İran yolu olmaz, Mehri yolu olmaz, İrəvana da təzyiq etmirəm - bəs nə istəyirsən, Amerika...
Məhərrəm Zülfüqarlı: “ABŞ istəyir ki, Azərbaycan-İran münasibətləri hər zaman gərgin olsun”
Prezident İlham Əliyev yerli telekanallara müsahibəsində Dövlət Departamentinə haqlı iradlarını bildirdi və qeyd etdi ki, ABŞ İrandan yolun keçməsinə qarşıdır, amma Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı da Ermənistana təzyiq etmir:
“Amerika Dövlət Departamenti rəhbərinin müavini də bir anlaşılmaz açıqlama vermişdi ki, ya Ermənistandan keçəcək, ya da ki, biz imkan verməyəcəyik. Yaxşı, biz bunu üç ildir deyirik ki, bu, Ermənistandan keçsin, Ermənistan imkan vermir. İndi də bizi ittiham edirlər ki, biz başqa yol seçirik. Yəni siz şərait yaradın Ermənistanın ərazisindən keçsin, Mehri ərazisindən keçsin, mən dediyim şərtlərlə, onda digər varianta ehtiyac qalmayacaq. Yoxsa bu da anlaşılan deyil. Bu gün Azərbaycanın əsas hissəsi ilə Naxçıvan arasında əlaqə yenə də İran ərazisindən həyata keçirilir. Niyə buna etiraz edilmir, məhz Mehri hissəsinə etiraz edilir? Ermənistan-İran ticarəti gündən-günə artır, çiçəklənir. İran Qərbi Zəngəzurda konsulluq açıb. Niyə bu, necə deyərlər, heç bir sual yaratmır?”.
“Vaşinqton bunu anlamaq və bununla bağlı Ermənistana təzyiq etmək əvəzinə, tamam ədalətsiz mövqe sərgiləyir”
Sözügedən məsələ ilə bağlı fikirlərini “Bakı-Xəbər”lə bölüşən AVCİYA-nın vitse-prezidenti, professor Məhərrəm Zülfüqarlı ABŞ-ın belə mövqe sərgiləməsini bir sıra amillərlə əlaqələndirdi: “ABŞ-ın mövqeyi Yaxın Şərqdə, o cümlədən Cənubi Qafqazda hər zaman öz maraqlarına uyğun olub. Yəni ABŞ demokratiyası, dövlət siyasəti məhz öz maraqları üzərində köklənib. Bu baxımdan Azərbaycan-İran münasibətlərinin yaxşılaşması, İran üzərindən Naxçıvana yolun çəkilməsi Birləşmiş Ştatların siyasətinə uyğun deyil. ABŞ istəyir ki, Azərbaycan-İran münasibətləri hər zaman gərgin olsun. Vaşinqton görsəydi ki, Azərbaycan İranla konfrontasiyaya gedir, o zaman bundan öz mənafeyi üçün istifadə edərdi. Ancaq unudurlar ki, Azərbaycan marionet dövlət deyil. Azərbaycan müstəqil siyasəti olan bir dövlətdir. ABŞ-ın öz marağları olduğu kimi, Azərbaycanın da öz maraqları var. Dəfələrlə bəyan etmişəm ki, Prezident İlham Əliyevin 2007-ci ildə İrana verdiyi mesaj hələ də öz aktuallığını itirməyib. O zaman ABŞ İranı hədələyirdi. Əliyev bəyan etdi ki, Azərbaycan platsdarm olmayacaq. Biz ancaq əməkdaşlıq üçün hazırıq. İndi də həmin məsələdir. Sadəcə, dəhliz məsələsini çox zaman qarışdırırlar. Azərbaycan Zəngəzur dəhlizi məsələsini irəli sürərkən bildirdi ki, bu bütün region ölkələri üçün sərfəlidir. Lakin Ermənistan müstəqil olmadığına görə, gah Qərbin, gah da Rusiyanın diqtəsi ilə hərəkət etdiyinə görə öz mövqeyi yoxdur. Azərbaycan dəhliz məsələsi ilə çıxış edəndə Ermənistan gah Fransa ilə, gah da Rusiya ilə məsləhətləşməyə başladı. Nəticədə bu dövlət vahid mövqe ortaya qoya bilmədi. Ona görə də Azərbaycan İran variantına üstünlük verdi. Bildirdi ki, Arazın bu tayı olmursa, o tayı olsun. Zəngəzur dəhlizi olmayacaqsa, o zaman Araz dəhlizi olacaq. Ondan sonra Ermənistan təşvişə düşdü və bildirdi ki, biz razıyıq. Ancaq problem ondadır ki, Ermənistan Azərbaycanın şərtlərinə etiraz edir. Azərbaycanın şərti odur ki, Naxçıvanın Azərbaycanın əsas hissəsi ilə birləşməsinə şərait yaradılsın. Yəni Naxçıvana gedən yüklər yoxlanılmasın. ABŞ bunu anlamaq və bununla bağlı Ermənistana təzyiq etmək əvəzinə, tamam ədalətsiz mövqe sərgələyir. Deyir yol İrandan keçməsin. Nə əsasla? Biz Ermənistana qarşı torpaq iddiası irəli sürmürük. Biz Ermənistandan “yaşıl dəhliz” istəyirik. ABŞ İrana düşmən olduğu üçün çalışır heç bir yol oradan keçməsin”.
Vidadi ORDAHALLI
