“Suxari” nədir ki, onu da xaricdən alırıq?..
Kamran Məmmədli: “Bütün sahələrdə, o cümlədən “suxari” ilə bağlı yerli istehsaldan çox idxala üstünlük verirlər, bu isə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyini təhdid altında qoyur”
“Suxari”, yəni çörək qurusu hələ qədimdən müharibəyə gedən döyüşçülərin strateji ərzağı olub. Çörək, yemək imkanı olmayanda, “suxari” ilə güc tapıblar. “Suxari”də nəmin, rütubətin olmaması onun həzmini asanlaşdırır, uzun müddət toxluq verir.
Dietik məhsul olaraq həm insanın çörəyə olan nəfsini təmin edir, həm də iştahı kontrol edir. Eyni zamanda çəki yaratmır.
“Suxari” tibb yaranandan aktiv olaraq bir çox müalicə pəhrizlərinə və qidalanma cədvəlinə daxil edilib.
Onu da qeyd edək ki, “suxari”nin hazırlanma texnologiyası elə də çətin deyil, olduqca rahatdır. Buna baxmayaraq, adıçəkilən məhsul ölkəmizə idxal olunur. Məlumat üçün bildirək ki, 2023-cü ilin yanvar-noyabr aylarında Azərbaycana 583.81 ton həcmində və 1 094 min dollar dəyərində “suxari”, eləcə də qızardılmış çörək idxal olunub. Sözügedən məhsullar ölkəmizə MDB ölkələrindən Belarusdan, Ukraynadan, Modovadan, Rusiyadan, Qazaxıstandan, qonşu Türkiyədən və İrandan, Avropa ölkələrindən Almaniyadan, İtaliyadan, Polşadan, Portuqaliyadan, Yunanıstandan, eləcə də Birləşmiş Ərəb Əmirliyindən və Qətərdən idxal edilir.
Xatırladaq ki, Azərbaycan Nazirlər Kabineti bu ilin yanvar ayının 16-da “İdxal mallarını yerli istehsal (emal) malları ilə əvəz edəcək qida (ərzaq) məhsullarının Siyahısı”nın təsdiq edilməsi haqqında 22 saylı qərar qəbul edib. Qərara əsasən, idxal olunan məhsullar sözügedən siyahıya daxil edilib.
Maraqlıdır, Azərbaycan istehsal prosesi sadə olan “suxari”ni niyə xaricdən alır?
“Mağazalarda satılmayan çörəklər zavoda geri qaytarılır və təkrar istehsala yönəldilməklə, adi “suxari” və qızardılmış çörək hazırlamaq olur”
Iqtisadçı Kamran Məmmədli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, ölkəyə idxal olunan qida məhsulları çoxluq təşkil edir. İstənilən halda yerli istehsalı artırmaq və xaricdən asılılığı azaltmaq lazımdır. Amma təəssüf ki, idxal sahibkar üçün daha səmərəli görünür. Bütün sahələrdə, o cümlədən “suxari” ilə bağlı yerli istehsaldan çox idxala üstünlük verirlər. Bu isə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyini təhdid altında qoyur. “Suxari” elə bir məhsuldur ki, hazırlanma texnologiyası elə də çətin deyil. Adətən mağazalarda satılmayan çörəklər zavoda geri qaytarılır və təkrar istehsala yönəldilməklə, adi “suxari” və qızardılmış çörək hazırlamaq olur. İstənilən ölkənin daxilində yerli tələbat qədər istehsal etmək mümkündür. Hökumət bu cür sahələrin inkişaf etdirilməsinə, idxalının azalmasına çalışmalıdır”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, bizdə yerli istehsalda inkişaf yoxdur. İstənilən məhsulun istehsalı, o cümlədən, “suxari” çeşidləri hazırlamaq, qablaşdırmaya diqqət etmək lazımdır. Daxili istehsalı inkişaf etdirmək lazımdır. Belə olarsa həm bazarda qiymətlər sərfəli olar, həm də işsiz əhalinin sayı azalar.
Günel CƏLİLOVA
