Məktəblərdə psixoloq kadrlar çatışmır...
Ətrafımızda baş verən neqativ hallar böyüklərdən çox azyaşlıların psixikasına mənfi təsirini göstərir. Bunun qarşısını almaq üçün uşağın peşəkar psixoloqla dialoqa, müəyyən seminarlara ehtiyacı olur. Bu işi isə məktəb psixoloqları həyata keçirməlidir.
Təəssüf ki, şagirdlərin öz psixoloqunu tanımadığı məktəblər hələ də var. Məktəblərdə psixoloq sayının az olması Milli Məclisdə də müzakirə olunub.
Ekspertlər də məktəblərdə psixoloq çatışmazlığının yaşandığını təsdiq edir. 300 şagirdi olan məktəbin də 1 psixoloqu var, 3000 şagirdi olanın da.
Maraqlıdır, məktəblərdə psixoloq ştatlarının sayı necə artırılmalıdır?
Kamran Əsədov: “Orta məktəbdə çalışan psixoloqun aldığı əmək haqqı digər müəllimlərin aldığı məvacibə müəyyən qədər bərabər tutulmalıdır”
Təhsil eksperti Kamran Əsədov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bunları qeyd etdi: “Təhsil sahəsində olan problemlərə nəzər salsaq, onlardan biri, bəlkə də ən aktual olanı orta məktəblərdə psixoloji xidmətin zəifliyidir.
Son illər bununla bağlı bir çox tədbirlər görülür. Görülən bu tədbirlər nəticəsində, artıq orta məktəblərdə bu sahənin adı var, bircə qalır doğru-dürüst fəaliyyəti. Orta məktəblərdə direktor və psixoloq bu sahəyə hələ də barmaqarası yanaşır. Araşdırmalarıma görə, orta məktəbdə psixoloji xidmətin zəif olması bir çox səbəblə bağlıdır. Birincisi, bu sahənin yeni olmasıdır. Yəni orta məktəbdə psixoloq ştatı hələ tam oturuşmayıb və cəmiyyət tam şəkildə maariflənməyib. Valideyn hələ tam fərqinə vara bilmir ki, psixoloqun orta məktəbdə işi nədən ibarətdir. Ona görə də, maariflənmə işi, düşünürəm ki, daha geniş formada aparılmalıdır.
Digər bir səbəb isə psixoloq ştatının olması, ancaq psixoloqların psixoloji işi aparması üçün şəraitlərinin olmamasıdır. Çünki heç kimə sirr deyil ki, bir qisim orta məktəbdə psixoloqlar konkret əvəzçiliklə dərs demək və öz işləri ilə yanaşı başqa işləri də yerinə yetirmək durumu ilə üz-üzə qalırlar. Bir də psixoloqun ştat vahidinin müəyyən olunmasıdır ki, bu da psixoloji işin daha yaxşı görülməsində bir motivasiya vasitəsi olacaq”. Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, orta məktəbdə çalışan psixoloqun aldığı əmək haqqı da digər müəllimlərin aldığı məvacibə, müəyyən qədər bərabər tutulmalıdır. Orta məktəbdə çalışan psixoloqların təlimləri, treninqləri mütəmadı olaraq keçirməsi vacibdir: “Son illər ərzində Təhsil Nazirliyi tərəfindən orta məktəb psixoloqlarına xüsusi qayğı göstərilir. Təlimlər keçirilir, indi də davam etdirilir. Məsələ isə burasındadır ki, ştat vahidinin verilməsi bu bir az zaman alan bir məsələdir. Düşünürəm ki, bunu həyata keçirərlər. Çünki eyni proses səhiyyədə də baş verir”.
Ekspert hesab edir ki, orta məktəblərdə ibtidai siniflər üzrə ayrı, IX sinifə qədər təhsil alan şəgirdlər üçün ayrı, X-XI siniflər üçün ayrıca, hətta oğlan və qız şagirdlər üçün ayrı-ayrı psixoloq ştatı ayrılmalıdır. Bu gün cəmiyyətdə baş verən hadisələr, informasiya bolluğu şagirdlərdə aqressiv halların genişlənməsinə səbəb olur. Ona görə də onlarla individual məşğil ola biləcək psixoloqlara ehtiyac var. Yeniliyin çatışmayan cəhəti də odur ki, 100 şagirdi oln məktəbə də 1 psixoloq olacaq, 999 şagirdi olan məktəbə də: “Düşünürəm ki, bu say bölgüsünü dəyişmək lazımdır. Hazırda ölkədə 4447 orta məktəb var və şagird sayı 3 mindən çox olan məktəblərin sayı çox deyil”.
Könül İsmayılova: “Bu gün orta məktəblərdə psixoloq sayı həddindən artıq azdır”
Psixoloq Könül İsmayılova “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında qeyd etdi ki, bu gün orta məktəblərdə psixoloq sayı həddindən artıq azdır. Bu da keyfiyyətli işin ortaya çıxmasına mənfi təsir göstərir: “Bu gün elə məktəblər ki, psixoloqun adı var, ancaq şagirdlər həmin şəxsi tanımır. Məktəblərdə sözün əsl mənasında psixoloji işin aparılmasına ehtiyac var. Bəli, bu gün rayonlarda, ən ucqar kəndlərdə belə məktəbdə psixoloq ola bilər. Amma onların çoxu bir illik ixtisasartırma kursunu keçən müəllimlərdir. Hansı ki, çoxu iş olmadığından məktəbdə vakansiyaya uyğun ixtisasartırma kursuna göndərilib. Belə psixoloqların fəaliyyəti məktəblərdə hiss olunmur. Əsas problem, onların ixtisasartırma kursundan sonra peşəkar psixloq kimi yetişdirilməsidir. Ona görə də, psixoloqların hazırlanmasına diqqət yetirilməlidir”.
Günel CƏLİLOVA
