azərbaycanın oradan çıxıb getməsi AŞPA-ya hansı başucalığı gətirə bilər? AŞPA fikirləşirdi ki, orada Azərbaycan nümayəndə heyətinin sözünə, səsvermə hüququna məhdudiyyət qoyacaqlar, Azərbaycan da reaksiya verməyib cəzalandırılmış uşaq kimi küncdə dayanacaq. Amma sərt mövqeyi göstərdi ki, Azərbaycan o ölkələrdən deyil. Ermənistan və digər ölkələr o ölkələrdən ola bilər. Nəyin bahasına olursa olsun, Avropanın yedəyində getməyə çalışan ölkələr bunu edə bilər, bunu özləri üçün məqbul saya bilərlər, amma Azərbaycan bunu məqsbul saya bilməz. Bu baxımdan, düşünürəm ki, əlbəttə, Buriçin Azərbaycan Prezidentini təbrik etməsi çox normal və məntqili bir haldır. Bu, daha çox Avropa Şurasının maraqlarından irəli gəlir. Azərbaycan da birmənalı şəkildə həmişə öz mövqeyini ortaya qoyub ki, bütün münasibətlər adekvat olacaq”-deyə politoloq vurğuladı.
İradə SARIYEVA
