Avropa Şurası yenə ikili standartlardan çıxış etdi, Azərbaycan qurumla yollarını ayıra bilər
Azərbaycan Avropa Şurasına üzv olduqdan sonra bu təşkilatdan gözlədiklərini ala bilmədi. Əvəzində ikili standartların, qərəzli yanaşmaların şahidi oldu. Elə bu səbəbdən ölkəmiz daim Avropa Şurasında köklü islahatların zəruriliyi, yeniləşmənin vacibliyi, ənənəvi problemlərdən xilas olmağın təxirəsalınmazlığını gündəmə gətirdi.
Lakin təəssüf ki, düzəldilməli başlıca qüsurlar yenə əvvəlki kimi qalmaqda davam edib, sadəcə, bəzi prosedur qaydalarında kosmetik düzəlişlər olunub. Halbuki, islahat aparılmalı ən vacib məsələ hələ də davam edən ikili standartların aradan qaldırılmasıdır. İkili standartlar əvvəlkindən də çoxalıb. Qeyri-obyektivlik, sifarişli çıxışlar, qərəzli qruplaşmalar, bəzi üzv ölkələri daim hədəf seçərək onların üstünə getmək vərdişi qalmaqda davam edir. Elə bu fonda sərgiləyi ikili standart yanaşmalar nəticəsində bu təşkilat dünyada gedən proseslərə təsir etmək gücünü, beynəlxalq müstəvidə öz əhəmiyyətini itirməkdədir. Görünən odur ki, Avropa Şurası anti-Azərbaycan mövqedədir və bu təşkilatda əsl Azərbaycanafobiya hökm sürür. Bunu Strasburqda Avropa Şurası Parlament Assambleyasının qış sessiyasının ilk günündə baş verən hadisələr də təsdiq etdi. Belə ki, iclasda deputatlar “təşkilatın prinsiplərini pozduğuna görə" Azərbaycanın nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılmasına səs veriblər. Onu da qeyd edək ki, bu təşəbbüslə Almaniyadan olan deputat Frank Şvabe çıxış edib. O, cəfəng iddialar səsləndirərək, öz bəyanatında Azərbaycanda insan hüquqlarının pozulmasının davam etdiyini, siyasi məhbusların sayının artdığını, rəsmi Bakının 7 fevral prezident seçkilərini qiymətləndirmək üçün Avropa Şurası Parlament Assambleyası nümayəndə heyətini dəvət etməkdən imtina etdiyini bildirib. Deputat yalanlarına davam edərək, 2023-cü ildə Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament Assambleyası məruzəçilərini Laçın dəhlizinə buraxmaqdan imtina etdiyini vurğulayıb. Təklif səsverməyə çıxarılıb və səs çoxluğu ilə qəbul edilib. İclasa sədrlik edən Emmanuelis Sinqeris deyib ki, bu təklifin qiymətləndirilməsilə Avropa Şurası Parlament Assambleyasının Monitorinq Komitəsi məşğul olacaq. Bütün bunlar ilk növbədə Azərbaycana qarşı qisas cəhdidir və insan hüquqları ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Məsələ ondadır ki, ölkəmizin öz suverünliyini və ərazi bütövlüyünü bərpa etməsini Avropa Şurasında da həzm edə bilmirlər. Azərbaycanın Qarabağ regionunun 30 illik işğalı zamanı Ermənistan silahlı qüvvələrinin törətdiyi cinayətlərə məhəl qoymayan Avropa Şurası və onun strukturları indi rəsmi Bakıya qarşı ikili standartlar siyasəti yürüdür. Bu qurum 1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycan əhalisinin Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən məcburi deportasiyaya və etnik təmizləməyə məruz qaldığını anlaya bilmədi. Bu fonda Avropa Şurası Azərbaycan üçün əhəmiyyətini itirib. Nəinki Avropa Şurası Parlament Assambleyasında Azərbaycanın nümayəndə heyətinin səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılması, heç bütünlükdə qurumun özü ölkəmiz üçün heç bir əhəmiyyət kəsb etmir.
Avropa Şurasının bir təşkilat kimi bu qədər nüfuzdan düşməsinin və hətta avropalıların özləri üçün də maraqsızlaşmasının əsas səbəbləri isə, qeyd edildiyi kimi, ikili standartlardır. Azərbaycana qarşı qondarma “siyasi məhbus” iddialarının irəli sürülməsi, “demokratik proseslərə əngəl törədilməsi” ilə əlaqədar ittihamların səsləndirilməsi qərəzli münasibətdən, qeyri-obyektiv yanaşmadan başqa bir şey deyil. Bütün bunlar həmin təşkilatda mövcud olan ayrı-seçkilik, riyakarlıq və ikili standartların bariz nümunəsidir. Elə bunun nəticəsidir ki, Avropa Şurasında mənəvi-siyasi aşınma prosesi müşahidə edilir. Burada təəssüf doğuran hal Almaniyanı təmsil edən deputatın mövqeyidir. İndi qurumda Fransa və Almaniyanın tandem şəklində çıxış etməsi müşahidə olunur. Ermənipərəst Fransa qurumda öz istəklərini Almaniya vasitəsilə reallaşdırmağa çalışması Berlinə də hörmət gətirmir. Berlin nəzərə almalıdır ki, Fransa xarici siyasətində ardıcıl uğursuzluqlarına görə indi Almaniyanı qabağa verib. Bundan itirən isə almanlar olacaq. Azərbaycana qarşı növbəti ikili standartlara əsaslanan selektiv yanaşma sərgilənməsi isə tamamilə qəbuledilməzdir. Qurum nəzərə almalıdır ki, Fransada polis qəddarlığına, zorakılığa, aksiyaların şiddətlə dağıdılmasına, iştirakçıların üzərinə itlərin göndərilməsinə, onların atlarla əzilməsinə, polis tərəfindən döyülməsinə və hətta öldürülməsinə, milli, dini və irqi ayrı-seçkilik faktlarına tam biganə münasibət bəslənilməsi onun nüfuzunu yerlə bir edir. Avropa Şurası gələcək mövcudluğu üçün ikili standartlar siyasətindən əl çəkməlidir. Qurum bilməlidir ki, Azərbaycanın öz sərhədində yaratdığı nəzarət-buraxılış məntəqəsi onun ərazilərinə daxil olmağa çalışan silahlı qüvvələrin, hərbçilərin qarşısını almağa xidmət edib. Vətəndaşlarının təhlükəsizliyini təmin etmək Azərbaycanın öhdəliyidir. Laçındakı nəzarət məntəqəsi Azərbaycanın suveren ərazisində yerləşir. Onu da qeyd edək ki, bir neçə il bundan əvvəl AŞPA Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq edərək onu səs hüququndan məhrum etsə də, sonrakı mərhələdə bu ölkənin arxasınca qaçdı və sonda öz qərarını ləğv etmək məcburiyyətində qaldı. Sonra Rusiya özü bu qurumdan imtina etdi. Görünür, Azərbaycan da eyni addımları atmalı olacaq. Azərbaycan nümayəndə heyəti bu qurumda fəaliyyətini dayandıra bilər. Bundan başqa, Azərbaycan İnsan Haqları üzrə Avropa Məhkəməsinin yurisdiksiyasından da çıxa bilər. Nəticədə uduzan sözügedən qurum özü olacaq.
Tahir TAĞIYEV