AŞPA-nın anti-Azərbaycan siyasəti bumeranq effekti ilə özünü vurdu...

Avropa Şurası Parlament Assambleyasının anti-Azərbaycan siyasətinə, gözlənildiyi kimi, ölkəmiz sərt reaksiya verdi. Bu barədə danışmazdan öncə qeyd edək ki, Avropa Şurası Parlament Assambleyasının yanvarın 24-də axşam iclasında deputatlar Azərbaycan nümayəndə heyətinin AŞPA-nın 2025-ci ilin yanvar sessiyasına qədər səsvermə hüququndan məhrum edilməsinə dair 15898 saylı qətnaməni təsdiqləyiblər. 

76 deputat “lehinə”, 10 deputat “əleyhinə” səs verib, 4 nəfər bitərəf qalıb. Halbuki, qətnamənin qəbulu üçün heç bir əsas olmayıb.

Buna rəğmən, bəzi avropalı parlamentarilər Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı Azərbaycan nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərini sual altına alaraq, nümayəndə heyətimizə qarşı ağlasığmaz ittihamlarla çıxış ediblər. Bunu nəzərə alaraq, Azərbaycan nümayəndə heyəti AŞPA-da geniş, ətraflı bəyanat yayıb. AŞPA-da mövcud olan dözülməz irqçilik, Azərbaycanofobiya və İslamofobiya mühiti fonunda Azərbaycan nümayəndə heyəti AŞPA ilə əməkdaşlığı və təşkilatda iştirakını qeyri-müəyyən müddətə dayandırmaq qərarına gəlib. Nümayəndə heyəti bu xüsusda müvafiq bəyanatı səsləndirəndən sonra məkanı tərk edib. Azərbaycanın AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin rəhbəri Səməd Seyidov məsələ ilə bağlı bildirib: “Normal münasibətin şahidi olmasaq, qalib Azərbaycana layiqli münasibət göstərilməsə, nümayəndə heyətimiz öz mövqeyində qalacaq. Avropa Şurası, eləcə də digər beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycanla şantaj dili ilə danışa bilməz. Heç kim ölkəmizi təhdidlərlə qorxuda bilməz. Azərbaycan ərazi bütövlüyünü bərpa etmiş qalib dövlətdir. Ona görə də belə cəhdlərlə Avropa Şurası öz Parlament Assambleyasının dəyərlərinə, mövcudluğuna, təsir imkanlarına, Avropada və dünyadakı nüfuzuna ciddi zərbə vurdu. Belə bir təşkilatın daxilində danışıq aparmaq, dialoq qurmaq, mövcud vəziyyəti izah etmək mümkün deyil”. O bildirib ki, nümayəndə heyəti AŞPA-ya yenidən qayıtmaq məsələsi barədə düşünəcək. Bu təşkilatda mövcud ab-hava dəyişməsə, insanlığa qarşı ritorika gündəlikdən çıxarılmasa, təşkilat ikili standartlara, islamofob, türkofob, azərbaycanofob münasibətlərə son qoymasa, bu mümkün olmayacaq: "Hesab edirik ki, bu, ölkəmizlə başqa dillə danışmaq istəyən ölkələrə, dairələrə ciddi siqnaldır”. Azərbaycanın mövqeyində haqlı olduğunu AŞPA-da etiraf edənlər də olub. Məsələn, Ukrayna parlamentinin qurumdakı nümayəndə heyətinin üzvü, ukraynalı deputat Aleksey Qonçarenko qeyd edib: “AŞPA-nın Azərbaycana münasibəti bizi kədərləndirir. Bu qurum tərkibində Azərbaycana qarşı çox sərt davranılır. Bunun səbəbi nədir? Azərbaycan 2001-ci ildən Avropa Şurasının üzvüdür. o vaxtdan Azərbaycanda vəziyyət heç də pisləşməyib. Dəyişən yalnız Azərbaycanın qanuni sərhədlərini bərpa etməsi olub”. Ukraynalı deputat qeyd edib ki, bu gün Azərbaycan Ermənistanla sülh müqaviləsinin imzalanması üçün əlindən gələni edir: "Azərbaycan Ermənistanla sülh yaratmağa çalışır. Bu sülhü hamımız istəyirik, çünki hamıya lazımdır. Gəlin, bu sülh naminə hamımız birləşək".

Türkiyənin AŞPA-da nümayəndə heyətinin üzvü Zeynep Yıldız da analoji mövqe sərgiləyib: “AŞPA Azərbaycansız natamam bir qurum olacaq. Azərbaycanın AŞPA-da olması bu qurumun güclü tərəfidir. AŞPA müxtəlif mədəniyyətlər arasında dialoq platforması olmalıdır. Qurum plüralizm fəlsəfəsinə sadiq qalmazsa, nasaz vəziyyətə düşəcək. AŞPA-nın müxtəlif münaqişələri həll edib yoluna qoymağı bacaran dünyəvi təşkilat ola bilməsi üçün Azərbaycana ehtiyacı var”. Türkiyəli deputat əlavə edib ki, Azərbaycan Avropa Şurası Parlament Assambleyasının əvəzsiz üzvlərindən biridir: “Bu təşkilatın çoxtərəfliliyi kontekstində Azərbaycanın burada olması bu qurumu Avropa İttifaqı və digər beynəlxalq təşkilatlardan fərqləndirən amillərdən biridir”. Serbiyanın AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin üzvü Stefan Yovanoviçin də  yanaşması sərt olub: “Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı  nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin mübahisələndirilməsi qərarının siyasi motivli olduğu görünür. Avropa Şurasının bütün üzvlərinin öhdəliklərini yerinə yetirməsi vacibdir. Amma AŞPA və Avropa Şurası kimi qurumların iştirakçı ölkələrin ərazi bütövlüyü və suverenliyinə hörmətlə bağlı fundamental prinsiplərə riayət etməsi də eyni dərəcədə mühüm əhəmiyyət kəsb edir”. Yovanoviçin sözlərinə görə, sanksiyalar və ya cəza tədbirləri, məsələn, səsvermə hüququnun məhdudlaşdırılması ciddi tədbirlərdir: “Sanksiyaya keçmək əvəzinə dialoqa və diplomatik müzakirələrə başlamaq daha konstruktiv olardı.  Avropa Şurasına üzv dövlətlər arasında əməkdaşlıq və birlik üçün uzunmüddətli əlaqələri və belə qərarların daha geniş nəticələrini nəzərə almaq çox vacibdir”. İndi görünən odur ki, AŞPA nümayəndə heyətimizin səsvermə hüququnu məhdudlaşdırmaqla Azərbaycana təzyiq, Ermənistana isə dəstək göstərməyə çalışır. Ancaq bu beynəlxalq təşkilatdakılar unutmamalıdırlar ki, Azərbaycana qarşı nümayiş etdirilən bütün bu ikili standart siyasət faydasızdır və Bakı milli maraqlarına, nüfuzuna kölgə sala biləcək istənilən addıma imkan verməyəcək. Ümumiyyətlə, bu qurum heç zaman Azərbaycana qarşı dürüst davranmayıb. Hələ ötən il oktyabrın 12-də bu qurum Azərbaycanın Qarabağ bölgəsi ilə bağlı həqiqət və faktlardan uzaq, erməni təbliğatının əsas elementlərini təkrarlayan, qərəz və yalanlardan qaynaqlanan qətnamə və tövsiyə sənədi qəbul etmişdi. Rəsmi Bakı o zaman həmin sənədi Avropa Şurasının Azərbaycana göstərdiyi ədalətsiz yanaşmanın növbəti təzahürü kimi qiymətləndirmişdi. Ona görə ki, sənədlərdə regionda mövcud olmuş münaqişənin kökündə dayanan problemlər diqqətə alınmamışdı.  AŞPA 19-20 sentyabr hadisəsindən sonra erməni mənşəli sakinlərin könüllü olaraq Ermənistana qayıtmalarına tam başqa don geyindirməyə çalışmışdı. Reallıq onu göstərir ki, qurumda fəaliyyət göstərən bəzi avropalı nümayəndələr vətəndaşları olduğu ölkələrin destruktiv siyasətlərini AŞPA platformasında da yürütməyə çalışırlar. Buna görə də Azərbaycan nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılması Qərbin siyasi riyakarlığı və sifariş kimi qiymətləndirilir. Hesab olunur ki, indi Fransanın yedəyində gedən nə Avropa İttifaqı, nə də AŞPA bu kimi oyunları ilə bütöv və azad Azərbaycanın güclənməsinə və qarşısına qoyduğu hədəflərə daha qətiyyətlə yürüməsinə, türk dünyasının dünyada ciddi geosiyasi faktora çevrilməsinə əngəl ola bilməyəcək.

Nahid SALAYEV