Azərbaycanda xarici casus şəbəkəsinin "yerli nikah konspirasiyası" - Fransa nümunəsi...
Məhərrəm Zülfüqarlı: “Fransanın casus şəbəkəsinin ifşa edilməsi sübut edir ki, bunlar indi yox, illərdir bu prosesi aparıblar”
Azərbaycanın aidiyyatı qurumlarının Martin Rayan adlı Fransa casusunu saxlaması və onun barəsində 4 ay həbs qətimkan tədbiri seçilməsi barədə hamının xəbəri var. Gün keçdikcə, Rayanın casusluq fəaliyyətilə bağlı yeni faktlar üzə çıxır.
Fransanın “L’Opinion” nəşri yazır ki, Fransa və Böyük Britaniya vətəndaşlığı olan M.Rayan 4 il Bakıda yaşayıb və hətta azərbaycanlı qızla nişanlanıb. O, “Merkorama” adlı kiçik şirkət quraraq ixrac-idxalla, xüsusən şərab ticarəti ilə məşğul olub.
Fransa casusu Rayanın həbsi olduqca maraqlı və həssas bir məsələni gündəmə gətirib. Bilirsiz ki, dünya təcrübəsində müxtəlif ölkələrin casusları diqqəti çəkməmək üçün “xidmətə getdikləri” şəhərdə, ölkədə yerli qızlarla nişanlanırlar, nikaha daxil olurlar, bir sözlə, ailələrə sızırlar. Belə olan halda isə heç kəs onların casusluğundan şübhələnmir. Bu gün Azərbaycanda müəyyən faiz qızlarımızın əcnəbi vətəndaşlarla evləndiyi, nişanlandığı gizli deyil. Maraqlıdır ki, qızlarımızla nikaha girən əcnəbilər sadə şəxslər deyil, onlar burada fəaliyyət göstərən müxtəlif şirkətlərdə, qurumlarda işləyirlər. Rayan hadisəsi göstərir ki, hamısı olmasa da, qızlarımızla evlənənlər arasında müəyyən casuslar da ola bilər. Qeyd etdiyimiz kimi, bu dünyada yayğın bir haldır.
AVCİYA-nın vitse-prezidenti, tarixçi, professor Məhərrəm Zülfüqarlı baki-xeber.com-a şərhində bildirdi ki, tarixən Qərb ölkələrinin Şərq ölkələrində, müsəlman aləmində öz siyasətlərinə uyğun casus şəbəkəsi də olub. Bu şəbəkələrin də müxtəlif dövrlərdə müxtəlif cür qarşılandığını deyən M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, keçən əsrin 90-cı illərinə fikir versək, Azərbaycanda ABŞ, Fransa, yaxud Böyük Britaniya səfirliyi bir tədbir keçirirdisə, görüşə kimisə dəvət edirdisə, bu böyük hörmət sayılırdı: “Belə dəvət alan insanlara cəmiyyətdə hamı sayılıb-seçilən insanlar kimi baxırdılar. Bu istər siyasətçi, istər QHT üzvü, istər yazıçı, istər jurnalist olsun, onlara hörmətli şəxslər kimi baxılırdı.
Amma tutalım, İran səfirliyi bir tədbir keçirirdisə və ora kimisə dəvət etsə, ora gedənlərə bir qədər şübhəli baxırdılar.
Fikrimcə, bütün dövlətlərin cacus şəbəkəsi var. Amma keçən əsrin 90-cı illərində, XX əsrin əvvəllərində də Qərb ölkələrinə yanaşma Azərbaycanda fərqli olub. Azərbaycan gücləndikdən sonra artıq bu münasibətlərə obyektiv baxış yaranıb. Məsələn, 90-cı illərdə, 2000-ci illərin əvvəllərində ABŞ səfirliyindən qrant alanlar da olurdu, onların bilavasitə siyasətinə uyğun burada fəaliyyət göstərənlər də vardı. Onlara güldən ağır söz deyən olmadı. Azərbaycanda Qərb ölkələrinə qarşı münasibət Soros fondunun, Amerikanın iki institutunun - Respublikaçılar İnstitutu və “Milli Demokratiya” institutunun buradan getməsi ilə dəyişdi” - deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, artıq istər Şərq ölkələri, istər Qərb ölkələri səfirliyinə münasibət eyni oldu. “Bəli, bunların öz dövlət maraqları var, biz onların atdıqları addımlara görə də onlara münasibət göstərdik.
Qaldı Fransaya, Fransa tarix boyu həm Yaxın Şərqdə, həm Osmanlı imperiyasında pozuculuq siyasəti yeridib. Yəni Osmanlı dövlətinin parçalanmasında, dağılmasında məhz əsas “rollardan” birini Fransa və onun casus şəbəkəsi oynayıb”.
M.Zülfüqarlı qeyd etdi ki, Rus-İran müharibəsində də Qərb ölkələri, xüsusən də Fransa və İngiltərə qızışdırıcı mövqe tutub. Gülüstan müqaviləsinin Qacarlar sülaləsinin ziyanına olduğunu deyən professor bildirdi ki, müqavilənin şərtləri daha yüngül ola bilərdi, lakin İngiltərənin buna qarışması müqavilənin ağır şərtlərlə imzalanması ilə nəticələnib.
Casus şəbəkəsinin nikah, nişan tryuklarından, metodlarından istifadəsinə gəlincə, M.Zülfüqarlı “casusların nikah oyunu bütün inkişaf etməkdə olan ölkələrin ağrılı yeridir. Bilirsiz ki, sosial problemlər, ailə-nikah münasibətləri və sair casus şəbəkəsinin geniş əl-qol açmasına imkan verir. Nəinki casus şəbəkəsinin, hətta missionerlərin də fəaliyyətinin genişlənməsinə imkan verir. Maddi cəhətdən aztəminatlı ailələr bu nikahlara məcburən şərait yaradırlar ki, maddi problemlərini həll etsinlər. Əcnəbi vətəndaşlarla evlənənlər arasında aztəminatlı ailələrin qızları da var. Bu adamların maddi imkanları çox olduğu üçün onlara şərait yaradırlar. Müəyyən insanlar var ki, onların toruna düşürlər. Fransanın ciddi tənqidlərlə üzləşməsi indiyə qədər onun apardığı siyasətin faş olmasıdır... Fransanın adamı Azərbaycana elə-belə gəlməmişdi, azərbaycanlı qızla təsadüfən nişanlanmamışdı, o casus olduğu üçün bunları edib” - deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi.
Professor bildirdi ki, regionda ən çox pozuculuq işini Fransa aparıb. “Fransanın casus şəbəkəsinin ifşa edilməsi sübut edir ki, bunlar indi yox, illərdir bu prosesi aparıblar. Fransa casusunun ifşa olunması Azərbaycanın güclü dövlət olmasının nəticəsidir”-deyə M.Zülfüqarlı bildirdi.
İradə SARIYEVA