Norveç neft sektorumuzdan niyə getdi? - Həm də payını ucuz sataraq getdi...
Rəsul Cahangirli: “Neft hasilatı əvvəlki illərlə müqaisədə xeyli azaldığı üçün bu, şirkətin gəlirlərinə mənfi təsir göstərib”
Norveçin “Equinor” enerji şirkəti 2024-cü ildə ölkədəki aktivlərini Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinə (SOCAR) satmaq üçün razılaşmanı imzalamağı planlaşdırır.
Bu barədə şirkətin 2023-cü ilin dördüncü rübü üzrə hesabatında bildirilib. Hesabatda qeyd edilir ki, ötən ilin sonunda “Equinor” Azərbaycandakı layihələrdən planlaşdırılan çıxışı ilə bağlı 310 milyon ABŞ dolları zərər edib.
Məlumat üçün qeyd edək ki, 2023-cü il dekabrın 22-də “Equinor” Azərbaycandakı aktivlərini satmaq üçün SOCAR ilə müqavilə bağlayıb. Sövdələşməyə görə, “Equinor” SOCAR-a “Azəri-Çıraq-Günəşli” blokunun işlənməsi layihəsində 7.27 %, Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərində 8.71 %, “Qarabağ” yatağının işlənməsi layihəsində isə 50 % satıb.
Maraqlıdır, Norveç şirkəti Azərbaycandan niyə getdi?
“2010-cu illə müqayisədə Azərbaycanda neft hasilatı 20 milyon tona qədər azalıb”
Sözügedən məsələyə aydınlıq gətirən ekspert Rəsul Cahangirli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bunu əsasən şirkərin gəlirlərinin azalması ilə əlaqələndirdi: “Əvvəla, “Equinor”un əvvəlki adı “Statoil” idi. “Equinor”dövlətə bağlı şirkət hesab olunur. Bu şirkətin öz paylarını satacağı ilə bağlı məlumatlar hələ ötən ilin əvvəllərində var idi. Problem ondadır ki, Azərbaycanda neft hasilatı əvvəlki illərlə müqayisədə xeyli azaldığı üçün bu, şirkətin gəlirlərinə mənfi təsir göstərib. Çünki “Equinor”un 2023-cü ilin dördüncü rübündə təbii qaz qiymətlərinin aşağı düşməsi ilə xalis mənfəəti üç dəfə azalıb. Məhz bu səbəbdən şirkət paylarının satışını qətiləşdirdi. Oktyabr-dekabr aylarında şirkətin xalis mənfəəti bir il əvvəlki 7,897 milyard dollarla müqayisədə 2,608 milyard dollar təşkil edib. Dəqiqləşdirilmiş mənfəət 17,01 milyard dollardan 8,68 milyard dollara düşüb. Nəticədə “Equinor”un gəliri 15 faiz azalaraq 28,84 milyard dollar olub. Şirkətin son rübdə gündəlik hasilatı bir il əvvəlki 2,046 milyon barreldən 2,197 milyon barrel neft ekvivalentinə qədər - 7 faiz artıb. Eyni zamanda karbohidrogenlərin orta satış qiyməti 6 faiz ucuzlaşıb. Biz nəzərə almalıyıq ki, 2010-cu illə müqayisədə Azərbaycanda neft hasilatı 20 milyon tona qədər azalıb. 2010-cu ildə ölkədə neft hasilatı 50 milyon ton idisə, hazırda bu rəqəm 30 milyon ton ətrafındadır. Xəzərin ən dərin qatlarından neftin hasil edilməsi isə onun maya dəyərinin artmasına öz təsirini göstərir. Ona görə də xarici şirkətlər belə olan halda öz paylarını satmağa üstünlük verirlər”.
Vidadi ORDAHALLI
