Avropada müsəlmanlara qarşı irqçilik 39-dan 47 faizə yüksəldi...
Xəyal Bəşirov: “Müsəlmanların irqi ayrıseçkiliyə məruz qalması faizinin son illər sürətlə atması islamafobiyanın təzahürüdür”
Avropa İttifaqının (Aİ) Fundamental Hüquqlar Agentliyi (FRA) hesabat yayıb. FRA-nın Aİ-yə üzv olan 13 ölkədə 9600 müsəlmanın iştirakı ilə keçirdiyi “Avropada müsəlman olmaq. Müsəlmanların təcrübələri” adlı sorğu 2016-2023-cü illər arasında müsəlmanlara qarşı irqçilik və ayrıseçkiliyin əhəmiyyətli dərəcədə artdığını göstərir.
Mətbuatın yazdığına görə, tədqiqatda qeyd olunur ki, diskriminasiya xarakterli siyasi kurs və hərəkətlər Avropa müsəlmanlarının gündəlik həyatının bütün aspektlərinə - məşğulluq, təhsil, mənzil və biznes sahələrinə mənfi təsir edir.
2021-ci ilin sentyabrından 2023-cü ilin oktyabrına qədər aparılan tədqiqatda Avstriya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almaniya, Yunanıstan, İrlandiya, İtaliya, Lüksemburq, Hollandiya, İspaniya və İsveç də daxil olmaqla Aİ-nin müxtəlif üzv dövlətlərində yaşayan müsəlmanlar iştirak edib. Məlum olub ki, hesabat dövründə Avropada irqçiliklə üzləşdiyini bildirən müsəlmanların nisbəti 39 faizdən 47 faizə çatıb. Ayrıseçkilik halları ən çox Avstriya, Almaniya və Finlandiyada qeydə alınıb. Hesabatda diqqətə çatdırılıb ki, müsəlmanların ən çox ayrıseçkiliyə məruz qaldığı ölkələr Avstriya (71 faiz), Almaniya (68 faiz), Finlandiya (63 faiz), İsveç (22 faiz), İspaniya (30 faiz) və İtaliyadır (34 faiz).
“Bu bir daha dünyanın ikiüzlülüyündən, beynəlxalq hüququn işləməməsindən, təsir mexanizmlərinin tükənməsindən xəbər verir”
Siyasi Hüquq və Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Xəyal Bəşirov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, Avropa İttifaqı məkanında zaman-zaman belə irqi ayrıseçkiliyin şahidi olmuşuq: “Avropa ölkələrində, xüsusən də Fransada, Almaniyada və başqa dövlətlərdə müsəlmanlara qarşı irqi ayrıseçkiliyin zaman-zaman şahidi olmuşuq. Əslində, 2011-ci ildə “Ərəb baharı” prosesi başladıqdan sonra müsəlmanların Avropaya axışması baş verdi, həmin dönəmdə Avropa ölkələrindəki müsəlmanların sayı xeyli artdı. Müsəlmanlar başa ölkələrə üz tutmaq məcburiyyətində qaldığına görə Avropaya üz tutdular. Öz ölkələrindəki müharibə, döyüşlər, partlayışlar onları öz evlərindən, dədə-baba yurdlarından qaçmağa vadar etdi, onları məcburi köçkün düşmək məcburiyyəti qarşısında qoydu. Təbii ki, Avropaya, Avropada olan bir sıra dövlətlərə üz tutan müsəlmanlar orda da təqiblərə məruz qaldılar. Necə deyərlər, yağışdan çıxıb yağmura düşdülər. Avropa ölkələrində, xüsusən də Avstriya, Almaniya və Finlandiyada müsəlmanların irqi ayrıseçkiliyə məruz qalması faizinin son illər sürətlə artması islamafobiyanın təzahürüdür.
Dünyada ikiüzlülüyün, riyakarlığın, ədalətsizliyin, beynəlxalq hüquq prinsiplərinin işləməməsinin bariz nümunəsidir. Düşünürəm ki, ümid, ədalət axtaran insanlar orda da ikili standatlarla, təqiblərlə qarşı-qarşıya oldular”.
X.Bəşirovun sözlərinə görə, xüsusən biz Fransada görürük ki, zaman-zaman məscidlərə, orada ibadət edən insanlara qarşı hucumlar, təqiblər olur, onlara qarşı xüsusi əməliyyatlar keçirilir. “Bu, bu gün dünyada bəşəriyyət üçün olan bir sıra problemlərlə yanaşı ən ciddi çətinliklərdən, problemlərdən biridir. Dünyada ədaləti, demokratiyanı, insan hüquq və azadlıqlarını, irqi ayrıseçkiliyin ləğv edilməsini, milli, dini və digər göstəricilərinə görə insanların təqibə məruz qalmamasını təbliğ edən, bunu əlində bayraq edib ayrı-ayrı dövlətlərə bundan dərs keçən dövlətlər, eyni zamanda bir sıra təsisatlar bu məsələlərdə səssizlik, etinazsızlıq nümayiş etdirirlər. Bunları görməzdən gəlirlər. Əslində, bu bir daha dünyanın ikiüzlülüyündən, beynəlxalq hüququn işləməməsindən, təsir mexanizmlərinin tükənməsindən xəbər verir. Düşünürəm ki, bu gün dünyada bir sıra qlobal problemlərin müzakirə edilməsinin fonunda həm də bu cür məsələlər müzakirə edilməlidir. Xatirimdədir ki, bir müddət bundan öncə sizinlə Avropada miqrantların qəbul edilməsi ilə bağlı limitləri müəyyənləşdirən bir sənədin imzalanmasını müzakirə etmişdik. Miqrantlarla bağlı olan bu sənəd ayrı-ayrı dövlətlərə miqrantların qəbul edilməsi ilə əlaqədar limit qoyurdu. Bu da əslində indi o təqibləri həyata keçirən qüvvələrin marağına xidmət edir. Yəni istədikləri insanı qəbul etsinlər, istəmədiklərini qəbul etməsinlər, hətta qəbul etdikləri şəxslərə qarşı təqiblər təşkil etsinlər, istədikləri vaxt onları ölkədən çıxarsınlar. Yəni bu hər bir halda insanların, xüsusilə də Avropada bəzi islamafobiyadan əziyyət çəkən qüvvələrin siyasətinin nəticəsidir ki, onlar buna müxtəlif formada hüquqi don geydirməklə öz istəklərini həyata keçirirlər. Düşünürəm ki, belə dövlətlərin, beynəlxalq təsisatların ayrı-ayrı dövlətlərə insan hüquq və azadlıqları, milli-irqi ayrıseçkilikdən, yaxud bu kimi dəyərlərdən dərs keçməyə, danışmağa mənəvi haqqı yoxdur. Bu da dünyanın ən ciddi problemlərindən birinə çevrilib” - deyə X.Bəşirov qeyd etdi.
İradə SARIYEVA
