ABŞ-dan Bakı-İrəvan münasibətlərinə inanılmaz rəy - Rusiya mane olmur?..
Əli Mustafa: “Anlaşılan odur ki, indiki dönəmdə ABŞ Rusiya ilə sərt qarşıdurmada maraqlı görünmür”
ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller bəyan edib ki, Rusiya Vaşinqtona vasitəçilik məsələsində mane olmur:
“Rusiya ABŞ-ın Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin normallaşması istiqamətində mühüm diplomatik səylər göstərməsinə mane olmur. Rusiya Ermənistan və Azərbaycan üçün zəruri hesab etdiyimiz mühüm diplomatik səyləri həyata keçirməyə heç bir şəkildə mane olmur və biz onları həyata keçirməyə davam edəcəyik”.
Yeri gəlmişkən, Miller Vaşinqtonun Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin ABŞ-da görüşü təyin olunanda açıqlama verəcəyini də bildirib.
Bu boyda yalan və qeyri-səmimilik olar? Necə yəni Rusiya mane olmur? Dəfələrlə Zaxarova və digər Rusiya rəsmiləri dönə-dönə bəyan ediblər ki, Qərb tərəflər arasında uğurlu vasitəçi ola bilməz, iki ölkə münasibətlərinin tənzimlənməsində həlledici rol oynaya bilməz. Bu, maneçilik deyil bəs nədir?
“Vaşinqtona birbaşa vasitəşilik etmə demir, amma Moskva bir formada mövcudluğunu qoruyub saxlamağa çalışır”
Sözügedən məsələ ilə bağlı “Bakı-Xəbər”ə açıqlama verən Demokratik Dəyişim Partiyası Təşkilat Komitəsinin sədri Əli Mustafa buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Birləşmiş Ştatlar rəsmisinin belə açıqlaması həm qəribədir, həm də maraqlıdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, Rusiya-ABŞ münasibətləri Ukrayna müharibəsi səbəbindən kəskinləşən xətt üzrə inkişaf edir. O cümlədən, Cənubi Qafqazda, Yaxın Şərqdə Rusiya-ABŞ qarşıdurması baş verir. Ola bilər ki, ABŞ bu gərginliyi azaltmaqdan ötrü belə açıqlamalar verir. Çünki biz unutmamalıyıq ki, bir vaxtlar ATƏT-in Minsk Qrupu çərçivəsində gedən danışıqlarda həmsədrlərin mövqeləri üst-üstə düşürdü. Mövzu Qarabağ olduğu üçün hər üç həmsədr münaqişənin dondurulmasında, prosesin uzanmasında maraqlı idi. Bu baxımdan hər şey mümkündür. Düzdür, Zaxarova ara-sıra Qərbə yönəlik tənqidlərlə çıxış edir, amma belə baxanda, Rusiya praktiki baxımdan ABŞ-ın buradakı dilomatik səylərinə mane olmur. Vaşinqtona birbaşa vasitəşilik etmə demir, amma Moskva bir formada mövcudluğunu qoruyub saxlamağa çalışır. Bəzən bu, rəqabət formasında özünü göstərir. Bəzən də elə olur ki, ABŞ vasitəçiliklə bağlı səylərini artıranda Rusiya da bənzər addımlar atır. Deməyim odur ki, Rusiya ABŞ-a mane də olmur, amma eyni zamanda qarşısından da geri çəkilmir. Yəni rəqabət aparmaqdan da geri qalmır. Bu konteksdən yanaşanda Miler o qədər də haqsız görünmür. Ancaq böyük ehtimalla, bu bir jestdir. Yəni ABŞ bununla, necə deyərlər, Rusiya ilə olan gərginliyi azaltmaq istəyir. Düzdür, Vaşinqton Rusiyanın Cənubi Qafqazda mövcudluğundan o qədər də mənmun deyil, amma konfrontasiyaya getmək də istəmir. ABŞ-da qarşıdan gələn prezident seçkilərinin də bu amilə təsiri var. Hakim Demokratlar Partiyası bu amili də nəzərə alır və prezident seçkilərində Baydenin məğlub ola biləcəyindən ehtiyat edirlər. Deməyim odur ki, bir sıra faktorlar buna öz təsirini göstərir. O da ola bilər ki, Vaşinqton bu kimi yumşaq mesajlar verməklə Moskvanın Paşinyana yönəlik təhdidlərini azaltmaq istəyir. Bununla demək istəyirlər ki, biz anlaşa və uzlaşa bilərik. Biz nəzərə almalıyıq ki, ABŞ-ın Ukraynaya yardımında da azalma meylləri getdikcə daha çox özünü göstərir. Ona görə də bütün bunların arasında bu və ya digər dərəcədə hansısa əlaqənin də olmasını istisna etmirəm. Anlaşılan odur ki, indiki dönəmdə ABŞ Rusiya ilə sərt qarşıdurmada maraqlı görünmür”.
Vidadi ORDAHALLI
