Pakistan - İran toqquşması qapıdadır - İranın səhvi...

İran və Pakistan arasında münasibətlərin getdikcə daha gərgin xarakter alması müşahidə edilir. Buna səbəb İranın son addımlarıdır. Xatırladaq ki, bu günlərdə İran İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu (“Sepah) “Ceyş əl-Ədl” qruplaşmasının Pakistandakı qərargahlarına zərbələr endirib. Zərbələr raket və dronlar vasitəsilə vurulub. Beləliklə, “Sepah” ilk dəfə Pakistan ərazisini vurmuş olub.

İranın “Tasnim” Xəbər Agentliyinin məlumatında qeyd olunub ki, zərbələr Pakistanın Bəlucistan əyalətinin Kühi-Səbz ərazisində endirilib. Pakistanın Xarici İşlər Nazirliyi sərhəddəki insidentlə əlaqədar İranın müvəqqəti işlər vəkilini çağıraraq ona etirazını bildirib: “Pakistanın qətiyyətli etirazı artıq Tehranda İranın Xarici İşlər Nazirliyinin müvafiq yüksək vəzifəli rəsmisinin diqqətinə çatdırılıb. Bundan əlavə, İranın müvəqqəti işlər vəkili Pakistanın suverenliyinin açıq-aşkar pozulmasını qəti şəkildə pislədiyimizi və bunun sonuclarını İranın daşıyacağını bildirmək üçün Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb. Pakistan suverenliyinin pozulması qətiyyən qəbuledilməzdir və bunun ciddi fəsadları ola bilər”.  Eyni zamanda, İslamabad hadisə nəticəsində iki uşağın öldüyünü, daha üç nəfərin yaralandığını açıqlayıb. Bunun ardınca Pakistan İrandakı səfirini geri çağırıb. İranın xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahian isə qeyd edib ki, İran Pakistanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə hörmət edir. O bildirib ki, Pakistan ərazisinə zərbələr oradakı iranlı terrorçuların hədəf alınması zamanı baş verib. XİN başçısının sözlərinə görə, bu addımlar Pakistanın və bütün regionun təhlükəsizliyinin maraqlarına cavab verib: “Biz milli təhlükəsizliyimizin təhdid altına düşməsinə imkan verməyəcəyik. Söhbət milli maraqlarımızdan gedirsə, heç bir tərəddüdümüz yoxdur”. Bu fonda Pakistanın müvəqqəti hökumətinin xarici işlər naziri Cəlil Abbas Cilani iranlı həmkarına sərt cavab verib: “Rəsmi İslamabad İranın Pakistan ərazisinə hərbi hücumuna cavab vermək hüququnu özündə saxlayır”. Pakistanın bu hücumu qeyd-şərtsiz pislədiyini bildirən XİN rəhbəri insidentin ölkələr arasında ikitərəfli münasibətlərə ciddi ziyan vurduğunu əlavə edib. Bunun ardınca Pakistan İran ərazisində məxfi antiterror əməliyyatı keçirib. Belə ki, Pakistan Hərbi Hava Qüvvələri İranın Sistan və Bəlucistan əyalətinin Seravan dairəsinə aviazərbələr endirib. “Reuters”in məlumatına görə, İrandakı hədəflərə raket hücumları həyata keçirən Pakistan Hərbi Hava Qüvvələrinin qırıcıları İranın hava məkanına daxil olub, terrorçuların sığınacaqlarını vurduqdan sonra geri qayıdıb. Çox sayda terrorçunun məhv edildiyi vurğulanır.

Pakistan Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü İran ərazisinə endirilən zərbələri təsdiqləyərək, onların hədəfinin terrorçuların sığınacaqları olduğunu bildirib. Qeyd olunub ki, yanvarın 18-də səhər saatlarında Pakistan İranın Sistan və Bəlucistan əyalətində terrorçuların sığınacaqlarına yüksək koordinasiyalı və dəqiq zərbələr endirib: “Nəticədə bir neçə terrorçu məhv edilib. İran daxilindəki “sarmaçarlar” adlanan terrorçuların mövcudluğu bizi narahat edir. Lakin ciddi narahatlığımıza baxmayaraq, heç bir tədbir görülmür. Həyata keçirilən əməliyyatın əsasında “sarmaçarlar”ın genişmiqyaslı terror fəaliyyətlərinə hazırlanmasına dair ciddi kəşfiyayt mənbələri dayanır”. Bildirilib ki, bu əməliyyat Pakistanın milli təhlükəsizliyini qorumağın təzahürüdür: “Bu olduqca mürəkkəb əməliyyatın uğurla həyata keçirilməsi həm də Pakistan Silahlı Qüvvələrinin peşəkarlığının göstəricisidir. Pakistan xalqının təhlükəsizliyini qorumaq üçün bütün lazımi addımları atmağa davam edəcək. Pakistan İranın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə tam hörmət edir. Bugünkü əməliyyatın yeganə məqsədi Pakistanın öz təhlükəsizliyini qoruması idi”. XİN-in bəyanatında vurğulanıb ki, Pakistan beynəlxalq ictimaiyyətin məsul üzvü kimi dövlətlərin ərazi bütövlüyü və suverenliyi də daxil olmaqla BMT nizamnaməsinin prinsiplərini dəstəkləyir: “Pakistan suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün mübahisələndirilməsinə heç vaxt icazə verməyəcək. İran qardaş ölkədir və Pakistan xalqı İran xalqına böyük hörmət və məhəbbət bəsləyir. Biz terrorizm təhlükəsi də daxil olmaqla, ümumi çağırışlarla mübarizədə həmişə dialoq və əməkdaşlığı vurğulamışıq və birgə həll yolları tapmağa çalışacağıq”. Bunlar fonunda Pakistanın keçid hökumətinin baş naziri Ənvər-ül-Haq Kakar Davosda keçirilən Dünya İqtisadi Forumunda iştirakını yarımçıq qoyaraq, tələsik İslamabada uçub. Onu da qeyd edək ki, Pakistan, Əfqanıstan və İranın sərhədyanı ərazilərində bəluclar yaşayır. Bu etnik qrup İranda məzhəb fərqi, etnik mənsubiyyətinə görə daim diskriminasiyaya məruz qalır. Pakistan bundan daim narazılıq edir. İranın Sistan və Bəlucistan əyalətinin mərkəzi Zahidan şəhərinin imam cüməsi Mövləvi Əbdül-Həmidin Cümə namazı xütbələrində Tehran rejimi tənqid edilir. Bir qayda olaraq, bölgədə hər cümə günü İran hakimiyyətinə qarşı etiraz aksiyaları keçirilir. Tehran hakimiyyəti bu əyaləti daim təzyiq və nəzarətdə saxlayır. Regionda elan edilməmiş fövqəladə hərbi-polis rejimi mövcuddur. İranın Pakistanı raket atəşinə tutması barədə danışan Türkiyə Hava Qüvvələrinin istefada olan general-polkovniki Ərdoğan Karakuş məsələ ilə bağlı “axar.az” portalına bildirib ki, hazırda İranda dövlət idarəçiliyi sarsıntı içərisindədir. Belə sarsıntı içərisində ikən Pakistanla yaxşı münasibətlər qurmaq yerinə, atdıqları addımı son dərəcə yanlış adlandıran general-polkovnik İranı düşünülməmiş addımlar atmaqdan çəkinməyə çağırıb: “İranın daxilində çoxlu problemləri var. Xüsusilə Bəlucistanda İranı sıxışdırırlar. Yeri gəldi-gəlmədi, məsələnin kökünü Pakistanda axtarırlar. Məncə, İran belə düşünülməmiş addımlar atmaqdan çəkinməlidir. Çünki vəziyyət gərginləşsə, Pakistan İran ordusunu silib-süpürər. Yəni Pakistan hərbi baxımdan qat-qat güclüdür, ancaq Hindistanla yaşanan problemlərə görə tələskənlik etmək istəmir. Fikrimcə, belə gərgin geosiyasi vəziyyətdə Türkiyə, Azərbaycan, Pakistan və İran bir-birinə kömək etməlidir”. Karakuş hadisənin “Sepah”ın içərisində İran-Pakistan yaxınlaşmasını istəməyən qüvvələr tərəfindən təşkil olunma ehtimalını istisna etməyib: “Sepah”ın içərisində İran və Pakistan arasında vəziyyətin gərginləşməsini istəyən qüvvələrin də durumdan istifadə etməsi mümkündür. Yaxın keçmişdə də bunun nümunələri var. Türkiyə Cümhuriyyəti müstəqilliyini qazanandan sonra ingilislər yaxınlaşmanın qarşısını almaq üçün İranda türk sülaləsi olan Qacarları devirdilər və yerinə Pəhləviləri gətirdilər. İndi bu versiyanı da diqqətdən kənarda saxlamaq olmaz. Bölgədə öz planlarını həyata keçirmək istəyən qüvvələr heç vaxt müsəlman ölkələrinin birliyini istəməz. Bunu unutmamalıyıq”.

Tahir TAĞIYEV