Ermənistanda həyəcan - rus ordusu hakimiyyətin üstünə yeriyə bilər...
Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) ilə Qərbin orbitinə daxil olmağa can atan Ermənistan arasında gərginlik davam edir. Bu fonda cari il ərzində Ermənistanın sözügedən qurumların sıralarını tərk etməsi istisna olunmur.
Qeyd edilən xüsusda “armeniareport” portalı yazır ki, əslində, indiki siyasətlə Ermənistanın başqa yolu da yoxdur: “Ermənistan artıq 6 ilə yaxındır ki, yol ayrıcındadır. Görünən odur ki, Paşinyanın komandası Qərblə əməkdaşlığa doğru aydın kurs tutub və bu, “strateji müttəfiqi Rusiyanın” xəyanətindən məyus olan Ermənistan cəmiyyətinin getdikcə daha çox bəyənilməsi ilə qarşılanıb. Digər tərəfdən rəsmi İrəvan, sadəcə Rusiya ilə münasibətləri kökündən nəzərdən keçirmək və müvafiq olaraq, Paşinyanın Sarkisyan hakimiyyətinə müxalifətdə olduğu, dəfələrlə çağırdığı və hətta söz verdiyi kimi ölkəni KTMT və Aİİ-dən çıxarmaq üçün güc tapa bilmir. Amma artıq 6 ilə yaxındır ki, Paşinyan hakimiyyətdədir və məsələnin yekun həllinə, necə deyərlər, hələ də var. Bəs Paşinyan niyə tələsmir? Onun KTMT-dən gözləntiləri nədir? Deyəsən heç nə. Ən azı, bunu Ermənistanın İctimai Televiziyasına müsahibəsində Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan açıq şəkildə qeyd edib. Onun sözlərinə görə, “Ermənistanın KTMT-dən heç bir gözləntisi yoxdur”. Öz bəyanatına haqq qazandıran Qriqoryan qeyd edib: Ermənistan yardım üçün KTMT-yə müraciət edəndə heç bir adekvat cavab verilməyib. “Və zaman keçdikcə biz anladıq ki, bu baxımdan KTMT-dən heç nə gözləmək olmaz. Onlar bəyanat verəndə, qiymət verəndə, Ermənistanın ərazi bütövlüyünü, suverenliyini, sərhədlərini nəzərə almırlar”, - Qriqoryan bildirib. Eyni zamanda o, Ermənistana hər hansı hərbi-texniki yardım təklif olunması ilə bağlı məlumatları təkzib edib. Onun sözlərinə görə, KTMT müşahidəçilərinin harada yerləşdirilməli olduğu barədə də dəqiq cavab yoxdur. “Yəni KTMT Ermənistanın sərhədlərini, bizim regiondakı məsuliyyət zonasını tanımırdı. Bu isə Ermənistan üçün ciddi problemdir”, - deyə Armen Qriqoryan yekunlaşdırıb. Yəni Paşinyanın ən yaxın adamlarından birinin ağzı ilə bildirilib ki, Ermənistana KTMT lazım deyil. Üstəlik, ötən ilin noyabrında həmin Qriqoryan Brüsseldə keçirilən “Ermənistan-Avropa: Ermənistanın strateji gələcəyi” adlı konfransda İrəvanda həm Avropaya inteqrasiya ideyasını, həm də Avropaya inteqrasiya üçün addımları müzakirə etdiklərini qeyd etmişdi. Bəs onda bizim hakimiyyət orqanları niyə tərəddüd edir? Axı Rusiyanın himayəsi altında fəaliyyət göstərən hərbi-siyasi bloka üzvlük Qərblə, ilk növbədə ABŞ və Fransa ilə hərbi-texniki və hərbi-siyasi əlaqələrin inkişaf etdirilməsi baxımından İrəvanın əl-qolunu bağlayır.
Bəli, Ermənistan il yarımdır ki, KTMT təlimlərində iştirak etmir və Paşinyan özü də təşkilatın sammitlərində iştirak etmir. Amma əslində, bu heç nəyi dəyişmir - Qərb dövlətləri bizim Rusiya ilə eyni hərbi blokda olduğumuzu bilə-bilə bizimlə sıx əməkdaşlıq etməyəcəklər. Üstəlik, Ermənistan ərazisində Rusiyanın hərbi bazaları və sərhədçiləri var ki, bu da ölkənin təhlükəsizliyi nöqteyi-nəzərindən saatlı bombadır - nə vaxtsa Moskva onlardan xoşuna gəlməyən Ermənistan hakimiyyətinə qarşı istifadə etmək qərarına gələcək. Bu o deməkdir ki, biz Rusiya ilə onun hərbi qüvvələrinin bizim ərazimizdə olduğu bütün müqavilələri denonsasiya etməliyik. Amma bizim səlahiyyətli orqanlarımız hələ bunu etməyiblər ki, bu da suallar doğurmaya bilməz. Siz başa düşməlisiniz ki, əgər siz Qərb dövlətləri ilə yüksək səviyyədə hərbi, siyasi, iqtisadi münasibətlərə ümid edirsinizsə, xüsusən də bu, Ermənistanın milli təhlükəsizliyi ilə bağlı mülahizələrdən irəli gəlirsə, onda siz təcili olaraq ölkəni KTMT və Aİİ-dən çıxarmalısınız. Qriqoryanın sözlərindən və Paşinyanın hərəkətlərindən belə çıxır ki, Ermənistan artıq KTMT-dən heç nə gözləmir. Amma hakimiyyət bu bloku tərk etməyə tələsmir. Və buna görə də xoşagəlməz vəziyyət o zaman yaranır ki, təhlükəsizlik məsələlərində siz artıq Moskvaya və KTMT-yə güvənmirsiniz, ancaq Qərbə tam arxalana bilməzsiniz, çünki onlar yalan ifadələri və iki stulda oturmaq cəhdlərini sevmirlər. Eyni zamanda, Ermənistanın bloksuz statusu ilə bağlı bütün söhbətlər də dayanıb. Paşinyan və komandasının qərar vermə vaxtı deyilmi: biz KTMT-də qalırıq, NATO-ya doğru irəliləyirik, yoxsa hərbi-siyasi baxımdan bir növ İsveçrəyə çevriləcəyik?”. Xatırladaq ki, daha əvvəl Rusiya Ermənistana KTMT və Aİİ-dən uzaqlaşmamağı məsləhət görüb. Kremlə qarşı mövqeyini əsaslandırmaq üçün Paşinyan hökuməti iddia edir ki, KTMT 44 günlük müharibə zamanı Azərbaycana qarşı vuruşmalı idi, yaxud rəsmi İrəvan hesab edir ki, iki ölkə arasında sərhədyanı ərazidə törətdikləri təxribatlara bu hərbi təşkilat da qoşulmalı imiş. Birinci halda Azərbaycan ərazi bütövlüyünü bərpa etdiyi, ikincidə isə sərhədlər müəyyənləşmədiyindən KTMT məsələyə müdaxilə etmək istəməyib. Əslində bu, Ermənistan hökumətinə Fransanın sponsorluğu ilə Avropa İttifaqının mülki müşahidə missiyasının bölgəyə yeridilməsi üçün bəhanə idi və rəsmi İrəvan bunu reallaşdırıb. Ona görə də bu gün KTMT ilə əlaqələrin tamamilə qırılması prosesi davam edir. Amma Rusiya buna uzun müddət dözmək istəmir.
Ramil QULİYEV