Mikrosahibkarların gəlir vergisi hansı məntiqlə 4 dəfə artırıldı...
Xalid Kərimli: “Sahibkarlar əlavə güzəştlərdən faydalana biləcəklər ki, onlar yeni iş yerləri açırlar, təklif edilən güzəştlərdə 3 iş yerinin olması vacib hesab olunur”
2024-cü il yanvarın 1-dən Vergi Məcəlləsinə mühüm dəyişiklik edilib. Dəyişikliyə görə, mikro sahibkarların gəlir vergisinin məbləği 5 faizdən 20 faizə yüksəlib. Yəni 4 dəfə artıb.
Statistika Komitəsinin 2022-ci ilin rəsmi məlumatına görə, Azərbaycanda sahibkarlıq və mikro sahibkarlıq subyektlərinin sayı 335 min 306-dır. Yeni dəyişikliyə kimi, bu sahibkarların gəlirlərinin 75 faizi vergidən azad idi. Bu ildən etibarən bu güzəşt ən azı 3 işçisi olan sahibkarlara aid ediləcək.
Bəs mikro sahibkarların gəlir vergisinin 4 dəfə artırılması ölkədə hansı sahələrə ciddi təsir edəcək?
“Bu həm sahibkarları yeni iş yeri yaratmağa həvəsləndirir, həm də vergidən yayınma risqini aşağı salmağa kömək edir”
İqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, mikrosahibkarlar fiziki və ya hüquqi şəxs olmasından asılı olmayaraq öz gəlirlərindən və ya mənfəətindən vergi ödəyərkən onlara 75 faiz güzəşt verilirdi. İndi isə bu güzəştin verilməsinin qaydaları dəyişib: “Yəni dövlətə və Sosial Müdafiə Fonduna borcu olmayan, eyni zamanda üç işçisi olan mikrosahibkarlar yenə də bu güzəştdən adi qaydada faydalana biləcəklər. Fərdi qaydada fəaliyyət göstərən şəxslərdə isə bu güzəşt ləğv olunacaq. İqtisadiyyat Nazirliyinin özü üçün haqlı səbəbləri var. Dövlət Vergi Xidmətində isə düşünürlər ki, 5 faizlik güzəşt mikrosahibkarların vergidən yayınmasına şərait yaradır. Onların qənaətinə görə, dövlət büdcəsindən maliyyələşən və əmək müqaviləsi ilə çalışan işçi 20 faizə qədər vergi ödəyirsə, işçisi olmayan mikro sahibkar da bu qədər vergi ödəməlidir. Çünki həmin mikro sahibkar əlavə iş yeri yaratmır, işçisi yoxdur. Ona görə də işçisi olmayan mikro sahibkarla hansısa qurumda əmək müqaviləsi ilə işləyən şəxs arasında heç bir fərq yoxdur. 3 işçisi olan mikro sahibkara 75 faizlik vergi güzəşti ona görə edirlər ki, həmin sahibkar cəmiyyətə fayda verir, əlavə iş yeri yaradır. Hazırda qeyri-neft sektorunda, yəni dövlət təşkilatlarında çalışanlar öz əməkhaqlarından 10 faiz vergi verirlər. Bundan əlavə, digər ödəmələr də mövcuddur. Dövlət və neft sektorunda çalışan şəxslər isə əməkhaqlarından 14 faiz gəlir vergisi, 3 faiz isə pensiya fonduna ödəməlidir. Yəni dövlət qeyd edir ki, yalnız o sahibkarlar əlavə güzəştlərdən faydalana biləcəklər ki, onlar yeni iş yerləri açırlar, ən azı qeyd etdiyim kimi, təklif edilən güzəştlərdə 3 iş yerinin olması vacib hesab olunur. Bu həm sahibkarları yeni iş yeri yaratmağa həvəsləndirir, həm də vergidən yayınma risqini aşağı salmağa kömək edir”.
Günel CƏLİLOVA
