Hitlerin “faşist oxu” hələ yaşadılır - Zaxarova Njdenin heykəlindən də danışsaydı...
Elşən Manafov: “Ermənistanda faşizm millətçi ideologiya olaraq özunə böyuk yer edib”
BMT Baş Assambleyası nasizmin tərənnümü ilə mübarizəyə dair Rusiya qətnaməsini qəbul edib. Qətnamə müəllifləri nasizmin tərənnümü və təbliği ilə bağlı hadisələri pisləyirlər. Ancaq Ukrayna məsələsi üzündən ABŞ, Böyük Britaniya, Almaniya, Yaponiya, İtaliya və 49 ölkə sənədin əleyhinə səs verib.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova səsverməni belə dəyərləndirib: “Biz keçmiş üzv dövlətlərin – Almaniya, İtaliya və Yaponiyanın qətnamənin əleyhinə səs vermələrini onların öz günahlarını dərk etmələri barədə əvvəllər verdikləri bəyanatların səmimiliyinə şübhə yaradan məsuliyyətsiz addım kimi qiymətləndiririk”.
Zaxarova əlavə edib ki, bu cür hərəkətlər BMT-nin məqsəd və prinsiplərinə riayət etmək öhdəliklərinə uyğun gəlmir.
Burada söhbət faşizmin qəhrəmanlaşdırılmasına qarşı BMT Baş Assambleyyasında gedən müzakirələrdə bu üç ölkənin tutduğu mövqedən gedir. Məsələ ondadır ki, faşizmi qəhrəmanlaşdırmaq olmaz. O vaxt, yəni İkinci Dünya müharibəsində Almaniya, İtaliya və Yaponiya bir ittifaqda təmsil olunurdular. Çox qəribədir ki, bir zamanlar bəşəriyyəti faşizmə düçar edən bu ölkələr indi faşizmin əbədiləşdirilməsinə qarşı olan layihənin əleyhinə səs veriblər. Zaxarovanın ümumən Almaniya, İtaliya və Yaponiyanın siyasətinə belə münasibəti prinsipcə doğrudur. Ancaq yeri gəlmişkən, Zaxarova burada tam antifaşist mövqeyi nümayiş etdirmək istəyirsə, o zaman Ermənistanda faşizmin əbədiləşdirilməsinə, qəhrəmanlaşdırılmasına da bu konteksdə bir münasibət bildirsəydi pis olmazdı.
“Almanlarla əməkdaşlıq edən general Njde obrazı Qərbə...”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən politoloq Elşən Manafov buna bir neçə aspektdən yanaşdı: “Faşizm ideologiyası beynəlxalq Nurnberq məhkəməsinin qərarı ilə bəşəriyyət əleyhinə cinayətlərin həyata keçirilməsində yer almış siyasi baxiş sistemi olaraq təbliğatı qadağan edilib. Zaxarovanın BMT Baş Assambleyasında bu mövzu ilə bağlı müzakirələr zamanı İkinci Dünya savaşı ərəfəsində adıçəkilən ölkələrdə hakimiyyətin ideoloji ruporu rolunda çıxış etmiş bəlli baxış sisteminə, habelə onu müdafiə edənlərə münasibətdə söylədiyi fikirlər reallığı əks etdirir. İkinci Dünya müharibəsi illərində faşist Almaniyası ilə əməkdaşlıq etmiş Stepan Banderanın millətçi baxışları Ukrayna faşizminin ideoloji bazasını təşkil edib. Bu mübarizə Sovetlərə qarşı, Ukrayna dövlətçiliyinin bərpası altında aparılıb. Faşist Almaniyası Sovetlərə qarşı mübarizədə millətçilik ideologiyasının milli özünü idrak etmə proseslərinə təsir imkanlarından istifadə etməklə, daxildən SSRİ-yə qarşı ikinci cəbhə açmaq fikrində idilər. Bu zaman heç bir milli dövlətin bərpası barədə düşünmürdülər. Ukraynadan fərqli olaraq, Ermənistanda faşizm millətçi ideologiya olaraq özunə böyuk yer edib. Almanlarla əməkdaşlıq edən general Njde obrazı Qərbə Ermənistanda anti-Rusiya ovqatını gücləndirmək, erməni gənclərini “rus istibdadına” qarşı mübarizəyə cəlb etmək üçün lazımdır. Paşinyan rejiminin faşist ideologiyasiı ilə dolayı bağlılığı Qərbin regionla bağlı geopolitik maraqlarından irəli gəlir. Rusiya bunun Qərb layihəsinin tərkib hissəsi olduğunu bilir və buna görə də hadisələrə geopolitik maraqlar çərçivəsindən yanaşır. Rusiyaya Ermənistan özu platsdarm, loqistik imkanları olan ölkə kimi lazimdır. Bunu hansı iqtidar təmin edəcəksə, Rusiya da onunla əməkdaşlıqda maraqlı olacaq”.
Vidadi ORDAHALLI
