“COP-dan COP-a aqrar-qida irsləri: qlobal iqlim məqsədlərinə nail olmağın açarı” mövzusunda panel müzakirələr keçirildi
COP29 çərçivəsində “COP-dan COP-a aqrar-qida irsləri: Qlobal iqlim məqsədlərinə nail olmağın açarı” mövzusunda panel müzakirələr keçirilib. “Qida, Kənd Təsərrüfatı və Su Günü”ndə keçirilən panel müzakirədə qlobal iqlim öhdəlikləri müzakirə olunub.
Tədbirin moderatoru Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qida və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatında (FAO) İqlim Dəyişikliyi, Biomüxtəliflik və Ətraf Mühit İdarəsinin direktoru Kaveh Zahedi çıxışında bildirib ki, aqrar-ərzaq sistemləri qlobal qida təhlükəsizliyinin əsasını təşkil edir və bir milyarddan çox insan bu sektorda çalışır. Bu sahə iqlim dəyişikliyinə qarşı çox həssas olmaqla yanaşı, eyni zamanda, iqlim dəyişikliyinə təsir də göstərir. FAO-nun araşdırmalarına görə, qlobal istixana qazı emissiyalarının təxminən 30 faizi məhz bu sektordan qaynaqlanır: “Buna görə də kənd təsərrüfatı və ərzaq sistemlərində dayanıqlılığı artırmaq və davamlılığı təmin etməyə ciddi ehtiyac var. Uzun illər boyu bu mövzu COP sədrliklərinin bir sıra təşəbbüslərinin əsas mərkəzində olsa da, bu sessiyanın məqsədi həmin təşəbbüsləri yenidən müzakirə masasına gətirmək, sinerji imkanlarını araşdırmaq, mövcud vəziyyəti dəyərləndirmək və birlikdə necə irəliləmək yollarını araşdırmağa xidmət edir”.
Tədbirdə çıxış edən kənd təsərrüfatı naziri Məcnun Məmmədov beynəlxalq iqlim konfranslarında əldə edilən nailiyyətlərin daha da inkişaf etdirilməsinin mühüm olduğunu diqqətə çatdırıb. Nazir bildirib ki, “Fermerlər üçün Bakı Harmoniya İqlim Təşəbbüsü” bütün dünyada dayanıqlı aqro-ərzaq sistemlərinin yaradılması üçün səyləri uyğunlaşdırmaq məqsədi daşıyır. Harmoniya təşəbbüsünün COP28 BƏƏ Bəyannaməsində göstərilən məqsədlərə tam uyğun olduğunu deyən nazir bu təşəbbüsün iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə bağlı əməkdaşlığın gücləndirilməsi və əldə edilən nailiyyətlərin inkişaf etdirilməsində mühüm rol oynayacağını vurğulayıb: “Bu təşəbbüs daimi birgə fəaliyyətin təməlini qoymaqla daha güclü, iqlimə davamlı qida sistemlərinin mirasının yaradılması prosesinə əhəmiyyətli dəstək verəcək, kənd təsərrüfatının gələcəyini formalaşdıracaq”.
Böyük Britaniyanın ətraf mühit naziri Mary Creagh müzakirəyə çıxarılan mövzuların ölkəsinin ev sahibliyi etdiyi COP26-da təkcə Britaniya tərəfindən başlanan təşəbbüslər kimi deyil, həm də həmin dövrdə tərəfdaşlar tərəfindən başlanan və birgə olaraq transformasiyanı təşviq edən təşəbbüslər kimi gördüyünü ifadə edib. Nazir bildirib ki, COP26-da iqlimə uyğun dayanıqlı kənd təsərrüfatına keçidi sürətləndirmək ehtiyacı vurğulandığına görə, Kənd Təsərrüfatında İrəliləyiş Təşəbbüsünə start verilib: “Həmin COP zamanı, həmçinin Qlobal Metan Öhdəliyi başladıldı ki, bu da kənd təsərrüfatında metan emissiyalarını azaltmaq yollarını müəyyənləşdirərək COP-dan COP-a mühüm rol oynamaqda davam edir”.
Nazir, həmçinin gələcək prioritetlərdən bəhs edib, qida təhlükəsizliyi, iqlim və təbiət böhranları ilə bağlı təşəbbüslərə ciddi diqqət ayrılmalı olduğunu ifadə edib, xüsusilə də COP29 Sədrliyinin birgə hədəflərə çatmağa töhfə verəcək “Fermerlər üçün Bakı Harmoniya İqlim Təşəbbüsünü” alqışlayıb.
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin iqlim dəyişikliyi və ətraf mühit naziri Amna Al Dahak, eləcə də “COP-dan COP-a fəaliyyətin sürətləndirilməsi” panel sessiyasında çıxış edən rəsmilər COP konfranslarının iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə və onun təsirlərinə uyğunlaşma üçün mühüm sektor kimi aqro-ərzaq sistemlərinə getdikcə daha çox diqqət yetirdiyini, qlobal iqlim öhdəliklərini yerinə yetirməyin vacib olduğunu diqqətə çatdırıblar.
Bildirilib ki, bu tədbir sinerjiləri müəyyən etməyə, öyrənilən dərsləri bölüşməyə və UNFCCC çərçivəsində qlobal iqlim öhdəliklərinə nail olmaq üçün milli və regional səviyyələrdə sürətləndirilmiş fəaliyyəti təşviq etməyə xidmət edəcək. Eyni zamanda, tədbir sektorlar arasında daha güclü əməkdaşlığı inkişaf etdirmək, resursları sadələşdirmək və uzunmüddətli hədəflərə davamlı diqqəti təşviq etmək üçün bir fürsət kimi dəyərləndirilir.
Panel müzakirələr sual-cavab formatında davam etdirilib.
