Qərb Ermənistanı yarı yolda qoydu - ruslar İrəvana çox qəzəblidir
Ermənistan müdafiə nazirinin keçmiş müavini Artak Zakaryan ölkəsinin aktual təhlükəsizlik problemlərinin həllini Rusiya və İranla uzunmüddətli razılaşmalarda gördüynü bildirib.
O, İrəvan, Moskva və Tehranın Cənubi Qafqaz regionunda ümumi maraqlarının olduğunu da qeyd edib: “Əvvəlki təhlükəsizlik arxitekturası artıq işləmir və bu gün dünya bir sıra müharibələrlə üz-üzədir. Helsinki Aktının imzalanmasından sonra yaradılan dünya nizamı tədricən transformasiyaya məruz qalır. Çoxvektorlu, çoxqütblü dünya düzəninin formalaşması prosesi 4 qonşudan 2-si düşmən, cəmiyyəti parçalanmış, hakimiyyətdə həvəskarların olduğu Ermənistan kimi kiçik ölkələr üçün xüsusilə ağrılı olacaq. Mövcud vəziyyəti təkbaşına aradan qaldırmaq üçün parametrlərimiz yetərli deyil. Müvafiq olaraq, biz özümüzdən nəyin asılı olduğunu və onların maraqlarını nəzərə almaq şərti ilə müttəfiqlərimizin bizə nə ilə kömək edə biləcəyini düşünməliyik”.
Zakaryan vurğulayıb ki, Rusiya həmişə ölkəsinin əsas silah tədarükçüsü olub və gələcəkdə də belə qalmalıdır: “Digər şeylərlə yanaşı, Ermənistan ordusunun bütün strukturu Rusiya silahlarına uyğunlaşdırılıb”. Mövcud hakimiyyət tərəfindən fəal şəkildə irəli sürülən hərbi təchizatın diversifikasiyası ideyasına gəlincə, Müdafiə Nazirliyinin keçmiş rəis müavini razılaşır ki, müasir hərbi sənət, döyüş qaydaları və müdafiə qabiliyyətinin təmin edilməsi silah mənbələrini diversifikasiya etmək lazım olduğunu göstərir. Amma qeyd edir ki, bütün bunlar yalnız xarici siyasət balanslaşdırılmış və müstəqil qərar qəbul etmək imkanı olduqda doğrudur: “Yanlış, düşünülməmiş xarici siyasət fonunda silahlar üçüncü və ya dördüncü yerə düşür. Hazırkı hakimiyyətə hardansa kənardan deyirlər: “Rusiyaya qarşı düşmənçiliyin “dozasına” ehtiyacınız var, Rusiya Federasiyası ilə münasibətləri pozmalısınız, biz sizi hər şeylə təmin edəcəyik” və sonra sizi aldadırlar. Bundan başqa, siz özünüz 6 milyard dollarlıq silahı düşmənə təhvil vermisinizsə, nə danışa bilərik?”. Beləliklə, bu açıqlama ilə etiraf edilir ki, 44 günlük müharibə və ondan sonra Ermənistanın 6 milyard dollarlıq silahı ya məhv edilib, ya da Azərbaycanın əlinə keçib. Bundan başqa, Qərb də Ermənistana istənilən hərbi texnikanı vermir. Bunu erməni politoloq Beniamin Matevosyan da xüsusi olaraq vurğulayır. O qeyd edir ki, Qərb Ermənistanı Ukraynadan da sərt şəkildə tərk edib: “Paşinyan və komandasının Brüssel, Vaşinqton səfərlərinin necə bitəcəyi əvvəldən bəlli idi... Qərb Ermənistanı tərk etdi, Ukraynadan daha sərt şəkildə tərk etdi. Ukraynaya Qərb ən azı bir nöqtədə hərbi yardım edirdi, amma Paşinyan hətta yardım və dəstək haqqında aydın razılaşmalar olmadan Qərbə tərəf qaçdı. Və bütün bunlar Fransa Senatının qətnaməsi və Azərbaycanla sərhəddə deyil, nümayişçiləri dağıtmaq üçün İrəvanda daha çox lazım olan fransız ağır zirehli ciplərinin alınması ilə başa çatdı. Paşinyana xidmət edən informasiya zibil qutuları yaxınlaşan müharibənin iyini hiss edərək artıq ulamağa başlasalar da, bu, şəxsən onları xilas etməyəcək”. ABŞ-ın Müharibə Araşdırmaları İnstitutu da vurğulayır ki, Qərbdən istədiyi dəstəyi ala bilməyən Ermənistan Rusiyanın qarşısından geri çəkilməyə başlayır. Ekspertlərin fikrincə, Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan artıq Moskva qarşısında əyilir: “Hərçənd, Ermənistanın Rusiya ilə danışıqlara yenidən can atmasının diplomatik tələ olduğunu deyənlər və bu barədə xəbərdarlıq edənlər də var”. Qeyd olunub ki, Rusiya mənbələri Moskvadan uzaqlaşdığına görə İrəvanın peşman olduğunu nümayiş etdirir: “Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov Qərbin məsləhətlərinin Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinin normallaşmasına mane olduğunu iddia edib və Rusiyanın rəhbərlik etdiyi danışıqların daha perspektivli olduğunu deyib”.
Xatırladaq ki, Rusiya xarici işlər nazirinin müavini Mixail Qaluzin Ermənistanın Rusiyadakı səfiri Vaqarşak Arutyunyanı onun xahişi əsasında qəbul edib. Tərəflər İrəvanla Bakı arasındakı sülh prosesini müzakirə ediblər. Bundan sonra Rusiyanın xarici işlər naziri deyib ki, Azərbaycanla Ermənistan arasında irəliləyişin olmaması İrəvanın mövqeyindən qaynaqlanır. Onun sözlərinə görə, Rusiya heç vaxt Ermənistanla münasibətlərin pisləşməsinin təşəbbüskarı olmayıb. Amma bunu İrəvan edib. Beləliklə, Qərblə Rusiyanın qlobal qarşıdurmasında bu dəfə Ermənistan qurbanlıq piyada rolunu oynamağa müvəffəq olub. Qərbin ümid verib, çətin anda yardım göstərmədiyi digər ölkələr də var. İndi növbə Ermənistandadır, şübhə yoxdur ki, ondan da istifadə edib kənara atacaqlar. Qeyd edək ki, Qərb diplomatları Ermənistana anti-Rusiya sanksiyalarına qoşulmağı məsləhət görür. Aydın məsələdir ki, Qərb bu işdə öz maraqlarını güdür və regionda marionet dövlətə çevrilmiş erməni dövlətçiliyinin tənənzzülü, iqtisadiyyatının çöküşü perspektivi Qərbi qətiyyən narahat etmir. Bundan əlavə, anti-Rusiya sanksiyalarına qoşulmaq Ermənistanın can verən iqtisadiyyatının tam çöküşü ilə nəticələnə bilər. Amma bununla belə, rəsmi İrəvanın Qərbdəki ağaları ciddi-cəhdlə Paşinyan hökumətindən belə bir addım atmağı tələb edirlər. İndi Paşinyan nə Qərbə, nə də Rusiyaya müqavimət göstərə bilir.
Ramil QULİYEV
