Sərhəddə delimitasiya, güzgülü geriçəkilmə, indi də silahlanma sazişi - Paşinyan ziddiyyətlər içində...
Emin Həsənli: “Yekun sülh müqaviləsi imzalanmadan bu tipli qərarın verilməsi risqlidir”
Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan hakim “Mülki müqavilə” partiyasının təşəbbüs qrupunun iclasında çıxışı zamanı yeni təklif irəli sürüb.
Paşinyan Azərbaycana “silahlara nəzarət sazişi bağlamağı” təklif edib:
“Biz təklif edirik, deyirik ki, Alma-Ata Bəyannaməsinə uyğun olaraq, təhlükəsizliyin təmin edilməsi məqsədilə toqquşma risqini neytrallaşdırmaq üçün qoşunları sərhəd xəttindən güzgü şəklində çıxaraq. Amma Azərbaycan bunu rədd edir. Biz deyirik ki, sərhəd rayonlarını demilitarizasiya edək, Azərbaycan bunu rədd edir.
Mən başqa bir təklif də verə bilərəm. Silahlara nəzarət sazişi bağlayaq ki, Ermənistan və Azərbaycan silahlarla bağlı konkret razılaşmalar əldə etsinlər və onların icrasına nəzarət etmək imkanı olsun”.
Paşinyanın bir tərəfdən sərhəddə delimitasiya, güzgülü geriçəkilmədən danışıb, indi də silahlanma sazişini önə çəkməsi onun ziddiyyətlər içərisində olduğundan xəbər verirmi?
Hərbi-siyasi şərhçi Emin Həsənov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Paşinyan Alma-Ata sazişini də əsas gətirirdi: “Ancaq o sazişə Ermənistan əməl etmədi, Azərbaycan torpaqlarını azad etmədi. Azərbaycan, o zaman ərazi bütövlüyünün tanınmasına baxmayaraq, işğal olundu. Nə çar Rusiyası, nə bolşevik Rusiyası dövründə, 88 - ci ildən bəri Ermənistanın Paşinyandan əvvəlki heç bir rəhbərliyi götürdükləri öhdəlikləri yerinə yetirməyib. Əksinə, hər zaman verdikləri sözün əleyhinə olaraq, işğalçılıq siyasətini davam etdirdilər. Paşinyan da parlamentin iclasında bir cür, hökümətin iclasında başqa cür çıxış edir. Ermənistanı Azərbaycan sülhə məcbur edir. Ermənistan 10 noyabr bəyanatının da şərtlərini yerinə yetirmirdi. Azərbaycan dövləti özü bunu həll etdi. Ermənistan BMT - nin də qətnamələrini yerinə yetirmirdi. Azərbaycan dövləti onu məcbur etdi. Ermənistanın təklifləri sözdə xoş, yaxşı görünə bilər. Ancaq əməldə onların niyyətləri Azərbaycan xalqına, dövlətinə bəllidir. Dəmir yumruq yerindədir və biz kimlə qonşu olduğumuzu yaxşı bilirik. Ermənistan sülh müqaviləsini gec - tez imzalayacaq. Ancaq onun məkrli siyasətinin hər zaman olduğunu yaddan çıxarmamalıyıq. Tərəflərin son vaxtlar atdığı konstruktiv addımlar müsbət atmosfer və pozitiv təəssürat yaratsa da, Paşinyanın məlum istəyinin gerçəkləşməsi üçün çox tezdir. İlk növbədə sərhədlərin delimitasiya və demarkasiya prosesinə başlanılmalıdır. Hələlik sərhəd komissiyalarının görüşü keçirilir və şifahi razılaşmalar əldə edilir. Yəni delimitasiya ilə bağlı əməli addımlar atılmayıb. Sərhədin delimitasiya və demarkasiya prosesi gerçəkləşdikcə təyin edilmiş dövlət sərhədini iki ölkənin sərhəd qoşunları qoruyacaq. Yəni qoşunların “güzgü effetki” ilə geri çəkilməsi yalnız bu halda mümkündür. Bunu isə tam geriçəkilmə kimi qiymətləndirmək olmaz.
Ümumilikdə, yekun sülh müqaviləsi imzalanmadan bu tipli qərarın verilməsi risqlidir”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
