Azərbaycandan aqrar islahat istəyən Avropanın özü fermer etirazlarından dağılır...
Aydın Hüseynov: “Avropa İttifaqında yanlış aqrar siyasət yeridilir”
Artıq neçə müddətdir ki, Avropanın bir sıra ölkələrində fermerlər etiraz aksiyaları keçirir. Fermer hərəkatı Avropada az qala bütün ölkələri bürüyüb. Fransadan, Almaniyadan, Hollandiyadan, İtaliyadan olan femerlər Brüsseldə yerləşən Avropa İttifaqı mərkəzinin qarşısına yığışıb etiraz edirlər.
Etirazların əsas motivi kənd təsərrüfatı siyasəti ilə bağlıdır: aqrar məhsulların tənzimlənməyən idxalı, daxili bazarın qorunmaması, fermerlərin mənafeyinin lazımı qədər müdafiə olunmaması və s. Fermerlər açıq deyirlər ki, onlarla bağlı olan qanunları kənd təsərrüfatından xəbəri olmayan kostiyumlu məmurlar verməməlidir. Fermerlərin içindən çıxan və aqrar sahəyə bələd olan şəxslər bu qanunları hazırlamalıdır.
Bir vaxtlar Azərbaycanla Ümumdünya Ticarət Təşkilatı arasında gedən danışıqlarda mübahisə doğuran məqamlardan biri də kənd təsərrüfatına dövlətin dotasiya ayırması ilə bağlı idi. ÜTT bunun minimuma endirilməsini istəyir. Məhz buna görə Azərbaycan ÜTT ilə əməkdaşlıq sazişini bugünə qədər imzalamayıb. Azərbaycan öz mövqeyində qalıb, ÜTT isə dotasiyanın azaldılmasını tələb edir. Dotasiya azaldılsaydı, ölkəmizin kənd təsərrüfatı Avropanın aqrar sektorunun gününə düşərdi. Bu gün Avropada baş verənlər bir daha sübut edir ki, Azərbaycan təkcə ÜTT-yə daxil olmaq xatirinə o ölkələrin şərtlərini qəbul edəsi deyildi. Yəni dotasiyaları azaldıb fermerləri taleyin hökmünə buraxmadı. Ucuz malları ölkəyə buraxıb yerli aqrar istehsalı çökdürmədi. Hazırda Avropa fermerlərinin istehsal etdiyi məhsullar üçün həm bazar yoxdur, həm də onlara veilən subsidiyaların həcmi kəskin azaldılıb. Bütün bunlar onu sübut edir ki, Azərbaycanın ÜTT ilə danışıqlarda dotasiyanı minimuma endirmək şərtini qəbul etməməsi doğru yol olub.
“Fermerlərin istehsal etdiyi məhsulun maya dəyəri artır, rəqabət imkanları aşağı düşür”
Məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən millət vəkili Aydın Hüseynovun fikrincə, Azərbaycanın aqrar siyasəti bu baxımdan doğru yoldadır: “Aydın olur ki, Avropa İttifaqında yanlış aqrar siyasət yeridilir. İlbəil kənd təsərrüfatına ayrılan subsidiyaların həcmi azaldılır, daxili bazar qorunmur. Nəticədə Avropa ölkələrinin kənd təsərrüfatı sahəsində ciddi problemlər yaranıb. Fermerlərin istehsal etdiyi məhsulun maya dəyəri artır, rəqabət imkanları aşağı düşür. Bu da bir sıra ölkələrdə fermerlərin etiraz aksiyaları keçirməsinə səbəb olub. Azərbaycan ÜTT ilə beynəlxalq ticarətin liberallaşdırılması və onun möhkəm əsaslarının yaradılması, bununla da iqtisadi inkişafın artırılması və insanların həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması istiqamətində səmərəli əməkdaşlıq edır. Ölkənin iqtisadi maraqlarını əsas götürür”.
Millət vəkili hesab edir ki, Azərbaycan üzvlük çərçivəsində qanunvericiliyin ÜTT tələblərinə uyğunlaşdırılmasını da həyata keçirməkdədir: “Bu istiqamətdə 18 normativ-hüquqi sənəd qəbul edilib, 10 sənədin isə layihəsi hazırlanaraq aidiyyəti orqanlarla razılaşdırılıb, həmçinin “Standartlaşdırma haqqında”, “Qida təhlükəsizliyi haqında” qanunlar qəbul edilib. Bundan başqa 10 layihənin hazırlanması nəzərdə tutulur. Azərbaycanın ÜTT-yə üzvlüyü ilə bağlı öz şərtləri var və öz mövqeyində qalır. ÜTT-nin dövlət dotasiyalarının azaldılması barədə tövsiyəsi də qarşılıqlı olaraq razılaşdırılıb. Yəni Azərbaycan kənd təsərüffatı dotasiyalarını azaltmayacaq, fermerlərə davamlı dəstək verəcək. Ən doğru olan da budur”.
Vidadi ORDAHALLI
