Paşinyan hansı sərhədlərin bərpasından danışır? Sərhəd var ki?..
Əli Orucov: “Paşinyan bununla bir sıra məsələləri görməzdən gəlməyə çalışır”
“Ermənistanla Azərbaycan arasında delimitasiya prosesi sərhədlər yaratmamalıdır, 1991-ci ildə və ya Sovet İttifaqı respublikaları arasında mövcud olan sərhəd bərpa edilməlidir”.
Bunu bu günlərdə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan “Mülki müqavilə” partiyasının təşəbbüs qrupunun iclasında sülh sazişi üzərində işin təfərrüatlarını təqdim edərkən deyib.
Paşinyan qeyd edib ki, məqsəd Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəd yaratmaq deyil, onu bərpa etməkdir: “Nəzəri müstəvidə Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh mümkündür. Bizim strategiyamız Almatı bəyannaməsi əsasında Ermənistanın suverenliyi, müstəqilliyi və ərazi bütövlüyünün möhkəmləndirilməsi və təsdiqi olub və olmalıdır, çünki beynəlxalq anlaşma belədir. İndi bu ikitərəfli xətt konkret nəticələr verməlidir. Nəticə odur ki, Ermənistan və Azərbaycan bir-birinin ərazi bütövlüyünü qeyd-şərtsiz tanımalıdır və bu, sülh müqaviləsində qeyd edilməlidir”.
Maraqlıdır, Paşinyanın bu sözü nə deməkdir? Məgər iki ölkə arasında sərhəd var ki?
“Onun fikri odur ki, SSRİ rəhbərliyi tərəfindən Ermənistana peşkəş edilən ərazilərimiz tamamilə ermənilərə qalsın”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən AMİP funksioneri Əli Orucov hesab edir ki, Paşinyan bununla bir sıra məsələləri görməzdən gəlməyə çalışır: “Məsələ ondadır ki, Paşinyan vaxtilə Azərbaycan xalqının iradəsi nəzərə alınmadan ərazilərin Ermənistana verildiyini yaxşı bilir. Halbuki, o vaxt bununla bağlı hansısa referendum keçirilməmişdi. Nikol anlayır ki, Azərbaycan qalib dövlət olaraq bu ədalətsizliklə barışmayacaq. O üzdən, SSRİ dönəmində mövcud olan sonuncu inzibati sərhədlərə önəm verir. Məsələ ondadır ki, 1920-ci ilin noyabrında bölşevik Rusiyası Zəngəzur və Göyçənin Ermənistana verilməsinə qərar verdi. Bu proses 1929-cu ilə qədər mərhələli şəkildə tamamlandı. Nəticədə Naxçıvanla Azərbaycanın materik hissəsi arasında quru əlaqəsi kəsildi. Ondan sonrakı dövrdə də Azərbaycan ərazilərinin qoparılaraq Ermənistana verilməsi davam etdi. Hektar-hektar ərazilərimiz Ermənistana peşkəş edildi. Üstəlik, ermənilər bir neçə dəfə SSRİ rəhbərliyinə müraciət edərək Qarabağın Ermənistana birləşdirilməsi tələbi ilə çıxış etdilər. Ən nəhayət, SSRİ-nin süqutu ərəfəsində Qarabağda erməni separatizmi açıq müstəviyə keçdi və ondan sonrakı proseslər də bəllidir. Qarabağ və ətraf rayonlar işğal edildi və bu, 30 ilə yaxın davam etdi. Daşkəsəndən Zəngilanadək Ermənistanla sərhədimiz işğal altında qaldı. Bu azmış kimi, Qazaxın, Naxçıvanın bəzi kəndləri, əraziləri Ermənistan tərəfindən işğal edildi. İndi Paşinyan utanmadan sərhədlərin bərpasından danışır. Hansı sərhədlərin? Onun fikri odur ki, SSRİ rəhbərliyi tərəfindən Ermənistana peşkəş edilən ərazilərimiz tamamilə ermənilərə qalsın. Bununla əsla barışmaq olmaz. Sərhədlər 1920-ci illərin xəritələrinə əsasən müəyyən edilməlidir”.
Vidadi ORDAHALLI
