Ümumi ixracımızda qeyri-neft payı cəmi 10 faizdir - ermənilər, gürcülər bizdən irəlidədir...
Vüqar Bayramov: “Gürcüstan və Ermənistanda qeyri-neft ixracatı anlayışı yoxdur”
Ötən il Azərbaycanın ümumi ixracı 33,9 milyard dollar olub və bunun 3,3 milyard dolları qeyri-neft sektorunun payına düşüb. 2023-cü il ərzində ixrac edilən qeyri-neft sektoruna aid malların siyahısında elektrik enerjisi (402,5 milyon dollar) birinci, pambıq (123,7 milyon dollar) ikinci, qızıl (162,8 milyon dollar) üçüncü, pomidor (162 milyon dollar) isə dördüncü olub.
2026-cı ilə qədər qeyri-neft ixracının 5 milyard dollara qədər artırılması planlaşdırılır. Cənubi Qafqazda həm Gürcüstanda, həm də Ermənistanda qeyri-neft ixracı həcmi Azərbaycanla müqayisədə çoxdur. Ölkəmizin ümumi ixracımızda qeyri- neft payı cəmi 10 faizdir. Bizdə niyə bu sahənin ixrac həcmi ümumən belə aşağıdır? Halbuki, regionda ən çox əhalisi olan Azərbaycandır. Bununla bağlı hansı işlər görülməlidir?
“Beynəlxalq standartlara uyğun məhsul istehsalını genişləndirməliyik ki, qeyri-neft ixracının həcmi artsın”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən millət vəkili Vüqar Bayramov bununla bağlı bir sıra məqamlara toxundu: “Əvvəla, Gürcüstan və Ermənistanda qeyri-neft ixracatı anlayışı yoxdur. Çünki bu ölkələr neft-qaz ixrac etmirlər. Bu baxımdan onlarda ümumi ixrac anlayışı var. Ancaq təbii ki, Azərbaycanda qeyri-neft ixracatının artırılması prioritetdir. Çünki nəticə etibarilə 2022-2026-cı il strategiyasında da qeyri-neft ixracatının artırılması ilə bağlı konkret hədəflər müəyyənləşdirilib. Növbəti iki ildə ümumi qeyri-neft ixracatının 5 milyard dollara çatdırılması hədəflənir. Son statistik rəqəmlər göstərir ki, qarşıya qoyulan hədəfə nail olmaq mümkün olacaq. Bunun üçün ən vacib məqamlardan biri standartların tətbiq edilməsidir. Sözügedən məsələ Milli Məclisdə də müzakirə olunub. Xüsusən də nəzərə alsaq ki, həm ərzaq məhsullarının, o cümlədən emal edilmiş ərzaq məhsullarının ixracı üçün yeni bazarlara çıxış imkanı çox vacibdir. Bu bazarın tapılması və əsasən də Avropa İttifaqı, körfəz ölkələri bazarlarına ərzaq məhsulların ixrac edilməsi imkanları var. Bunun üçün də standartların tətbiqi və buna uyğun olaraq məhsul istehsal etməkdir. Yəni beynəlxalq standartlara uyğun məhsul istehsalını genişləndirməliyik ki, qeyri-neft ixracının həcmi artsın. Digər mühüm məqam neftdən istifadə etməklə əslində emaledici məhsulların istehsalının artırılmasına nail olmaqdır. Bununla bağlı həm kimya, həm də digər sənaye sahələrində məhsul istehsal etmək üçün imkanlar var. Qonşu ölkələrdə bu məhsulları realizə etmək üçün bazarlar da mövcuddur. Xüsusən həmin ölkələrdə kimya məhsullarına tələb yüksəkdir. O üzdən, həm standartların tətbiq edilməsi, həm emaledici məhsulların istehsal və ixracatının artırılması ümumi qeyri-neft ixracı həcminin çoxalmasına gətirib çıxara bilər”.
Vidadi ORDAHALLI
