Bizdə orta əmək haqqı gürcülərdən və ermənilərdən aşağıdır - niyə?..
Fuad İbrahimov: “İqtisadiyyatı təmsil edən dövlət qurumları məsələlərə daha ciddi yanaşmaqla ortaya iş qoymalıdılar”
Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı bütün qonşu ölkələrdən aşağıdır. Bu il yanvarın 1-də Azərbaycanda muzdla çalışan işçilərin sayı 1741,8 min nəfər olub. Onlardan 899,1 min nəfəri dövlət, 842,7 min nəfəri isə özəl sahədə çalışır.
Orta aylıq əmək haqqı 933,8 manat olub. Dövlət Statistika Komitəsinin açıqlamasına görə, orta aylıq əmək haqqı əvvəlki ilə nisbətən 11,2 faiz artıb.
Müqayisə üçün qeyd edək ki, Gürcüstan Statistika İdarəsinin məlumatına görə, bu ölkədə 2023-cü ildə orta aylıq əmək haqqı 1716.6 lari (1100 manat) olub. Bu, 2022-ci ilə nəzərən 18.7 faiz artım deməkdir. Ermənistanda isə bu 265,052.000 dramdır. (1117 manat). Bu ölkədə də 2023-cü ilin ikinci yarısı orta aylıq əmək haqqında cuzi artım olub.
Maraqlıdır, Azərbaycan niyə bu ölkələrdən geridir? Necə etmək lazımdır ki, bizdə bu göstəricilər qonşu ölkələrlə müqayisədə yüksək olsun?
“Bizdə orta aylıq əmək haqqı ilə bağlı məlumatlar daha çox dövlət sektorunda çalışan işçilərin hesabına formalaşır”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən iqtisadçı-ekspert Fuad İbrahimov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bunu müəyyən amillərlə əlaqələndirdi: “Əvvəla, iqtisadçı olaraq hər zaman maaşların, təqaüdlərin, müavinətlərin artırılmasının tərəfdarı olmuşam. Yəni qədərində yüksək olmasını istəmişəm. O ki qaldı Cənubi Qafqaz ölkələrinin orta aylıq əmək haqlarının statistikasının müqayisəsinə, burada bir sıra məsələlərə diqqət etmək lazımdır. Belə metodologiyalar hardasa əsaslı fikir formalaşdırmaya bilir. Yəni peşəkar iqtisadçılar bilir, amma sıravi insanlar baxanda fərqli düşünür. Birincisi, nəzərə almaq lazımdır ki, əhalinin sayına nisbətdə bu, tamam fərqli göstəricidir. Məsələ ondadır ki, Azərbaycan əhalisi Ermənistandan 3 dəfədən çoxdur. O cümlədən, Gürcüstandan da çoxdur. Bu, nöqteyi-nəzərdən orta aylıq əmək haqqı göstəricisində fərq yaranır. Yəni belə bir görüntü formalaşa bilir. Ancaq hesab edirəm ki, bu formatda da region lideri, iqtisadi cəhətdən inkişaf etmiş ölkə olaraq bu göstəricilərlə həmin ölkələri üstələməyə kifayət qədər imkanlarımız var. Hesab edirəm ki, bu seçkidən sonra hökumətin iqtisadi korpusu yanaşmanı dəyişməlidir. İqtisadiyyatı təmsil edən dövlət qurumları məsələlərə daha ciddi yanaşmaqla ortaya iş qoymalıdılar. Bir çox müəssisələrin işləməsinə, əsasən də yeni açılan sənaye müəssisələrinə diqqət yetirib həqiqi iş yerlərinin açılması ilə bağlı bir şəffaf rəqəmlərə çıxmağa nail ola biləcəklər. Bu nöqteyi-nəzərdən hesab edirəm ki, prosesə belə yanaşmaq lazımdır. Bir məqamı da qeyd edim ki, Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı ilə bağlı məlumatlar daha çox dövlət sektorunda çalışan işçilərin hesabına formalaşır. Ancaq yaxşı olardı ki, bu, özəl sektorun hesabına formalaşsın. Deməyim odur ki, özəl sektorda olan orta əmək haqqı bunun əsasını təşkil etsin. Çünki özəl sektorda məvaciblər yüksəkdir. Məsələn, Gürcüstanda özəl sektorda verilən orta aylıq əmək haqqı əsas götürülür. Gürcüstanda özəl sektorun çəkisi heç də dövlət sektorunun çəkisindən geri qalmır. Bu göstəricilər üzrə özəl sektor dövlət sektorunu üstəliyir”.
Vidadi ORDAHALLI
