İrəvanda ATƏT PA-nın sessiyası? - Təhlükəsizliyə və demokratiyaya ironiya...
Elşən Manafov: “Aİ Azərbaycanı məhz Brüssel formatında danışıqlara cəlb etməyə və ona öz şərtlərini qəbul etdirməyə can atır”
Bir neçə gündən sonra İrəvan Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının Parlament Assambleyasının əsas müzakirə məkanına çevriləcək.
Ermənistan parlamentinin yaydığı məlumata görə, ölkəyə 50-yə yaxın dövlətdən 300 nümayəndə gələcək. Tədbirə ev sahibliyini Ermənistan parlamenti edəcək. Əsas sessiyalarından biri olan ATƏT PA-nın payız sessiyası noyabrın 18-20-də İrəvanda keçiriləcək. Ermənistan Milli Assambleyası hələ yayda ərizə verib və Parlament Assambleyasının payız sessiyasına nümayəndə heyətini Ermənistanda qəbul etməyə hazır olduğunu bildirib.
Proseslərin indiki vaxtında, yəni Ermənistan-Rusiya münasibətlərinin kəskinləşdiyi, Ermənistanın Azərbaycanla sülh sazişini imzalamaqdan bütün vasitələrlə, müxtəlif bəhanələrlə yayındığı, sazişlə bağlı mümkünsüz şərtlər irəli sürdüyü, pozuculuq etdiyi vaxtda ATƏT PA-nın toplantısını İrəvana salmağın mənası nədir?
“Ermənistanı Rusiyanın təsir orbitindən çıxarmaq üçün, istisna deyil ki, bu sessiyada İrəvanın...”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən politoloq Elşən Manafov buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “ATƏT PA-nın payiz sessiyasının bu ilin noyabrında Ermənistanda keçirilməsi barədə qərar bu qurumun yay sessiyası zamanı Kanadanın Vankuver şəhərində qəbul edilib. Qərarın qəbul olunmasına Ermənistanın ATƏT-ə müraciət edərək payiz sessiyasının keçirilməsi üçün ev sahibliyi etməyə hazır olması barədə 30 iyun tarixli müraciəti olub. Qeyd etmək yerinə düşər ki, bu sessiyanın daha əvvəl Səmərqənddə keçirilməsi barədə razılıq əldə edilib. Lakin Özbəkistan 2023-cü ilin fevralında ATƏT-ə müraciət edərək, siyasi səbəblərdən sessiyanın burada keçirilməsinin arzuolunmaz olduğunu bəyan edib. Sessiya Azərbaycanın Qarabağ üzərində dövlət suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün artıq de-fakto da bərpa olunmasından sonra keçirilir. Digər tərəfdən, Ermənistanın Rusiya ilə münasibətlərində eskalasiyanın artması da, istisna deyil ki, sessiyanın müzakirə etdiyi məsələlər sırasında ola bilər. Bir müddət əvvəl Avroittifaqın Ermənistan diasporasının lobbiçilik fəaliyyəti nəticəsində Azərbaycanı ermənilərə qarşı soyqırım və etnik təmizlmə siyasətinin aparılmasında ittiham edən qətnamənin qəbul olunması faktını nəzərə alsaq, ATƏT-in də belə bir mövqe sərgiləyəcəyini istisna etmək olmaz. Bundan əlavə, Ermənistan Azərbaycanı etnik təmizləmədə ittiham edərək, onu Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinə də verəcəyini bildirib. Güman edirik ki, erməni tərəfi belə bir iddia ilə çıxış etdiyini ATƏT PA-nın nəzərinə çatdıraraq geosiyasi dividend də əldə etməyə çalışacaq. Nəzərə almaq lazımdır ki, ATƏT PA-nın payiz sessiyası Ermənistanin baş naziri Paşinyanın bir neçə gun əvvəl Parisdə Fransa prezidenti Makronla apardığı danışıqlardan sonra baş tutacaq. Parisdə Makronla danışıqlar zamanı Paşinyan Qarabağ münaqişəsinin həlli məqsədilə ATƏT-in Minsk Qrupunun fəaliyyətinin bərpasına ehtiyacın yaranması barədə fikirlər söyləyib. Yəqin ki, erməni tərəfi ATƏT tribunasından bu fikri yenə səsləndirməyə cəhd göstərəcək. Bu isə bir daha göstərir ki, Paşinyan Azərbaycanla danışıqların imitasiyasını yaradir və bəyanatlarında səmimi deyil. Digər tərəfdən, Aİ Azərbaycanı məhz Brüssel formatında danışıqlara cəlb etmək və ona öz şərtlərini qəbul etdirməyə can atır. Nəhayət, Ermənistanı Rusiyanın təsir orbitindən çıxartmaq üçün, istisna deyil ki, bu sessiyada İrəvanın “suveren siyasətinə” dəstək məqsədli anti-Rusiya məzmunlu fikirlər səsləndiriləcək. Bütövlükdə, ATƏT-in qəbul etdiyi qərarların icra mexanizmləri yoxdur. Onlar daha çox tövsiyə xarakterlidir və deklarativ mahiyyət kəsb edir. Azərbaycan artıq bu sessiyanın işində iştirak etməyəcəyini rəsmən bəyan edib. Bu da növbəti dəfə bizim müstəqil siyasət yeritmək əzmimizin göstəricisidir”.
Vidadi ORDAHALLI
