Baydenin Bakı və İrəvana məktubunda "bu məqam" hələ sirr olaraq qalır...
Tural İsmayılov: "Birləşmiş Ştatların bölgəyə yanaşmasında hər iki tərəfdən bərabər səviyyədə kompromis tələb etməsi ədalətsizlikdir"
Bu günlərdə maraqli bir sual Azərbaycan və Ermənistan ictimaiyyətinin diqqət mərkəzindədir. Bayden hər iki dövlət başçısına göndərdiyi məktubda yazır ki, ölkələr arasında sülhə nail olmaq üçün müvafiq addımlar atmağa hazırdır. Amma bu addımların nədən ibarət ola biləcəyi barədə geniş ictimaiyyətə heç bir izah yoxdur.
Azadlıq Radiosunun erməni xidməti ABŞ Dövlət Departamentinə yazılı sorğu göndərərək, ABŞ prezidentinin Ermənistan və Azərbaycan tərəflərinə yazdığı məktublarda nə təklif etdiyi və hansı kompromislər barədə yazdığı ilə maraqlanıb.
Xatırladaq ki, Co Bayden Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyana yazdığı məktubda onun administrasiyasının “sülhə yol açmağa kömək edəcək cəsarətli təşəbbüslər göstərməyə hazır olduğunu” bildirmişdi.
“Mən Avropa üzrə baş direktor Maykl Karpenterdən sizə atmaq istədiyimiz bəzi addımlar barədə məlumat verməsini və Azərbaycanla danışıqlara dair fikirlərinizi öyrənməyi xahiş etmişəm”, - Bayden Paşinyana ünvanladığı məktubda yazır.
Maraqlıdır, Bayden hansı addımları nəzərdə tutur?
Bu sualla politoloq Tural İsmayılova müraciət etdik. Siyasi şərhçi bildirdi ki, Amerikanın regiona yanaşması bizi qane edəcək səviyyədə deyil, ola da bilməz: "Nəzərə almaq lazımdır ki, ABŞ prezidentinin Azərbaycan və Ermənistan rəhbərlərinə ünvanladığı eyni məzmunlu məktubda işğalçı ilə işğala məruz qalanı tərəzinin eyni gözünə qoymaq cəhdləri var. Bu ənənəvi və yanlış yanaşma, təəssüflər olsun ki, Azərbaycan torpaqları 30 il ərzində işğalda olduğu dövrdə də davam etdi. İşğaldan, Azərbaycan beynəlxalq hüququn tələblərini təmin etdikdən sonra Qərbdəki müxtəlif dairələr Azərbaycanın bu qələbəsini, yaratdığı yeni reallıları qəbul etmək əvəzinə, yanlış və birtərəfli siyasət yürütməyə davam etdilər. Bu gün ABŞ bu feyk vasitəsi ilə Ermənistana ayırdıği maliyyə yardımını iki dəfədən çox artıraraq 120 milyon dollardan 250 milyon dollara çatdırıb. Eyni zamanda Birləşmiş Ştatların bölgəyə yanaşmasında hər iki tərəfdən bərabər səviyyədə komprəmis tələb etməsi də ədalətsizlikdir. Çünki Azərbaycan torpaqlarını öz gücünə azad edərək beynəlxalq hüququ bərpa etsə də, bu gün rəsmi Bakı İrəvana öz sülh çağırışlarını edir. Bununla yanaşı, gələcəkdə hansısa problemlərin yaşanmaması üçün Azərbaycan Ermənistan konstitusiyasının preambulasındakı ərazilərimizə iddia istinadının aradan qaldırılmasını qarşı tərəfdən tələb edir. Bu baxımdan, fikrimizcə, Amerika Birləşmiş Ştatları işğalçi Ermənistanı məzlum, əzilmiş, köməyə ehtiyacı olan tərəf kimi təqdim etməkdən əl çəkməlidir.
Baydenin sülh naminə hansısa addımlarına gəldikdə isə, bu barədə heç bir mənbədə detallı bir məlumat təqdim edilmir. Bu addımlar barədə yalnız Karpenterin vasitəsi ilə dövlət başçılarına məlumat verilib. Bu addımların detalları yaxın gələcəkdə dünya ictimaiyyətinə məlum olacaq. Yəni qarşıdakı aylarda tərəflərin davranışı ABŞ prezidenti Co Baydenin təkliflərini deşifrə etməyə imkan verəcək. Amma düşünmürəm ki, ABŞ-ın sülhə yardımı cəmiyyətin diqqətini çəkəcək dərəcədə əhəmiyyətli olsun".
Dəniz NƏSİRLİ
